همه چیز درباره سود تقسیمی (DPS) | راهنمای کامل برای سرمایه‌گذاران بورسی

سود تقسیمی (DPS) هر سهم یا به اختصار DPS (Dividend Per Share) یکی از مهم‌ترین مفاهیم در تحلیل بازار سرمایه و تصمیم‌گیری برای خرید یا نگهداری سهام به شمار می‌آید. در این این مطلب تجارت امروز، به بررسی کامل مفهوم سود تقسیمی، نحوه محاسبه، شرایط پرداخت، مزایا و معایب و نکاتی برای سهامداران خواهیم پرداخت.

سود تقسیمی یا dps چیست؟

سود تقسیمی یا (Dividen Per Share) مقدار سودی است که به ازای هر سهم به سهامداران تعلق می‌گیرد. در واقع سود تقسیمی (DPS)، سود خالصی است که شرکت‌های پذیرفته شده در بازار سرمایه ایران، بر اساس EPS یعنی درآمد به ازای هر سهم بین سهامداران خود تقسیم می‌کنند. لزوما تمام سودی که شرکت در پایان سال به دست آورده، بین سهامداران تقسیم نمی‌شود؛ بخشی از آن را برای انجام پروژه‌های جدید، پرداخت کردن بدهی‌های شرکت و مواردی که باعث رشد شرکت می‌شود، در غالب سود انباشته در شرکت نگهداری می‌شود.

تفاوت EPS و DPS

• EPS (Earnings Per Share): درآمد خالص شرکت تقسیم بر تعداد کل سهام.

• DPS: بخشی از EPS که میان سهامداران توزیع می‌شود.

فرمول کلی محاسبه DPS به صورت زیر است:

بنابراین DPS همواره عددی کوچک‌تر از EPS است؛ زیرا بخشی از سود برای رشد و توسعه آتی شرکت نزد آن باقی می‌ماند.

چرا سهامداران به DPS اهمیت می‌دهند؟

سهامداران به دو گروه عمده تقسیم می‌شوند:

1. سهامداران بلندمدت و حرفه‌ای: این دسته ترجیح می‌دهند شرکت بخشی از سود را نزد خود نگه دارد تا آن را در پروژه‌های توسعه‌ای سرمایه‌گذاری کند و باعث رشد ارزش شرکت در بلندمدت شود.

2. سهامداران کوتاه‌مدت یا سودمحور: این گروه ترجیح می‌دهند سود نقدی را در کوتاه‌ترین زمان ممکن دریافت کرده و شخصاً درباره نحوه سرمایه‌گذاری آن تصمیم بگیرند. دلیل آن ممکن است عدم اطمینان نسبت به آینده شرکت یا تمایل به نقدشوندگی سریع سرمایه باشد.

چه کسانی مشمول دریافت سود تقسیمی می‌شوند؟

هر فردی که حداقل یک روز قبل از برگزاری مجمع عمومی عادی سالیانه سهامدار شرکت باشد، مشمول دریافت سود مجمع خواهد بود. حضور فیزیکی در مجمع برای دریافت سود الزامی نیست. صرفاً داشتن سهم در زمان بسته شدن نماد برای مجمع کافی است.

مثال:
اگر شرکت A اعلام کند که از ۱۰۰۰ ریال سود خالص به ازای هر سهم، تنها ۱۰۰ ریال را بین سهامداران توزیع می‌کند، در صورتی که شما صاحب ۱ میلیون سهم باشید، ۱۰۰ میلیون ریال سود تقسیمی دریافت خواهید کرد.

زمان‌بندی پرداخت سود تقسیمی

پرداخت سود نقدی معمولاً با فرآیند مشخصی انجام می‌شود که به ترتیب زیر است:

1. تاریخ اعلامیه: شرکت از طریق سامانه کدال (www.codal.ir) سود تقسیمی را اعلام می‌کند.

2. تاریخ مجمع: سهامداران تا یک روز قبل از این تاریخ باید سهامدار باشند تا مشمول سود شوند.

3. تاریخ ثبت: در این تاریخ، فهرست سهامداران واجد شرایط ثبت می‌شود.

