گام‌های کند خودروسازان در بهینه‌سازی مصرف سوخت
مینا علی اسلام: وقتی سخن از بهینه سازی مصرف سوخت می شود؛ باید ساز و کارها و زیرساخت هایی محیا باشد تا دستورات و تفاهم نامه ها عملیاتی شوند. در غیر این صورت سخن گفتن در این رابطه جز برای خوش کردن دل مردم نیست!
به گزارش تجارت امروز؛ سخن از بهینه‌سازی مصرف سوخت در سایه عدم اجرای کامل طرح جایگزینی خودروهای فرسوده، نبود خط تولید خودروهای هیبریدی، نبود سیستم جریمه برای خودروسازان تولیدکننده خودروهای پرمصرف که مسئولیت اصلی آن با دولت است، بیهوده‌گویی است.
سال ۹۹ بود که تفاهم‌نامه‌ای میان شرکت ایران‌خودرو با شرکت بهینه‌سازی مصرف سوخت با موضوع «طرح تولید قوای محرکه کم‌مصرف در خودروهای داخلی و جایگزینی با خودروهای فرسوده» منعقد شد. این طرح باهدف کاهش مصرف سوخت خودرو‌ها به پنج لیتر در هر ۱۰۰ کیلومتر، کاهش انتشار آلایندگی و رسیدن به اهداف استانداردی محیط‌زیست یورو ۶ طراحی شد. بااین‌وجود درزمینهٔ استانداردسازی محیط‌زیستی یورو ۶ عملاً توفیقی حاصل نشده است. این را سازمان محیط‌زیست کشور می‌گوید. بر اساس اعلام این سازمان میانگین استاندارد خودروهای کشور، «یورو ۲» است و این یعنی خودروهای داخلی در هر ۱۰۰ کیلومتر، حدود ۱۰ لیتر سوخت می‌سوزانند که در مقایسه مثلاً با کشور ترکیه با خودرو‌هایی با سوخت ۴/۵ لیتری در هر صد کیلومتر، رقم بالایی است.
سیاست‌های قیمت‌گذاری سوخت در حالی در دولت دنبال شده که عملاً یک گام قبل از آن یعنی استانداردسازی خودرو‌ها با اهتمام ویژه دنبال نشده و همچنان خودرو‌ها باکیفیت پایین و مصرف بالا تولید می‌شوند و
تعهدات خودروسازان در جایگزینی خودروهای فرسوده نیز به‌طور کامل اجرایی نشده است. به این آمار‌های توجه کنید:
- حدود ۱۱ میلیون و ۵۰۰ هزار دستگاه موتورسیکلت در کشور وجود دارد که نیمی از آن‌ها فرسوده‌اند
- حدود یک‌میلیون خودرو سنگین در کشور در حال تردد است که بیش از ۳۰۰ هزار دستگاه آن فرسوده‌اند
- حدود ۱۹ و میلیون و هفت‌صد وانت در کشور در حال ترددند که یک‌میلیون و ۳۰۰ هزار دستگاه آن فرسوده‌اند
- وجود بیش از هشت میلیون خودرو فرسوده تا ۱۴۰۴.اما توجه دولت بر قیمت‌گذاری بنزین فرصتی نداده تا به این آمار‌ها و مبحث مغفول مانده بهینه‌سازی سوخت در خودروهای تولیدی توجهی کند. دولت در حالی به دنبال واقعی کردن قیمت بنزین است که متوسط مصرف خودرو داخلی صدی ده لیتر است. فشار مضاعف بر مصرف‌کننده.
حال اگر وعده‌های خودروسازان در تولید خودرو‌هایی با استاندارد یورو ۶ و مصرف صدی چهار لیتر عملی شده بود، واقعی کردن قیمت بنزین هم می‌توانست راهکاری مکمل برای کاهش و بهینه‌سازی مصرف سوخت باشد.
حالا قرار است تا سال ۱۴۰۴ به تولید خودرو‌هایی با مصرف ۵/۶ لیتر در هر صد کیلومتر برسیم.
این را وزارت صمت اعلام کرده و گفته برای آن برنامه دارد. یعنی اگر تا سه سال دیگر به چنین استاندارد مصرفی در سوخت ناوگان حمل‌ونقلی کشور برسیم باز با کشور‌هایی در رده ترکیه هم فاصله زیاد داریم.
سؤال اینجاست که این هدف‌گذاری تا چه اندازه نزدیک به‌واقع است؟
صنعت خودروسازی کشور در حال حاضر علاوه بر چالش‌های به وجود آمده در اثر تحریم با چالش‌های متعددی ازجمله ضعف در نظام حکمرانی، بهره‌وری پایین عوامل تولید و چگونگی قیمت‌گذاری مواجه است.
به گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس، تولید خودرو در سال ۹۶ بیش از ۱.۵ میلیون دستگاه بوده که در سال ۹۹ به حدود ۹۰۰ هزار دستگاه رسید و نشان‌دهنده کاهش بیش از ۴۰ درصدی تولید خودرو است.
نتایج بررسی صورت‌های مالی حسابرسی شده دو خودروساز بزرگ کشور (گروه صنعتی ایران‌خودرو و گروه سایپا) نشان می‌دهد که مجموع زیان انباشته این دو خودروساز از ۱۱.۶ هزار میلیارد تومان در پایان سال ۹۶ به ۸۳ هزار میلیارد تومان در پایان سال ۹۹ رسیده است. به‌عبارت‌دیگر مجموع زیان انباشته دو خودروساز بزرگ در طول سه سال تقریباً هفت برابر شده است.
به عبارت دقیق‌تر زیان انباشته، کیفیت پایین تولیدات و قیمت، سه چالش اساسی پیشروی خودروسازان داخلی است.
با فرض اینکه دو خودروساز دولتی ایران بتوانند این چالش‌های را تا ۱۴۰۴ مرتفع و وزارت صمت هم تا همین تاریخ به وعده تولید خودروهای با مصرف ۵/۶ لیتر در صد کیلومتر جامه عمل بپوشاند، بازهم استمرار فعالیت خودروهای فرسوده در کشور، مخل سیستم بهینه‌سازی مصرف سوخت خواهد بود. این را در نظر بگیرید که تحقق اصلاح ساختار دو خودروساز عمده هم‌زمان باهدف‌گذاری وزارت صمت، خود داستانی است.
از ابتدای سال ۱۴۰۰ استاندارد یورو ۵ در تولید خودرو‌ها ملاک نظارت قرارگرفته و سازمان محیط‌زیست هم مسئولیت صدور تأییدیه‌های میزان آلایندگی خودرو‌ها را بر عهده دارد. اما تا سال ۱۴۰۴ پیش‌بینی می‌شود حدود هشت میلیون خودرو فرسوده در کشور وجود داشته باشد. هر خودروی فرسوده ۴.۱۳ لیتر مصرف سوخت بیشتری دارد. بر اساس پیش‌بینی‌های دولت، میزان مصرف سوخت تا سال ۱۴۰۴ هم به ۳۱ میلیون لیتر می‌رسد. این میزان مصرف را در تعداد خودروهای فرسوده با لحاظ مابه‌التفاوت مصرفی آن‌ها نسبت به خوار‌های نو، محاسبه کنیم، نتیجه نگران‌کننده می‌شود.
انتهای مطلب
نظر شما
