آشنایی با شرایط و قوانین حمل بار با هواپیما + مدارک لازم
یکی از دغدغههای اصلی مسافران در سفرهای هوایی چه داخلی و چه خارجی، شرایط قوانین حمل بار است. توجه به قوانین حمل بار داخل کابین اهمیت زیادی دارد و عدم رعایت آن ممکن است مشکلاتی را در طول سفر ایجاد کند.

به گزارش تجارت امروز؛ شرایط و قوانین حمل بار با هواپیما برای یک سفر هوایی چیست؟ این سوالی است که اگر به زودی سفری هوایی برنامهریزی کردهاید یا قصد دارید باری را به دوستان و آشنایان خود به داخل یا خارج کشور ارسال کنید، در ذهن شما پیش میآید. پاسخ به این سوال میتواند تأثیر زیادی بر تجربه سفر شما داشته باشد.
میزان بار مجاز به عوامل مختلفی از جمله شرکت هواپیمایی، مسیر پرواز و کلاس پروازی بستگی دارد و این مقدار معمولاً در بلیط هواپیما و در قسمت وزن بار (baggage weight) درج شده است. بنابراین قبل از خرید بلیط و سفر با هواپیما، ضروری است که با این قوانین آشنا شوید تا از مشکلات احتمالی جلوگیری کنید و از بروز هزینههای اضافی پیشگیری نمایید.
با ما همراه باشید تا اطلاعات کامل و دقیقی درباره شرایط و قوانین، میزان بار مجاز و نکات مهم در این زمینه کسب کنید.
شرایط و قوانین حمل بار با هواپیما
در این بخش به بررسی شرایط و قوانین حمل بار با هواپیما خواهیم پرداخت که دانستن این جزئیات میتواند به شما کمک کند تا بدون دغدغه و با آمادگی کامل برای سفر آماده شوید.
۱. حمل چمدان در هواپیما
- چمدانهای بزرگ باید در فرودگاه ثبت شوند و در انبار هواپیما نگهداری شوند.
- بار ثبت شده باید مطابق با محدودیتهای ابعاد (معمولاً حداکثر ۱۵۸ سانتیمتر) و وزن (معمولاً حداکثر ۲۳ کیلوگرم) شرکت هواپیمایی باشد.
- نوع کلاس پروازی ممکن است بر مقدار بار مجاز تأثیر بگذارد.
به عنوان مثال در بسیاری از شرکتهای هواپیمایی، ابعاد بار ثبت شده نباید از ۱۵۸ سانتیمتر (جمع طول، عرض و ارتفاع) و وزن آن نباید از ۲۳ کیلوگرم تجاوز کند. با این حال، نوع کلاس پروازی میتواند تأثیر زیادی بر مقدار بار مجاز داشته باشد.
۲. موارد ممنوعه برای حمل با هواپیما
- مواد آتشزا، سلاح گرم و سرد، گازهای فشار قوی، جامدات و مایعات قابل اشتعال، مواد رادیواکتیو و سمی
- برخی داروهای درمانی، غذاها و نوشیدنیهای خاص و حیوانات زنده
۳. محدودیت وزن بار
- بار دستی در کابین حداکثر ۷ کیلوگرم برای تمامی کلاسهای پروازی باید باشد.
- بار چمدان بر اساس کلاس پروازی و شرکت هواپیمایی متغیر است، معمولاً از ۲۳ تا ۵۰ کیلوگرم
۴. نرخ اضافه بار
هزینه اضافه بار در پروازهای هواپیما به عوامل مختلفی از جمله مبدا و مقصد سفر، نوع کلاس پروازی و مقدار بار اضافی بستگی دارد. به طور میانگین، نرخ اضافه بار برای هر کیلوگرم معمولاً حدود یک درصد از قیمت کل بلیط در همان مسیر محاسبه میشود.
برای کاهش هزینهها، توصیه میشود که مقدار اضافه بار خود را پیش از پرواز و هنگام خرید بلیط هواپیما در دفاتر فروش بلیط و آژانسهای هواپیمایی اعلام کنید. پرداخت هزینه اضافه بار در فرودگاه و هنگام پذیرش بار معمولاً هزینه بیشتری به همراه دارد.
مقدار بار مجاز در پروازهای داخلی و خارجی
میزان بار مجاز در پروازها بسته به نوع پرواز، شرکت هواپیمایی و کلاس پروازی متفاوت است. بهطور کلی، وزن بار مجاز در هواپیما معمولاً بین ۲۳ کیلوگرم تا ۵۰ کیلوگرم تغییر میکند و این مقادیر در پروازهای داخلی و بینالمللی میتواند متفاوت باشد. در ادامه به جزئیات بیشتری در این زمینه میپردازیم:
پروازهای داخلی
- کلاس های پروازی:
در پروازهای داخلی، مقدار بار مجاز معمولاً کمتر از پروازهای بینالمللی است. برای بسیاری از ایرلاینهای داخلی، معمولاً بار مجاز به اندازه ۲۰ تا ۳۰ کیلوگرم برای هر مسافر تعیین میشود.
