ترکیبات نفت خام چیست؟و چرا نفت خام اهمیت دارد؟

به گزارش تجارت امروز؛ ترکیبات نفت خام هر کدوم اهمیت ویژه ای دارند. و با کنار هم قرار گرفتن باعث شده اند تا نفت خام به طلای سیاه معروف شود. نفت خام به دلیل کاربرد زیادی که در تمام جوانب زندگی انسان دراد، ارزش زیادی را با خود همراه کرده است.

معرفی ترکیبات نفت خام

ترکیبات نفت خام شامل ترکیبات هیدروکربنی مختلف با خواص شیمیایی و فیزیکی متفاوت هستند. نفت خام بر اساس منطقه استخراج از نظر ترکیبات به شدت متفاوت است. اگرچه مقادیر خاص هیدروکربن های نفت خام متفاوت است اما همیشه از یک سری هیدروکربن های مختلف تشکیل شده است.

ترکیبات هتروسیکل

با توجه به اینکه چند درصد از ترکیب یک نفت خام را ترکیباتی غیر از کربن و هیدرو ژن تشکیل می‌دهند که بطور عمده می‌توان به گوگرد (S)، اکسیژن(O)، نیتروژن(N) و امثال آن اشاره کرد. وجود این اتم‌ها در نفت خام موجب تشکیل مواد مختلف هیدروکربنی حاوی این اتم‌ها می‌گردد که به آنها ترکیبات هترواتمیک یا هتروسیکل می‌گویند.

ترکیبات نفت خام: پارافین ها یا آلکان ها

در شیمی آلی از این ترکیبات ب عنوان CnH2n+2 معرفی می شود. که به دو دسته تقسیم می شوند.

هیدرو کربن های اشباع شده: به زنجیره خطی از پارافین های نرمال و هیدروکربن های شاخه دار را ایزو پارافین می نامند.  شتفاوت در شکل آنها است. و همین تفاوت باعث شده تا هر کدام خواص خود را داشته باشند.

عضو اولیه این گروه شامل: متان، اتان، پروپان و بوتان که به شکل گاز هستند. و بیقه ترکیبات مومی شکل می باشند.

نفتن ها از ترکیبات نفت خام

نفتن‌ها با فرمول مولکولی CnH2n گروه  دیگری از ترکیب های نفت خام هستند که دارای یک یا چند حلقه سیرشده از اتم های کربن می باشند. این ترکیبات بخش مهمی از محصولات پالایشی نفت خام هستند و ساده‌ تر به گازوئیل تبدیل می‌ شوند.

ترکیبات آروماتیک

از ترکیبات نفت خام به ترکیبات آروماتیک رسیدیم. این ترکیبات شامل:

• هیدرو کربن های حلقوی
• هیدرو کربن های غیراشباع با پیوند دوگانه کربن- کربن، به صورت تناوبی هستند.

این ترکیبات همه به صورت مایع هستند که با افزایش تعداد کربن به جامد تبدیل می شوند. پارافین‌ها، اولفین‌ها و نفتن‌ها را با نام ترکیبات آلیفاتیک می‌شناسند.

ترکیبات پلی ‌آروماتیک‌

این ترکیبات با وزن مولکولی بالا که در نفت خام وجود دارند شامل هترواتم‌ هایی مانند  گوگرد، نیتروژن و اکسیژن هستند.

اولفین ها با فرمول مولکولی CnH2n  در حین پالایش نفت خام تولید می شوند. این ترکیبات با دارا بودن یک پیوند دوگانه بسیار واکنش ‌پذیر به راحتی دچار اکسیداسیون و پلیمریزاسیون می ‌شوند.

گوگرد

گوگرد نیز در نرکیبات نفت خام وجود دارد. از مهم‌ترین هترواتم‌های یافت شده در ترکیب های نفت خام باید به گوگرد اشاره کرد که در ترکیبات حلقوی و همچنین غیر حلقوی همچون مرکاپتان‌ها (بافرمول R−S−H𝑅−𝑆−𝐻) و سولفیدها (با فرمول R−S−Rprime𝑅−𝑆−𝑅𝑝𝑟𝑖𝑚𝑒) یافت می‌شوند. گوگرد در گاز طبیعی، بیشتر به صورت هیدروژن سولفید وجود دارد.

