مذاکره یا جنگ؛ عاقبت برجام چیست؟

به گزارش تجارت امروز؛ مذاکرات احیای برجام بعد از یک دوره سه‌ماهه توقف قرار است دوباره از سر گرفته شود. تصمیم بر انجام مذاکره در کشور قطر و با حذف برخی واسطه‌ها نشان می‌دهد که دو کشور ایران و آمریکا عزم خود را برای پایان بخشیدن به مذاکرات فرسایشی جزم کرده‌اند و بخشی از اختلافات در سایه تعدیل خواسته‌های دو طرف رفع شده است.
افزایش احتمال احیای برجام اما دو واکنش خاص را موجب شد. از سویی مردم در بازارهای مختلف شاهد تغییرات محسوسی بودند که نشان می‌دهد علی‌رغم همه ادعاها، بخشی از اقتصاد ایران به این مذاکرات گره‌خورده است. بازار سرمایه که بیش از یک هفته بود کاهش قیمت را تجربه می‌کرد و سهامداران با تعجب شاهد بودند که یک‌بار دیگر شاخص کل بورس به زیر یک‌میلیون و 500 هزار واحد سقوط می‌کند، در روز دوشنبه شاهد افزایش نسبی قیمت‌ها و حفظ کانال یک‌میلیون و 500 هزار واحدی شاخص بود.
بازار ارز نیز متأثر از احتمال ازسرگیری مذاکرات در دو روز گذشته بازاری آرام و با کاهش نسبی قیمت‌ها هماره بود. دلار در نخستین معاملات روز یکشنبه در رقم 31 هزار و 800 تومان فعالیت خود را آغاز کرد؛ اما پس از گذشت چند ساعت از معاملات بازار در این روز دلار در سراشیبی کاهشی قرار گرفت و با عبور از مرز مقاومت 31 هزار و 700 تومانی به سطوح قیمتی میانه کانال 31 هزارتومانی وارد شد. کارشناسان ارزی عامل اصلی کاهش قیمت دلار در معاملات روز یکشنبه را افزایش سطح انتظارات مثبت نسبت به آینده نشست‌های هسته‌ای ایران و قدرت‌های جهانی می‌دانند. در روز دوشنبه نیز این کاهش ادامه یافت به‌طوری‌که درمجموع قیمت دلار 1100 تومان نسبت به هفته گذشته کاهش یافت.
همچنین قیمت سکه طرح جدید نیز در روز دوشنبه نسبت به‌روز شنبه، یک‌میلیون و ۲۰۰ هزار تومان کاهش پیدا کرد و بعد از مدت‌ها وارد کانال 13 میلیون تومان شد.
یکی از فعالان اقتصادی در روز دوشنبه با تأکید بر اینکه تقاضا به‌شدت در بازار کاهش‌یافته است، تصریح کرد: نکته قابل‌توجه در بازار طلا و سکه این است که هم‌اکنون فروشنده بیشتر از خریدار است و صفی از فروشندگان برای فروش طلا و سکه و ارز تشکیل‌شده است.
اما واکنش خاص دیگر، در سویی دیگر و از دیدگاه نگاهی سیاسی و جناحی بود که روزنامه کیهان به آن مبتلا است. این روزنامه که برخلاف نظر عموم کارشناسان دلسوز دائماً بر طبل تعطیلی مذاکرات می‌کوبد، با توجه به سفرهای اخیر بین‌المللی به کشور و اعلام شروع دور تازه مذاکرات در قطر، نتوانست خشم خود را کنترل کند و در سرمقاله خود نوشت: کمتر از سه هفته پیش (18 خردادماه) شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی قطعنامه پیشنهادی آمریکا و تروئیکای اروپا علیه ایران را تصویب کرد... اگرچه راهبرد جمهوری اسلامی هیچ‌وقت ترک میز مذاکره نبوده اما آغاز مذاکرات غیرمستقیم میان ایران و آمریکا در قطر، پیام اشتباهی را به‌طرف مقابل مخابره می‌کند. آنها گمان خواهند کرد تصمیم تهران محصول اقدام خصمانه آنها در آژانس است و زمینه را برای حرکت‌های خصمانه بعدی هموار می‌کند.
این روزنامه در ادامه نوشت: دولت سیزدهم یکی از سیاست‌های اصولی و کلان خود را جدا‌سازی معیشت مردم از مذاکرات هسته‌ای اعلام کرده است. تصمیم اخیر در سطح کلان به این سیاست اصولی ضربه می‌زند هرچند واقعاً دولت در سطح کلان خود قائل به این جدایی باشد. دو گروه هستند که علاقه فراوانی به پمپاژ این گزاره غلط دارند؛ «بدون احیای برجام نمی‌توان مشکلات کشور و مردم را حل کرد.» گروه نخست طرف غربی- از آمریکا و تروئیکای اروپا گرفته تا حتی رژیم صهیونیستی- است که به‌شدت از بی‌اعتبار شدن این گزاره در هراس است. گروه دومی که اگر نگوییم بیش از گروه اول به‌جا انداختن این گزاره علاقه دارند و تمایلشان کمتر هم نیست، جریان غرب‌گرای داخلی است. جریانی که اگرچه ظهور و نفوذ سیاسی آن در ساختار رسمی قدرت با پایان دولت پیشین تا حد زیادی پایان‌یافته اما فضا‌سازی و عملیات روانی آن در سطح افکار عمومی همچنان ادامه دارد. آنان همچنان اصرار دارند که وانمود کنند مسیر برجام برای حل مشکلات کشور مسیر درستی بوده و هنوز هم تنها مسیر پیش روی کشور است.
با این لفاظی‌ها کیهان یک‌بار دیگر سعی کرد رودرروی مذاکراتی قرار بگیرد که می‌تواند بخشی از مشکلات اقتصادی پرشمار مردم را کم کند؛ اما به نظر می‌رسد این بار کیهان ناتوان از سنگ‌اندازی در مذاکراتی است که مجموعه نظام آن را قبول کرده‌اند، هرچند خود را از تک و تا نمی‌اندازد!

انتهای مطلب