پروازهای خارجی
- کلاس اکونومی:
میزان بار مجاز: تا ۳۰ کیلوگرم (یک چمدان).
این مقدار معمولاً برای پروازهای به مقصدهای نزدیکتر و برخی از ایرلاینها در نظر گرفته شده است. - کلاس بیزینس:
میزان بار مجاز: تا ۴۰ کیلوگرم (دو چمدان). در این کلاس، مسافران میتوانند بار بیشتری با خود بیاورند و معمولاً این کلاس خدمات بهتری نیز ارائه میدهد. - کلاس فرست کلاس:
میزان بار مجاز: تا ۵۰ کیلوگرم (دو چمدان).
بیشترین مقدار بار مجاز در این کلاس ارائه میشود و معمولاً مزایای اضافی دیگری نیز شامل میشود. - پروازهای به مقصد قارههای دیگر:
میزان بار مجاز: برای این پروازها، مقدار بار مجاز معمولاً بیشتر از پروازهای عادی است و ممکن است به ۴۶ کیلوگرم در کلاس اکونومی و تا ۶۴ کیلوگرم در کلاسهای بیزینس و فرست کلاس افزایش یابد. - شرکتهای هواپیمایی اروپایی:
میزان بار مجاز: برخی از ایرلاینهای اروپایی ممکن است محدودیت وزن بار کمتری داشته باشند و این مقدار در تمام کلاسهای پروازی معمولاً تا ۲۳ کیلوگرم باشد.
نکات مهم:
بررسی شرکت هواپیمایی: مقدار بار مجاز میتواند بسته به شرکت هواپیمایی و سیاستهای آن متفاوت باشد بنابراین پیش از سفر، حتماً با ایرلاین خود چک کنید.
قوانین و محدودیتها: علاوه بر وزن بار، ممکن است محدودیتهایی برای ابعاد چمدان نیز وجود داشته باشد. مطمئن شوید که بار شما مطابق با استانداردهای شرکت هواپیمایی است تا از مشکلات احتمالی جلوگیری شود.
هزینه اضافه بار چقدر است؟
معمولاً به عوامل مختلفی از جمله مقصد، وزن و تعداد بستههای باری، و ابعاد آنها بستگی دارد. در خطوط هوایی ایران و مشابه دیگر خطوط هوایی، قوانین زیر معمولاً اعمال میشود:
حداکثر وزن مجاز هر بسته: معمولاً تا ۳۲ کیلوگرم.
حداکثر جمع ابعاد هر بسته: تا ۱۵۸ سانتیمتر.
به طور میانگین، نرخ اضافه بار برای هر کیلوگرم معادل تقریباً ۱٪ قیمت بلیط در همان مسیر است. این هزینه دقیقاً بر اساس قیمت بلیط، طول پرواز و کلاس پروازی شما محاسبه میشود.
اگر بار شما بیشتر از وزن مجاز است، بهتر است نیم ساعت زودتر به فرودگاه بروید تا زمان کافی برای پرداخت هزینههای اضافه بار و انجام سایر تشریفات را داشته باشید و از مشکلات احتمالی جلوگیری کنید.
انواع حمل بار هوایی
حمل بار هوایی به دو روش اصلی انجام میشود که در این بخش به توضیح آن ها اشاره می کنیم.
۱. حمل بار هوایی فریت (Fright)
فریت بار مسافری به ارسال بار هوایی از گمرک فرودگاه مبدا به مقصد با استفاده از بارنامه هوایی گفته میشود، که هزینه کمتری نسبت به اضافه بار مسافری دارد. این روش ویژه ارسال لوازم شخصی مسافران است و برای کالاهای تجاری مناسب نیست. فریت بار به مسافران کمک میکند تا اضافه بار خود را بهصورت قانونی و مقرونبهصرفه به مقصد ارسال کنند. برای استفاده از این خدمات، آشنایی با قوانین فریت بار در کشورهای مبدا و مقصد ضروری است.
مراحل فرآیند فریت بار
- صاحب بار باید فرمی به نام پکینگ لیست را تکمیل کند که شامل جزئیات دقیق از محتویات بار است. دقت در پر کردن این فرم بسیار مهم است زیرا مقامات گمرکی ممکن است بستهبندی را باز کنند تا از صحت اطلاعات اطمینان حاصل کنند. هرگونه نادرستی در این فرم میتواند منجر به مشکلات قانونی و تاخیر در فرآیند حمل شود.
- پس از تکمیل مراحل گمرکی و بررسیهای لازم، جواز ارسال بار یا پته گمرکی توسط گمرک صادر میشود. این مدرک بهعنوان تأییدیه برای انتقال بار از کشور مبدا به مقصد استفاده میشود.