ممنوعیت وجود گوگرد در محصولات نفت خام

گوگرد نباید در محصولات تولید نفت خام وجود داشته باشد بنا به دلایل زیر:

•  وجود گوگرد در گازوییل سبب خوردگی قطعات موتور و تولید اکسیدهای
• گوگرد به هنگام احتراق موتور خواهد شد که همگی در بوجود آمدن آلودگی هوا موثر هستند.
• بوی شدید و نامطلوب ترکیبات آن سبب انجام تلاش‌هایی برای حذف آن‌ها از بنزین و نفت سفید شد.

اولفین ها

اولفین‌ها به طور طبیعی در نفت خام وجود ندارند اما در طول فرآیندهای پالایشی تولید می‌شوند.

اولفین‌ها به لحاظ ساختاری، بسیار مشابه پارافین‌ها هستند اما در آن‌ها، حداقل یک پیوند دوگانه کربن-کربن دیده می‌شود و فرمول عمومی آن‌ها به صورت CnH2n𝐶𝑛𝐻۲𝑛 است. به طور معمول، اولفین‌ها در فرآورده‌های نهایی، محصولی ایده‌آل نیستند زیرا پیوند دوگانه در آن‌ها بسیار واکنش‌پذیر است و به راحتی دچار اکسیداسیون و پلیمریزاسیون می‌شوند.

 اهمیت نفت خام

با گذشت زمان و پیشرفت تکنولوژی از نفت خام در زندگی روزمره استفاده های زیاد ی می شود. پلایشگا های نفتی کم کم به پالایشگاه های صنعتی نزدیک تر شدند و اکثر محصولات تولیدی نفت را در خود جای دادند. این مسئله باعث شد که نفت اهمیت زیادی داشته باشد.

بعد از تبدیل کردن نفت به مواد پلی آتلین می رسد. سپس از پلی آتلین در صنایع و پتروشمی استفاده می کنند. برای مثال از لوله های پلی آتلین برای انتقال آب و سیالات استفاده می کنند.

وقتی به مرور زمان، چشم اندازی به این روشنی برای نفت ترسیم شد، به آن ارزش ذاتی می دهد. این یعنی نفت دارای کاربری های گسترده و همیشگی است. حتی اگر در آینده (که خیلی هم نزدیک نیست) دنیا از لحاظ انرژی به نفت و گاز نیاز نداشته باشد، هنوز هم صنعت وابستگی روزافزون برای تامین ماده اولیه به نفت دارد. به همین دلیل نفت و گاز و ذخایرشان، مثل طلا، ارزش ذاتی پیدا کرده اند.

به این ها اضافه کنید زنجیره تامین بزرگی که حول صنعت نفت و گاز وجود دارد. استخراج، انتقال، فروش، پالایش، فرآوری و تحقیقات علمی گسترده در مورد آن، همگی اقتصاد نفت را تشکیل می دهند که حجم آن بزرگ است و سودآوری بالایی دارد.

بسیاری از ابرشرکت های جهان امروزه در زمینه نفت کار می کنند. در کشور خودمان هم برای جلوگیری از خام فروشی نفت، پالایشگاه ها و پتروشیمی های بسیاری ساخته شده اند و هم اکنون نیز، به سمت ساخت پتروپالایشگاه ها حرکت می کنیم.

علاوه بر این نفت خام منبع تولبد انرژی و گرما است که خود این مورد به تنهایی ارزش نفت را بالا می بر. مچنین در تولیدات ماشین آلات و وسیله قلیه نیز از نفت خام استفاده می کنیم. و موضوعی که همه در آن اتفاق نظر داریم این است که بدون نفت زندگی غیر ممکن می باشد. پس توفف پالایشگاه های نفتی تا حدودی غیر ممکن می باشد.

انتهای مطلب/آ.ع