مدیریت تعارض در محیط کار/ چگونه تعارض را در محیط کار حل کنیم؟

مدیریت تعارض در محیط کار یکی از مهارت‌های کلیدی و حیاتی برای هر مدیر و کارمند در دنیای کاری امروز است. تصور کنید تیمی پویا اما پر از تنش‌های پنهان دارید. اگر تعارض‌ها به‌درستی مدیریت نشوند، می‌توانند به سرعت بهره‌وری را کاهش دهند و فضای کاری را مسموم کنند. اما همین تعارض‌ها، اگر اصولی و هوشمندانه هدایت شوند، می‌توانند فرصت‌هایی برای رشد، نوآوری و همدلی عمیق‌تر میان اعضای تیم فراهم کنند. در این مطلب تجارت امروز یاد می‌گیرید که چطور از تعارض‌ها نترسید، بلکه آن‌ها را به سکوی پرش تیم‌تان تبدیل کنید.

مدیریت تعارض چیست؟

مدیریت تعارض، روندی است که در آن برای حل مشکلات، تلاش می‌شود. هدف اصلی آن، کاهش تأثیرات منفی تعارض و بهره‌برداری از جنبه‌های مثبت آن برای رشد فردی و سازمانی است.

این توانایی مهم مدیریتی شامل استفاده از تکنیک‌های مختلف با توجه به موقعیت، گفت‌وگو، مذاکره و تفکر خلاق است. با یک مدیریت تعارض درست، یک سازمان قادر به حداقل رساندن مشکلات میان‌فردی خواهد بود، می‌تواند رضایت مشتری را افزایش دهد و به نتایج تجاری بهتری دست‌یابد.

درگیری‌های محیط کار تنها به معنای وجود یک همکار خاص در جایگاه اشتباه نیست. برعکس، گاهی همین دیدگاه (مقصر دانستن شخصی خاص)، خود به‌وجودآورنده مشکل است. وجود کارکنانی که وضع موجود را با هدف داشتن احساس بهتر در سازمان شما، زیر سؤال می‌برند و تلاش می‌کنند تغییراتی در شکل و شرایط کار ایجاد کنند؛ نشان دهنده درجه بالای مسئولیت پذیری آن‌ها است.

روش های مدیریت تعارض

در ادامه روش های مدیریت تعارض در محیط کار را به شما معرفی می کنیم که یک مدیر کارآمد باید دارای مهارت حل اختلاف‌ باشد. او باید بتواند همه جوانب کار را ببیند؛ و از روش مناسب مدیریت تعارض برای آن موقعیت خاص استفاده کند. این‌ها رویکردهای عمومی هستند که بسته به موقعیت، یک مدیر یا فرد درگیر تعارض می‌تواند انتخاب کند:

۱. سازگاری

در این روش، مدیر یا فرد درگیر، منافع طرف مقابل را به منافع خود ترجیح می‌دهد. این روش زمانی مؤثر است که موضوع تعارض اهمیت چندانی ندارد، زمان درگیری ارزش ندارد یا احتمال می‌دهید حق با طرف مقابل باشد.
مزایا: حل سریع تعارض‌های کوچک، ایجاد فضای امن برای بیان نظرها.
معایب: اگر زیاد تکرار شود، نشانه ضعف تلقی می‌شود و مشکل اصلی حل نمی‌شود.
مثال: در جلسه‌ای، یکی از افراد علی‌رغم اختلاف‌نظر جزئی، نظر دیگری را می‌پذیرد تا از درگیری جلوگیری شود.

۲. پرهیز

در این روش، فرد یا مدیر از درگیری فاصله می‌گیرد یا آن را به تعویق می‌اندازد. برای زمانی مفید است که نیاز به آرامش یا فکر بیشتر درباره موضوع وجود دارد.
مزایا: ایجاد فرصت برای آرام شدن فضا، اعتماد به کارکنان برای حل تعارض.
معایب: ممکن است تعارض حل‌نشده باقی بماند و بعداً شدیدتر شود.
مثال: دو کارمند اختلاف دارند، مهلت پروژه تمدید می‌شود و فرصتی برای دوری از تنش ایجاد می‌گردد.

