مراحل مطالبه مهریه از طریق اداره ثبت اسناد + مدارک لازم
اگر به دنبال راهی سریع و کم‌هزینه برای مطالبه مهریه خود هستید، استفاده از روش اجرای ثبت می‌تواند گزینه مناسبی باشد. در این مطلب، مراحل، شرایط، مدارک لازم و نکات ضروری این فرآیند را بررسی کرده‌ایم تا شما با آگاهی کامل اقدام کنید.
به گزارش تجارت امروز؛ در دنیای امروز، مطالبه مهریه به یکی از مسائل رایج در دعاوی خانوادگی تبدیل شده است. این حق قانونی زن، به عنوان مالک مهریه از لحظه عقد، امکان پیگیری آن را از طریق دو مسیر اصلی فراهم می‌کند: اجرای ثبت و دادگاه خانواده. هر کدام از این روش‌ها با مراحل قانونی خاص خود همراه است که آگاهی از آن‌ها می‌تواند در تسریع روند رسیدگی و حصول نتیجه کمک‌کننده باشد. در بخش بعد به بررسی مراحل قانونی و اصولی مطالبه مهریه از طریق اجرای ثبت می‌پردازیم.
مطالبه مهریه از طریق اداره ثبت
مطالبه مهریه از طریق اداره ثبت یکی از روش‌های سریع و مؤثر برای دریافت مهریه است که طبق قوانین ایران، زوجه می‌تواند از آن استفاده کند. این روش به ویژه زمانی که سند ازدواج به عنوان یک سند رسمی در اختیار باشد، قابل پیگیری است. در ادامه، به توضیح جزئیات مراحل این روش می‌پردازیم:
مراحل قانونی مطالبه مهریه از طریق اداره ثبت
در صورتی که زوجه بخواهد مهریه خود را از طریق اجرای ثبت به اجرا بگذارد، باید مراحل خاصی را طی کند. این مراحل به شرح زیر است:
۱. مراجعه به دفترخانه محل ثبت عقد
- زوجه یا وکیل وی ابتدا باید به دفترخانه‌ای که عقد ازدواج در آن ثبت شده است، مراجعه کند.
- برای درخواست صدور اجرائیه، زوجه باید اصل سند ازدواج یا رونوشتی از آن را به همراه مدارک شناسایی (کارت ملی و شناسنامه) به دفترخانه ارائه دهد.
۲. تکمیل فرم مخصوص مطالبه مهریه
- در این مرحله، دفترخانه از زوجه یا وکیل وی می‌خواهد که فرم مخصوص برای مطالبه مهریه را تکمیل کنند.
- پس از تکمیل فرم، سردفتر نسبت به صدور اجرائیه برای مطالبه مهریه اقدام می‌کند.
۳. ارسال اجرائیه به زوج
- پس از صدور اجرائیه توسط دفترخانه، این اجرائیه به نشانی زوج از طریق پست پیشتاز ارسال می‌شود. این ابلاغ حاوی اخطاریه‌ای است که به زوج اعلام می‌کند باید مهریه را پرداخت کند.
۴. مراجعه به اداره ثبت اسناد
- پس از ارسال اجرائیه به زوج، زوجه یا وکیل وی باید به اداره اجرای ثبت اسناد (در شهر محل دفترخانه) مراجعه کرده و نسبت به توقیف اموال منقول و غیرمنقول زوج اقدام کنند.
- اگر زوج حاضر به پرداخت مهریه نباشد، زوجه می‌تواند ممنوع‌الخروجی زوج از کشور را نیز درخواست کند.
۵. توقیف اموال و مهلت ده روزه
- پس از وصول پرونده به اداره ثبت، اموال معرفی شده از طرف زوجه توسط اداره ثبت توقیف می‌شود.
- زوج پس از دریافت ابلاغیه، ۱۰ روز فرصت دارد تا نسبت به پرداخت مهریه اقدام کند. اگر در این مدت مهریه پرداخت نشود، اداره ثبت اقدام به مزایده می‌کند.
۶. مزایده اموال توقیف‌شده
- اگر زوج در مهلت مقرر مهریه را پرداخت نکند و اموال توقیف‌شده از سوی زوجه وجود داشته باشد، این اموال قیمت‌گذاری شده و به مزایده گذاشته می‌شود.
- پس از مزایده اموال، زوجه از محل فروش این اموال، مهریه خود را دریافت می‌کند.
۷. تقاضای توقیف اموال از سه گانه
- اگر زوجه به اموال زوج دسترسی نداشته باشد یا اموالی برای توقیف معرفی نکرده باشد، می‌تواند از سه مرجع دولتی درخواست توقیف اموال کند:
- بانک مرکزی
- اداره راهور
- اداره ثبت اسناد و املاک
۸. بررسی تغییرات دفترخانه و اعتراضات
- در صورتی که آدرس دفترخانه تغییر کرده باشد یا سردفتر فوت کرده باشد، زوجه می‌تواند به کانون سردفتران مراجعه کرده و نشانی دفترخانه را پیدا کند.
