بیوگرافی ایلان ماسک؛ نگاهی به زندگی، موفقیتها و چالشهای او
ایلان ماسک، نابغهای بلندپرواز که از ساخت استارتاپهای کوچک به تسخیر فضا و تحول صنعت خودروسازی رسید. اما مسیر موفقیت او پر از چالشهای بزرگ، شکستهای سنگین و تصمیمهای جسورانه بوده است.

بیوگرافی ایلان ماسک
ایلان ماسک (Elon Musk)، متولد ۲۸ ژوئن ۱۹۷۱ در پرتوریا، آفریقای جنوبی، کارآفرین و مهندسی است که بهعنوان یکی از تأثیرگذارترین شخصیتهای دنیای فناوری و تجارت شناخته میشود. او بنیانگذار، مدیرعامل و طراح ارشد شرکت اسپیساکس (SpaceX)، مدیرعامل و معمار محصول شرکت تسلا (Tesla)، مالک اکس کورپ (شرکت سرپرست بستر رسانههای اجتماعی اکس (توییتر سابق)) و از بنیانگذاران شرکتهایی نظیر نیورالینک (Neuralink) و اوپنایآی (OpenAI) است.
دوران کودکی و تحصیلات ایلان ماسک
ایلان ماسک در خانوادهای با پیشینه کانادایی-آفریقای جنوبی متولد شد. مادرش، می ماسک، مدل و متخصص تغذیه کانادایی و پدرش، ارول ماسک، مهندس و خلبان اهل آفریقای جنوبی است. او در ۱۰ سالگی به کامپیوتر علاقهمند شد و در ۱۲ سالگی اولین بازی ویدیویی خود به نام “Blaster” را طراحی و به قیمت ۵۰۰ دلار فروخت. ماسک در ۱۹ سالگی برای تحصیل به کانادا مهاجرت کرد و پس از دو سال تحصیل در دانشگاه کویینز، به دانشگاه پنسیلوانیا در آمریکا منتقل شد و در آنجا در رشتههای فیزیک و اقتصاد تحصیل کرد.
آغاز فعالیتهای کارآفرینی ایلان ماسک
ایلان ماسک پس از فارغالتحصیلی از دانشگاه پنسیلوانیا، به کالیفرنیا نقل مکان کرد و در سال ۱۹۹۵، به همراه برادرش کیمبال ماسک، شرکت Zip2 را تأسیس کرد. این شرکت در زمینه ارائه نرمافزارهای راهنمای شهری و محتوای آنلاین برای نشریات مختلف، از جمله نیویورک تایمز و شیکاگو تریبیون فعالیت میکرد. در سال ۱۹۹۹، شرکت Compaq زیپ۲ را به مبلغ ۳۰۷ میلیون دلار خریداری کرد که از این معامله، ماسک حدود ۲۲ میلیون دلار دریافت کرد.
پس از فروش Zip2، ماسک در سال ۱۹۹۹ شرکت X.com را تأسیس کرد. این شرکت یک سرویس مالی آنلاین و بانکی بود که تراکنشهای دیجیتالی را سادهسازی میکرد. در سال ۲۰۰۰، X.com با شرکت Confinity که یک سیستم پرداخت دیجیتال به نام پیپال (PayPal) توسعه داده بود، ادغام شد. این ادغام منجر به شکلگیری پیپال شد که بعدها به عنوان یک روش محبوب پرداخت اینترنتی در سراسر جهان شناخته شد. در سال ۲۰۰۲، شرکت eBay پیپال را به مبلغ ۱.۵ میلیارد دلار خریداری کرد و سهم ماسک در این معامله حدود ۱۷۵ میلیون دلار بود. این سرمایهگذاری، نقطه عطفی در مسیر کارآفرینی او شد و به او امکان داد تا پروژههای بلندپروازانهتری را دنبال کند.
اسپیساکس و تسلا
ماسک که از کودکی علاقه زیادی به فضا و فناوریهای فضایی داشت، در سال ۲۰۰۲ شرکت اسپیسایکس (SpaceX) را با هدف کاهش هزینههای سفرهای فضایی و امکانپذیر کردن زندگی در سیارات دیگر تأسیس کرد. او مبلغ ۱۰۰ میلیون دلار از دارایی شخصی خود را در این شرکت سرمایهگذاری کرد.
دستاوردهای کلیدی اسپیسایکس:
- موشک فالکون ۱ (Falcon 1): نخستین موشک خصوصی که توانست در سال ۲۰۰۸ وارد مدار زمین شود.
- فالکون ۹ (Falcon 9): موشکی با قابلیت استفاده مجدد که هزینههای پرتاب را بهشدت کاهش داد.