۳. سازش

طرفین با صرف‌نظر از بخشی از خواسته‌های خود، به توافقی می‌رسند. این روش بیشتر برای حل تعارض در زمان محدود به‌کار می‌رود.
مزایا: حل سریع مسائل، تقویت حس همکاری.
معایب: رضایت کامل حاصل نمی‌شود و ممکن است باعث نارضایتی شود.
مثال: دو نفر درباره بودجه تبلیغات اختلاف دارند و تصمیم می‌گیرند آن را بین دو پیشنهاد تقسیم کنند.

۴. رقابت

در این روش، یک طرف بدون توجه به خواسته‌های دیگران، راه‌حل خود را اجرا می‌کند. در شرایط اضطراری یا مسائل اصولی می‌تواند مؤثر باشد.
مزایا: تصمیم‌گیری سریع، نشان‌دادن اقتدار مدیریتی.
معایب: ایجاد نارضایتی و از بین‌رفتن خلاقیت و انگیزه در تیم.
مثال: مدیر بدون توجه به نظر کارمندان، محل جلسه یا روش اجرای پروژه را خودش تعیین می‌کند.

۵. همکاری

در این روش، طرفین تعارض با گفت‌وگو و درک متقابل تلاش می‌کنند راه‌حلی بیابند که رضایت همه را جلب کند. این شیوه بهترین راه برای حل تعارض‌های مهم و بلندمدت است.
مزایا: ایجاد راه‌حل برد-برد، افزایش اعتماد و روحیه تیمی، رشد خلاقیت.
معایب: زمان‌بر و نیازمند مهارت ارتباطی بالا.
مثال: در یک پروژه مشترک، اعضای تیم با گفت‌وگو، راهی پیدا می‌کنند که هم نیاز بخش فنی را برآورده کند، هم اهداف بازاریابی را پوشش دهد.

چگونه تعارض را در سازمان حل کنیم؟

بسیاری از درگیری‌های محل کار ناشی از سوءتفاهم و ارتباط نداشتن اعضای تیم است؛ با این حال، وقتی این تعارضات به‌درستی حل‌و‌فصل شوند، اعضای تیم می‌توانند روابط کاری بهتری داشته‌ و در نتیجه، بازده بیش‌تری نیز داشته باشند. در این‌جا گام‌های مفیدی را برای حل درگیری‌ها در جریان یک تعارض محل کار آورده‌ایم:

۱. آرام ماندن

هنگامی که درگیری ایجاد می‌شود، برای مدیریت تعارض در سازمان آرامش داشتن و حرفه‌ای بودن مهم است. چند نفس عمیق بکشید و ذهنتان را پاک کنید. قبل از بیش‌تر شدن تنش و بدتر شدن اوضاع، برنامه‌ای را برای حل تعارض در تیم ارائه دهید.

۲. برقراری ارتباط و گوش فرا دادن

مکانی را پیدا کنید که بتوانید در آن به‌ صورت خصوصی درباره‌ی درگیری صحبت کنید. مهم است که همه‌ی افراد درگیر بتوانند نظرات و صحبت‌های خود را به اشتراک بگذارند و با همدلی به صحبت‌های دیگران گوش دهند. تلاش کنید درک کنید که طرف مقابل چه احساسی دارد و سپس همه‌ی آن‌چه را که باید به او بگویید، بیان کنید تا بتوانید به‌خوبی تعارض را مدیریت کنید.

۳. پذیرفتن درگیری و پیدا کردن راه حل

بخشی از مدیریت تعارض در تیم، پذیرفتن مشکل است. پس از شناسایی علت درگیری، همه‌ی افراد درگیر باید برای دست‌یابی به راه‌حل صحبت کنند و با یکدیگر به توافق برسند. سعی کنید درگیری را از دید اعضای دیگر تیم خود ببینید و بر مواردی که می‌توانید با آن‌ها موافقت کنید، تمرکز کنید.