- اگر اموالی که توقیف شده‌اند جزو مستثنیات دین باشند (مثل منزل مسکونی زوج که مطابق وضعیت مالی او ضروری است)، زوج می‌تواند اعتراض کرده و درخواست اعمال مستثنیات دین را نماید.
- در این صورت، مال توقیف‌شده از لیست اموال قابل فروش برای پرداخت مهریه خارج می‌شود.
حالا که با مراحل کلی مطالبه مهریه از طریق ثبت آشنا شدید، بهتر است با شرایط و مدارک لازم برای این فرایند نیز آشنا شوید. در ادامه، این موارد را برای شما توضیح خواهیم داد.
شرایط به اجرا گذاشتن مهریه از طریق اداره ثبت
- عقد دائمی: برای به اجرا گذاشتن مهریه از طریق ثبت، باید عقد دائم باشد. در صورتی که عقد موقت باشد، زوجه نمی‌تواند مهریه را از طریق ثبت مطالبه کند و باید به دادگاه مراجعه کند، مگر اینکه عقد موقت را قبل از مطالبه مهریه به عقد دائم تبدیل کرده باشد.
- مهریه حال: مهریه باید در عقدنامه به صورت «مهریه حال» ذکر شده باشد، یعنی تاریخ پرداخت مهریه مشخص نشده باشد. اگر مهریه به صورت «مهریه مؤجل» (مهریه معین با زمان مشخص) باشد، زوجه نمی‌تواند آن را از طریق اجرای ثبت مطالبه کند.
- عدم اقدام قبلی در دادگاه: زوجه باید پیش از این اقدام به مطالبه مهریه از طریق دادگاه نکرده باشد. زیرا نمی‌توان همزمان از طریق دادگاه و اجرای ثبت برای مطالبه مهریه اقدام کرد، مگر اینکه بخشی از مهریه را از طریق دادگاه و بخشی را از طریق ثبت مطالبه کرد.
- وجود اموال برای توقیف: برای به اجرا گذاشتن مهریه از طریق ثبت، باید زوج اموالی داشته باشد که قابل توقیف باشد. اگر زوج اموالی نداشته باشد، زوجه باید به دادگاه مراجعه کند.
- اعتراض زوج به توقیف اموال: اگر زوج به توقیف اموال اعتراض کند، می‌تواند درخواست «مستثنیات دین» کند. این مستثنیات شامل اموالی می‌شود که طبق قانون نمی‌توان آن‌ها را توقیف کرد، مانند مسکن خانوار و وسایل ضروری زندگی.
مدارک لازم مطالبه مهریه از طریق اداره ثبت
برای مطالبه مهریه از طریق اجرای ثبت، زوجه یا وکیل وی باید مدارک زیر را به همراه داشته باشند:
- اصل سند ازدواج: این سند باید به‌طور رسمی از دفترخانه محل وقوع عقد ازدواج دریافت شود. در صورت مفقود شدن آن، می‌توان رونوشت سند را از دفترخانه مربوطه دریافت کرد.
- اسناد و مدارک هویتی: شامل اصل شناسنامه و کارت ملی زوجه است. این مدارک برای احراز هویت الزامی است.
- کپی اسناد هویتی: علاوه بر اصل اسناد هویتی، ارائه کپی از شناسنامه و کارت ملی نیز ضروری است.
- وکالتنامه رسمی: در صورتی که شخص دیگری به وکالت از زوجه، اقدام به مطالبه مهریه کند، باید وکالتنامه رسمی و قانونی از زوجه همراه داشته باشد.
- ثبت‌نام در سامانه ثنا: قبل از هرگونه اقدام در اجرای ثبت، زوجه باید در سامانه ثنا ثبت‌نام کند تا مراحل قانونی بتواند به‌درستی ادامه پیدا کند.
در ادامه با مزایا و معایب مطالبه مهریه از اداره ثبت آشنا می شوید تا درک بهتری از این موضوع داشته باشید.
مزایای مطالبه مهریه از طریق اجرای ثبت
مطالبه مهریه از طریق اجرای ثبت نسبت به روش دادگاهی مزایای خاصی دارد که این روش را برای بسیاری از زوجه‌ها گزینه‌ای سریع‌تر و مؤثرتر می‌سازد. در اینجا به برخی از مهم‌ترین مزایای این روش اشاره می‌کنیم:
- سرعت بالا: بلافاصله پس از درخواست زوجه یا وکیل، عملیات اجرایی برای توقیف اموال شروع می‌شود بدون نیاز به تعیین وقت رسیدگی.