4. تاریخ پرداخت: در این تاریخ، مبلغ سود به حساب سهامداران واریز می‌شود.

بر اساس قانون تجارت، شرکت‌ها موظف‌اند حداکثر ظرف ۸ ماه پس از مجمع، سود تقسیمی را پرداخت کنند. برخی شرکت‌ها زودتر از موعد پرداخت را انجام می‌دهند، اما برخی دیگر نیز ممکن است در این زمینه تأخیر داشته باشند که در این صورت، سهامدار می‌تواند از طریق سامانه شکایات سازمان بورس اقدام کند.

روش دریافت سود تقسیمی

روش‌های دریافت سود تقسیمی به شرح زیر است:

1. واریز مستقیم از طریق سامانه سجام: در سال‌های اخیر، تمامی شرکت‌ها ملزم شده‌اند سود تقسیمی را از طریق اطلاعات بانکی ثبت‌شده در سامانه سجام به حساب سهامداران واریز کنند.

2. روش سنتی (در موارد استثنا): برخی شرکت‌ها هنوز از روش‌های قدیمی استفاده می‌کنند. در این حالت، لازم است شماره شبا و اطلاعات بانکی خود را به امور سهام شرکت ارائه دهید یا به بانک مشخص شده مراجعه نمایید.

نحوه مشاهده DPS و اطلاعات مجمع

برای مشاهده سود تقسیمی هر سهم، می‌توانید از سه روش استفاده کنید:

• سایت کدال (www.codal.ir):
  در قسمت اطلاعیه‌ها، نماد مورد نظر را جست‌وجو کرده و گزینه‌هایی مانند “خلاصه تصمیمات مجمع عمومی” یا “زمان‌بندی پرداخت سود” را بررسی نمایید.

• سایت tsetmc.com:
  پس از جست‌وجوی نماد، در قسمت مربوط به اطلاعات مالی، میزان DPS اعلام‌شده برای سال مالی اخیر درج شده است.

• تماس با امور سهام شرکت:
  اطلاعات مربوط به نحوه پرداخت و مبلغ سود قابل دریافت را از طریق تماس تلفنی یا ایمیل با واحد امور سهام شرکت دریافت کنید.

چرا شرکت‌ها سود نقدی پرداخت می‌کنند؟

پرداخت سود نقدی دلایل مختلفی دارد:

• حفظ اعتماد سرمایه‌گذاران: پرداخت سود منظم نشانه ثبات مالی شرکت است.

• نبود فرصت سرمایه‌گذاری بهتر: شرکت‌هایی که پروژه توسعه‌ای جذاب در پیش ندارند، معمولاً ترجیح می‌دهند سود را توزیع کنند.

• جذب سرمایه‌گذاران جدید: شرکت‌هایی با سابقه پرداخت DPS بالا برای سرمایه‌گذاران محافظه‌کار جذاب‌ترند.

اما در مقابل، کاهش یا حذف سود تقسیمی لزوماً به معنای عملکرد منفی شرکت نیست. گاهی ممکن است شرکت قصد داشته باشد منابع خود را برای پروژه‌های سودآورتر در آینده اختصاص دهد.

تأثیر سود تقسیمی بر قیمت سهام

در روز بازگشایی پس از مجمع، قیمت سهام معمولاً به اندازه سود تقسیمی کاهش می‌یابد. این کاهش قیمت به دلیل خروج سود از دارایی شرکت است. البته ممکن است نوسانات بازار، روند سهم را متفاوت از مقدار DPS تحت تأثیر قرار دهد.

کلام آخر

سود تقسیمی یا DPS یکی از مؤلفه‌های مهم در تحلیل بنیادی سهام است. درک دقیق از نحوه محاسبه، شرایط دریافت و زمان‌بندی پرداخت آن به سهامداران کمک می‌کند تا تصمیم‌های هوشمندانه‌تری در بازار سرمایه بگیرند. بررسی دوره‌ای اطلاعیه‌های کدال، داشتن اطلاعات بروز در سامانه سجام و تحلیل سیاست‌های سودآوری شرکت‌ها، از جمله اقداماتی است که باید هر سرمایه‌گذار فعال در بورس انجام دهد.

انتهای مطلب/ ن.پ