این امر به شما کمک می‌کند تا احساسات آن‌ها را بهتر درک کنید و متوجه شوید که چگونه فکر می‌کنند؛ همچنین، به شما این امکان را می‌دهد تا با کمک افراد به نتیجه‌ای مؤثر برسید.

۴. کمک از مدیر

در مواردی مانند اذیت‌وآزار یا تبعیض در محل کار، به دلیل همکاری نکردن برخی اشخاص یا جدی بودن مشکل، درگیری و تعارض حل‌نشده باقی می‌ماند. در این مواقع، شاید لازم باشد که از مدیر یا از مدیر منابع انسانی کمک بگیرید.

حل و مدیریت تعارض در سازمان به همکاری تیم و درک دیدگاه‌های متفاوت نیاز دارد. پس از حل تعارضات، بهترین راه این است که بپذیرید که اشتباهات رخ می‌دهند و اجتناب‌ناپذیر هستند. تیمی که مایل به همکاری برای حل تعارضات است، می‌تواند روابط کاری بسیار قوی‌تر و بهتری داشته‌باشد و به‌آسانی به اهداف خود دست پیدا کند.

۵. ایجاد فضای امن برای بیان نظرات

مدیران باید فضایی فراهم کنند که کارکنان بدون ترس از قضاوت یا تنبیه، نظرات و نگرانی‌های خود را مطرح کنند. این امر به پیشگیری از تعارضات و حل سریع‌تر آن‌ها کمک می‌کند.

۶. توسعه مهارت‌های ارتباطی و خودآگاهی

آموزش مهارت‌های ارتباطی به کارکنان و افزایش خودآگاهی آن‌ها نسبت به واکنش‌هایشان در مواجهه با تعارض، می‌تواند به مدیریت بهتر تعارضات کمک کند.

۷. تشویق به همدلی و درک متقابل

پرورش حس همدلی میان کارکنان باعث می‌شود آن‌ها بتوانند دیدگاه‌های یکدیگر را بهتر درک کرده و تعارضات را با درک متقابل حل کنند.

۸. استفاده از تکنیک‌های حل مسئله مشترک

تشویق کارکنان به همکاری در یافتن راه‌حل‌های مشترک برای مشکلات، به جای تمرکز بر مقصر دانستن دیگران، می‌تواند به حل مؤثر تعارضات کمک کند.

انواع تعارض در سازمان

• تعارض مبتنی بر وظیفه
   به‌دلیل عدم انجام به‌موقع یا دقیق وظایف
  باعث تأخیر در روند کلی پروژه‌ها می‌شود

• تعارضات رهبری
   ناشی از تفاوت سبک‌های مدیریتی
   نیازمند شناخت و تطبیق روش رهبری با تیم

• تعارض در شیوه‌ی کار کردن
   تفاوت در سرعت، دقت یا استقلال کاری افراد
   نیازمند درک و تنظیم همکاری بین سبک‌های مختلف

• تعارضات شخصیتی و رفتاری
   ناشی از تفاوت‌های اخلاقی یا تیپ‌های شخصیتی
   رایج‌ترین نوع تعارض؛ نیازمند همدلی و احترام متقابل

چرا حل تعارض در تیم مهم است؟

حالا که متوجه شدید مدیریت تعارض چیست، چه روش‌ها و انواعی دارد باید بدانید چرا حل و رفع تعارض‌ها در سازمان دارای اهمیت است. مدیریت تعارض در تیم برای موفقیت هر تیمی لازم است. حل نشدن درگیری و تعارض می‌تواند تأثیری منفی بر روحیه و بهره‌وری افراد داشته‌باشد و در نتیجه، محیط کاری متشنج و ناخوشایندی را برای همه ایجاد کند.

حل تعارض در تیم به افراد این امکان را می‌دهد که به یک‌دیگر اعتماد کنند و برای رسیدن به هدف خود، بهتر با یک‌دیگر همکاری کنند. حل و مدیریت تعارض به اعضای تیم این امکان را می‌دهد که همدیگر را بهتر درک کنند و در آینده روابط کاری منعطف‌تری داشته‌ باشند.

انتهای مطلب/ ن.پ