به گزارش تجارت امروز؛ برخلاف قوانین موجود برای آقایان، خروج زنان و دختران مجرد با محدودیتهایی روبه رو است.
بر اساس این قوانین خروج زنان و دختران از کشور نیاز به موافقت و کسب اجازه ولی، همسر و حتی در مواردی دادستان در این خصوص باشد در این مقاله به شرایط خروج دختران زیر ۱۸ سال، بالای ۱۸ سال، زنان مطلقه و بانوان متاهل میپردازیم.
براساس قانون برای اینکه زنان متاهل بتوانند از کشور خارج شوند اصولا نیاز به اجازه همسر دارند مگر در موارد خاص. براساس ماده ۱۸ قانون گذرنامه صدور گذرنامه و پاسپورت زنان متاهل نیاز به اجازه همسر دارد و براساس ماده ۱۹ همین قانون در صورتی که زوج از اجازه خروج خود صرف نظر کند گذرنامه زوجه تا رفع مانع ضبط خواهد شد؛ بنابراین زوج میتواند هرزمان که بخواهد از اجازه خروج خود عدول کند. همانطور که در قسمت بالا عنوان کردیم در موارد استثنایی برای خروج بانوان متاهل از کشور محدودت اجازه همسر وجود ندارد در ادامه به این موارد خواهیم پرداخت:
زن و شوهر با هم مقیم خارج از کشور هستند. زنانی که با همسر خارجی ازدواج کرده اند، ولی به تابعیت ایرانی باقی مانده باشند. براساس نظریه شورای نگهبان زنانی که عازم سفر حج تمتع هستند. در صورتی که خروج از کشور به صورت شرط ضمن عقد آمده باشد. در صورتی که خروج اضطراری زن لازم بوده و دادستان نیز با آن موافقت کند. درصورتی که زن دارای وکالت خروج از کشور باشد.
برای اینکه دختران مجرد زیر ۱۸ سال بتوانند از کشور خارج شوند نیاز به اجازه محضری پدر و قیم قانونی خود دارند و بدون این اجازه حتی حق دریافت گذرنامه را ندارند چه برسد به اینکه بتوانند از کشور خارج شوند. نکته حائز اهمیت این است که در خروج زیر ۱۸ ساله از کشور رضایت و همراهی مادر اثر ندارد.
برخلاف دختران زیر ۱۸ سال برای اینکه دختران بالای ۱۸ سال بخواهند گذرنامه دریافت کنند نیاز به اجازه، ولی ندارند و در قانون هیچ محدودیتی در این خصوص برای آنها مشخص نشده است. داشتن گذرنامه به معنای عدم محدودیت در خروج از کشور نمیباشد و، ولی و قیم میتواند مانع خروج دختران بالای ۱۸ سال مجرد بشود.
زنی که از همسر خود جدا شده و مطلقه گشته است به مانند دختر مجرد میباشد بنابراین برای خروج از کشور در صورتی که زیر ۴۰ سال داشته باشد نیاز به اذن، ولی خود دارد. نکته حائز اهمیت این است که درست است مطلقه مانند دختر مجرد است، اما در صورتی که بالای ۱۸ سال باشد برای دریافت گذرنامه نیز به اذن محضری، ولی نیاز دارد و از این حیث با دختر مجرد مزلق متفاوت میباشد.
اصل بر این است که زنان برای خروج از کشور به اجازه همسر خود نیاز دارند، اما در موارد ضروری با اجازه دادستان شهرستان میتوانند نسبت به صدور گذرنامه و خروج از کشور اقدام کنند تشخیص ضرورت با دادستان میباشد. براساس ماده ۱۸ قانون گذرنامه بانوان متاهل میتواند ﺩﺭ ﻣﻮﺍﻗﻊ ﺍﺿﻄﺮﺍﺭﯼ ﺍﺯ ﺩﺍﺩﺳﺘﺎﻥ ﺍﺟﺎﺯه ﺧﺮﻭﺝ ﺍﺯ ﮐﺸﻮﺭ ﺑﮕﯿﺮند که ﺗﺸﺨﯿﺺ ﺿﺮﻭﺭﺕ این امر ﺑر ﻋﻬﺪه ﺩﺍﺩﺳﺘﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﻭ او باید در مدت ۳ ﺭﻭﺯ ﻧﻈﺮ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﻋﻼﻡ ﮐﻨﺪ.