- هزینه کمتر: فقط حق‌الاجرا (۵٪ از مبلغ مهریه) از زوج دریافت می‌شود، در حالی که در دادگاه علاوه بر هزینه دادرسی، هزینه‌های اجرایی نیز باید پرداخت شود.
- ممنوع‌الخروجی سریع‌تر: زوجه می‌تواند بدون نیاز به حکم قضائی، زوج را از طریق اجرای ثبت ممنوع‌الخروج کند.
- عدم نیاز به دادرسی طولانی: برخلاف دادگاه که ممکن است ماه‌ها طول بکشد، در اجرای ثبت، فرایند سریع‌تر و بدون تأخیر انجام می‌شود.
- عدم نیاز به حکم قطعی: در اجرای ثبت، عملیات اجرایی بدون نیاز به صدور حکم قطعی از دادگاه آغاز می‌شود.
- امکان توقیف اموال سریع‌تر: پس از ارسال اجرائیه، اموال زوج به سرعت توقیف می‌شود و در صورت عدم پرداخت، به مزایده گذاشته می‌شود.
- مستمر بودن اجرائیه: اجرائیه صادره در اجرای ثبت مشمول مرور زمان نمی‌شود و همیشه اعتبار دارد، بر خلاف دادگاه که پس از ۵ سال نیاز به صدور اجرائیه جدید است.
- عدم پیچیدگی مراحل: فرایند اجرای ثبت نسبت به دادگاه ساده‌تر است و نیازی به پیگیری‌های پیچیده یا حضور در جلسات متعدد ندارد.
- عدم نیاز به جلسات متعدد: برخلاف دادگاه که ممکن است جلسات مختلفی برای رسیدگی برگزار شود، در اجرای ثبت تنها با یک درخواست، اقدامات لازم انجام می‌شود.
- امکان توقیف اموال از سه مرجع مختلف: زوجه می‌تواند از بانک مرکزی، اداره راهور یا اداره ثبت اسناد برای توقیف اموال استفاده کند، حتی اگر دسترسی به اموال زوج نداشته باشد.
معایب مطالبه مهریه از طریق اجرای ثبت
معایب مطالبه مهریه از طریق اجرای ثبت ممکن است شامل مواردی مثل:
- افزایش تنش‌ها: اقدام به درخواست مهریه از طریق ثبت ممکن است باعث تنش و جدایی بیشتر بین زوجین شود.
- انتقال اموال: مرد ممکن است برای جلوگیری از توقیف اموال، آن‌ها را به نام افراد دیگر منتقل کند. این کار باعث پیچیدگی در فرایند وصول مهریه برای زن می‌شود.
- مشکلات اجرایی: احتمال دارد که مرد در مهلت تعیین‌شده از پرداخت مهریه خودداری کند، و در این صورت زوجه با مشکلات بیشتری روبرو می‌شود.
- تغییر قیمت سکه: در صورت افزایش یا کاهش قیمت سکه، مهریه ممکن است کاهش یابد و زن نتواند تمام مبلغ مهریه خود را دریافت کند.
نکاتی در درخواست مهریه از اداره ثبت
نکات مهم در به اجرا گذاشتن مهریه از طریق ثبت:
- وکالتنامه: اگر زوجه وکیل داشته باشد، باید وکالتنامه و تقاضای اجرائیه را همراه داشته باشد.
- فوت زوج: در صورت فوت زوج، زوجه باید ابتدا گواهی حصر وراثت تهیه کرده و سپس ورثه متعهد را معرفی کند.
- مهلت پرداخت مهریه: طبق ماده ۲۰ آیین‌نامه، زوج باید ظرف ۱۰ روز پس از ابلاغ اجرائیه، مهریه را پرداخت کند.
- سند ازدواج رسمی: مطالبه مهریه فقط از طریق سند ازدواج (سند رسمی) امکان‌پذیر است و اسناد غیررسمی قابل پیگیری در این خصوص نیستند.
- توقیف حقوق زوج: اگر زوج کارمند دولتی باشد، حقوق وی قابل توقیف است. در صورت داشتن خانواده، یک‌سوم و در غیر این صورت یک‌چهارم حقوق او توقیف می‌شود.
کلام آخر
مطالبه مهریه از طریق اداره ثبت یک فرآیند قانونی سریع و مستقیم است که به زوجه این امکان را می‌دهد تا با ارائه سند ازدواج، مهریه خود را از زوج دریافت کند. اگر تجربه‌ای در این زمینه دارید خوشحال می‌شویم که نظرات و پیشنهادات خود را با ما و دوستان در انتهای مطلب به اشتراک بگذارید.
انتهای مطلب/ ن.پ