- دراگون (Dragon): فضاپیمایی که برای ارسال محموله و فضانوردان به ایستگاه فضایی بینالمللی (ISS) طراحی شده است.
- فالکون هوی (Falcon Heavy): یکی از قویترین موشکهای حال حاضر جهان که در سال ۲۰۱۸ اولین پرتاب موفقیتآمیز خود را انجام داد.
- استارشیپ (Starship): یک فضاپیمای چندبار مصرف که ماسک قصد دارد از آن برای مأموریتهای بینسیارهای به مریخ استفاده کند.
در سال ۲۰۲۰، اسپیسایکس با موفقیت فضاپیمای کرو دراگون (Crew Dragon) را با فضانوردان ناسا به فضا فرستاد و به نخستین شرکت خصوصی تبدیل شد که توانست انسان را به فضا ببرد.
تسلا؛ تحول در صنعت خودروسازی
ماسک در سال ۲۰۰۴ به تسلا موتورز (Tesla Motors) پیوست که توسط مارتین ابرهارد و مارک تارپنینگ تأسیس شده بود. او ابتدا به عنوان رئیس هیئتمدیره و سپس به عنوان مدیرعامل (CEO) مشغول به کار شد. تسلا با هدف توسعه خودروهای الکتریکی و کاهش وابستگی به سوختهای فسیلی فعالیت میکند.
دستاوردهای کلیدی تسلا:
- رودستر (Roadster) – ۲۰۰۸: اولین خودروی تمام الکتریکی که توانست شتاب و عملکرد فوقالعادهای داشته باشد.
- مدل اس (Model S) – ۲۰۱۲: یک سدان لوکس برقی که به خاطر برد طولانی و فناوری پیشرفته، تحولی در بازار خودروهای الکتریکی ایجاد کرد.
- مدل ایکس (Model X) – ۲۰۱۵: یک شاسیبلند (SUV) برقی با طراحی منحصربهفرد و درهای فالکون.
- مدل ۳ (Model 3) – ۲۰۱۷: خودرویی اقتصادی که به پرفروشترین خودروی الکتریکی در جهان تبدیل شد.
- مدل وای (Model Y) – ۲۰۲۰: یک کراساوور الکتریکی با قابلیتهای مشابه مدل ۳.
- تسلا سایبرتراک (Cybertruck) – معرفی در ۲۰۱۹: وانت برقی مقاوم با طراحی آیندهنگرانه.
تسلا همچنین با توسعه فناوریهای باتریسازی و انرژی خورشیدی (از طریق خرید SolarCity) در تلاش است تا تحول بزرگی در صنعت انرژی پاک ایجاد کند.
خریداری توییتر
ایلان ماسک در سال ۲۰۲۲، درست در بحبوحهی یک چالش شخصی، به فکر خرید توییتر افتاد. یکی از فرزندانش با مراجعه به دادگاه کالیفرنیا درخواست تغییر نام داده و اعلام کرده بود که قصد دارد تمام روابط خود را با پدرش قطع کند. این موضوع ماسک را بهشدت ناراحت و خشمگین کرد و او دبیرستان پروگرسیو فرزندش و «ویروس ذهنی ووکها» را مقصر دانست. در همان مقطع، ماسک ناگهان اعلام کرد که میخواهد توییتر را خریداری کند و گفت: «نمیتوانم بنشینم و هیچکاری نکنم.»
هرچند او ادعا میکرد که این پلتفرم را برای حمایت از آزادی بیان میخرد، اما توییتر هرگز قرار نبود صرفاً یک فضای دموکراتیک برای بیان نظرات باشد. آنچه ماسک را به خرید این شبکهی اجتماعی ترغیب کرد، نه ویژگیهای آن، بلکه پتانسیل بالای کاربران آن بود.
تحول کامل توییتر به X
پس از خرید ۴۴ میلیارد دلاری توییتر، ماسک تغییرات گستردهای را در این پلتفرم اعمال کرد:
- برند توییتر را به X تغییر داد.
- لوگوی معروف پرندهی آبی را حذف کرد.
- نشان تأیید هویت (تیک آبی) کاربران را برداشت و آن را به یک قابلیت پولی تبدیل کرد.
- واژهی «توییت» را به «پست» تغییر داد.
- سرویس «توییتر آبی» را به «X پریمیوم» تبدیل کرد و امکانات ویژهای برای کاربران پولی در نظر گرفت.
این تغییرات گسترده، کاربران را سردرگم کرد؛ چراکه سیاستهای ماسک بارها تغییر یافت و مشخص نبود چه محتوایی در صفحهی عمومی نمایش داده خواهد شد. علاوه بر کاربران، بسیاری از شرکتهای بزرگ تبلیغکننده مانند اپل، IBM و دیزنی نیز به دلیل نگرانی از فضای جدید این پلتفرم، تبلیغات خود را متوقف کردند.