صدور گذرنامه جداگانه و خروج از کشور برای زنان در قید زوجیت و افراد زیر ۱۸ سال منوط به موافقت شوهر، ولی و یا قیم ایشان میباشد.
ماده ۱۸ قانون گذرنامه مقرر میدارد برای اشخاص زیر با رعایت شرایط مندرج در این ماده گذرنامه صادر میشود:
۱- اشخاصی که کمتر از ۱۸ سال تمام دارند و کسانی که تحت ولایت و یا قیمومیت میباشند با اجازه کتبی، ولی یا قیم آنان.
۲- بانوان شوهردار ولو کمتر از ۱۸ سال تمام با موافقت کتبی شوهر و در موارد اضطراری اجازه دادستان شهرستان محل درخواست گذرنامه که مکلف است نظر خود را اعم از قبول درخواست یا رد آن حداکثر ظرف سه روز اعلام دارد کافی است.
لازم به ذکر است که زنانی که با همسر خود مقیم خارج از کشور هستند و بانوانی که شوهر خارجی اختیار کرده و به تابعیت ایرانی خود باقی مانده اند از شرط این بند مستثنی میباشند.
جهت صدور موافقت نامه (رضایتنامه) کتبی با در دست داشتن مدارک زیر به نمایندگی جمهوری اسلامی ایران در محل اقامت خود مراجعه نمایید.
۱- اصل شناسنامه، گذرنامه و کارت ملی متقاضی و اعضای خانواده
۲- تکمیل فرم اجازه خروج همسر و فرزند
۳- پرداخت هزینه گواهی امضاء (طبق جدول هزینه خدمات کنسولی)
۴- حضور متقاضی جهت گواهی امضاء (الزامی است)
دختر مجرد بالای ۱۸ سال برای خروج از کشور نیاز به اجازه ندارد، اما دختری که به سن قانونی نرسبده است، نیازمند اجازه، ولی یا قیم است. زن متاهل چه کمتر از ۱۸ سال سن داشته باشد چه بالای ۱۸ سال باشد برای خروج کشور، نیازمند اجازه شوهر میباشند؛ مگر اینکه در عقدنامه اجازه خروج کشور را به عنوان شرط ضمن از شوهر اخذ کرده باشند یا بعد از عقد، از شوهر اجازه خروج از کشور در قالب وکالت بلاعزل دریافت کنند.
با این وجود، ماده ۱۸ قانون گذرنامه موارد اضطراری را از حکم خارج نموده و در این شرایط زن برای خروج از کشور نیازمند اجازه شوهر نمیباشد. قانونگذار در موار اضطراری، اجازه دادستان را لازم دانسته است. منظور از اجازه دادستان اعلام موافقت کتبی از سوی شخص دادستان به اداره گذرنامه جهت صدور گذرنامه زن برای عزیمت به خارج از کشور است.
دریافت اجازه خروج از کشور از همسر نیز نیازمند گواهی امضا شوهر ر دفترخانه ثبت اسناد و با احراز هویت وی توسط دفترخانه است. لازم به ذکر است اجازه خروج از کشور صرفا با وکالت رسمی و در دفتر اسناد رسمی قابل قبول میباشد.
برای اشخاص زیر با رعایت شرایط مندرج در این ماده گذرنامه صادر میشود:
۱ (اصلاحی ۱۳۸۰/۳/۲۳) - اشخاصی که کمتر از ۱۸ سال تمام دارند و کسانی که تحت ولایت و یا قیمومیت میباشند با اجازه کتبی، ولی یا قیم آنان.
۲- مشمولین وظیفه عمومی با اجازه کتبی اداره وظیفه عمومی.
۳- زنان شوهردار و لو کمتر از ۱۸ سال تمام با موافقت کتبی شوهر و در موارد اضطراری اجازه دادستان شهرستان محل درخواست گذرنامه که مکلف است نظر خود را اعم از قبول درخواست یا رد آن حداکثر ظرف سه روز اعلام دارد کافی است. زنانی که با شوهر خود مقیم خارج هستند و زنانی که شوهر خارجی اختیار کرده و به تابعیت ایرانی باقی ماندهاند از شرط این بند مستثنی میباشند.
در صورتی که موانع صدور گذرنامه بعد از صدور آن حادث شود یا کسانی که به موجب ماده ۱۸ صدور گذرنامه موکول به اجازه آنان است از اجازه خود عدول کنند از خروج دارنده گذرنامه جلوگیری و گذرنامه تا رفع مانع ضبط خواهد شد.
انتهای مطلب/م.ع