یکی از جنجالیترین تصمیمات ماسک، اخراج حدود ۸۰ درصد از کارکنان توییتر بود. همچنین او ممنوعیت حسابهای کاربری متهم به انتشار اخبار جعلی و محتوای تهدیدآمیز—including برخی اکانتهای نئونازیها— را برداشت. این در حالی بود که خود او چندین خبرنگار را به دلیل بازنشر اطلاعاتی دربارهی جت شخصیاش، تعلیق کرد.
سایر فعالیتهای ایلان ماسک
بورینگ کمپانی (The Boring Company)
ماسک در سال ۲۰۱۶ شرکت بورینگ (Boring Company) را تأسیس کرد که در زمینه حفاری تونلهای زیرزمینی برای حل مشکلات ترافیکی شهری فعالیت میکند. این شرکت نمونه اولیه پروژه هایپرلوپ (Hyperloop) را توسعه داده است که یک سیستم حملونقل فوق سریع با سرعتهای بالای ۱۰۰۰ کیلومتر بر ساعت است.
نورالینک (Neuralink)
در سال ۲۰۱۶، ماسک نورالینک (Neuralink) را تأسیس کرد که در حوزه ارتباط مغز و کامپیوتر فعالیت دارد. هدف این پروژه، توسعه رابطهای مغزی برای کمک به درمان بیماریهای عصبی و در نهایت اتصال مغز انسان به هوش مصنوعی است.
اوپنایآی (OpenAI)
ماسک یکی از بنیانگذاران OpenAI است، سازمانی که روی توسعه هوش مصنوعی ایمن و سودمند برای بشریت کار میکند. این شرکت مدلهای هوش مصنوعی پیشرفتهای مانند GPT-4 را توسعه داده است.
زندگی شخصی و همسر ایلان ماسک
ایلان ماسک از اوایل دهه ۲۰۰۰ تا ۲۰۲۰ در کالیفرنیا زندگی میکرد اما به دلیل نارضایتی از شرایط اقتصادی این ایالت، به تگزاس نقل مکان کرد. او در سال ۲۰۲۱ اعلام کرد که به نشانگان آسپرگر مبتلا است.
ماسک تاکنون ۱۲ فرزند داشته که یکی از آنها در نوزادی فوت شده است. او ابتدا در سال ۲۰۰۰ با جاستین ویلسون ازدواج کرد و صاحب پنج فرزند شد، اما در سال ۲۰۰۸ از او جدا شد. پس از آن، دو بار با تلولا رایلی ازدواج کرد که در نهایت در ۲۰۱۶ به جدایی انجامید. او در سال ۲۰۱۷ مدتی با امبر هرد رابطه داشت که باعث جنجالهایی شد.
در سال ۲۰۱۸، ماسک با خواننده کانادایی گرایمز وارد رابطه شد و در سال ۲۰۲۰ صاحب فرزندی به نام X AE A-XII شدند. آنها بعداً دو فرزند دیگر نیز از طریق رحم اجارهای داشتند اما در سال ۲۰۲۲ از هم جدا شدند. در سال ۲۰۲۱، ماسک از مدیر اجرایی نیورالینک، شیون زیلیس، صاحب دوقلو شد و در اوایل ۲۰۲۴ نیز فرزند سومشان متولد شد. او همچنین متهم شد که در سال ۲۰۲۱ با همسر سرگی برین، بنیانگذار گوگل، رابطه داشته که منجر به جدایی برین شد اما ماسک این ادعا را رد کرد.
مذهب ایلان ماسک
ایلان ماسک در کودکی در شاخهای از مسیحیت به نام آنگلیکان غسل تعمید داده شد. با این حال، در سن ۱۴ سالگی با بحرانی در ایمان مواجه شد و اعتقادات خود را نسبت به مسیحیت و سایر ادیان از دست داد. امروزه، او به عنوان یک ندانمگرا شناخته میشود اما به تعالیم عیسی مسیح، به ویژه «همسایه خود را دوست بدار» و «پاسخ بدی را با خوبی بده»، اعتقاد دارد.
بیماری ایلان ماسک
ایلان ماسک در مه ۲۰۲۱، در برنامهٔ «پخش زنده شنبه شب» (Saturday Night Live) اعلام کرد که به نشانگان آسپرگر مبتلا است. این نشانگان، یکی از اختلالات طیف اوتیسم است که بر تعاملات اجتماعی و رفتارهای تکراری تأثیر میگذارد. ماسک با بیان این موضوع، به عنوان یکی از معدود شخصیتهای عمومی به این اختلال اشاره کرده است.
انتهای مطلب/ ن.پ