- پس از دریافت مجوز از گمرک، شرکت حمل بار مجاز به صدور بارنامه میشود. بارنامه سندی است که شامل جزئیات بار، اطلاعات مسافر و مقصد نهایی بار است و برای پیگیری و مدیریت بار در طول مسیر ضروری است.
نکات مهم
- اطلاعات درج شده در پکینگ لیست باید بهطور دقیق و صحیح باشد تا از مشکلات احتمالی در مراحل گمرکی جلوگیری شود.
- اطمینان از تهیه و ارائه مدارک مورد نیاز از جمله بلیط و مدارک شناسایی، به تسهیل فرآیند فریت بار کمک میکند.
بهطور کلی، فریت بار به مسافران این امکان را میدهد که بارهای اضافی خود را به راحتی و با صرفهجویی در هزینههای گمرکی منتقل کنند، در حالی که رعایت دقیق مراحل و مدارک مورد نیاز برای انجام این فرآیند ضروری است.
۲. حمل بار هوایی کارگو (Cargo)
این روش معمولاً برای مقاصد تجاری استفاده میشود و شامل ارسال محمولههای بزرگ و تجاری است. حمل بار به شیوه کارگو دارای روال اداری خاصی است که نیاز به مدارک و مجوزهای خاص دارد.
کارگو در اصطلاح به ارسال بار تجاری از طریق حمل و نقل هوایی گفته میشود. به عبارت دیگر، باری که عموماً توسط تجار با هواپیما حمل میشود کارگو نامیده میشود. مسافرانی که نیاز دارند بارشان بهدرستی و بهموقع به مقصد برسد، اغلب از این روش استفاده میکنند. روش کارگو بهویژه برای مقاصد تجاری و ارسال محمولههای بزرگ و تجاری استفاده میشود و شامل فرآیندهای اداری و مدارک خاص است.
مدارک لازم برای حمل بار با هواپیما
با تهیه و ارائه این مدارک، روند حمل بار هوایی به صورت قانونی و بدون مشکل انجام خواهد شد.
مدارک لازم فریت بار
- پاسپورت و کارت ملی: برای احراز هویت و انجام مراحل گمرکی، به مدارک شناسایی معتبر نیاز است.
- بلیط پرواز: نشاندهنده کلاس پروازی و حق بار مجاز است.
- جواز فریت یا اجازه گمرکی: این مدرک از گمرک صادر میشود و برای حمل بار بهطور قانونی و بدون مشکل گمرکی ضروری است.
- بارنامه: سندی است که توسط شرکت حمل بار صادر میشود و شامل جزئیات بار، مقصد و اطلاعات صاحب بار است.
- فهرست وسایل یا فرم پکینگ: فرم تکمیل شده که فهرست دقیق وسایل داخل بار را شامل میشود. این فرم باید به دقت تکمیل شود و مقامات گمرکی ممکن است بستهبندی را باز کنند تا مطمئن شوند که اطلاعات صحیح است.
مدارک لازم کارگو
- کارت بازرگانی: برای ثبت و صدور بارنامه، نیاز به کارت بازرگانی معتبر است که به شرکتهای حمل و نقل اختصاص دارد.
- مجوز صادراتی از گمرک: برای حمل بار بهطور تجاری، مجوز صادراتی از گمرک الزامی است.
- گواهینامههای مربوطه: شامل گواهیهای بهداشتی، استانداردهای ایمنی و هر مدرک دیگر مورد نیاز برای ارسال بار بهصورت کارگو.
- فهرست وسایل: مشابه فرم پکینگ در فریت بار، این فهرست شامل جزئیات دقیق بار است و برای مقاصد گمرکی و حمل و نقل استفاده میشود.
محدودیتهای ارسال کالا به خارج از کشور
با توجه به تحریمهای بینالمللی و مقررات ویژه، محدودیتهایی برای صادرات و واردات برخی اجناس وجود دارد. مهمترین این محدودیتها شامل موارد زیر است:
- طلا و نقره:
ارسال و صادرات طلا و نقره ممکن است تحت قوانین ویژه و مقررات تحریمی قرار داشته باشد.
- نوشیدنیهای الکلی:
در بسیاری از کشورها، ارسال و واردات نوشیدنیهای الکلی ممکن است محدودیتهایی داشته باشد.
- مواد قابل اشتعال:
مواد شیمیایی یا محصولات قابل اشتعال که میتوانند خطراتی در حین حمل و نقل ایجاد کنند، معمولاً تحت مقررات سختگیرانه قرار دارند.
- مواد شیمیایی خطرناک:
مواد شیمیایی که به دلیل خصوصیات خطرناک خود، از جمله سمی بودن یا آتشزا بودن، خطراتی به همراه دارند غالباً ممنوع یا محدود به صادر میشوند.
- کالاهایی که احتمال بروز حادثه را در هواپیما به همراه دارند:
کالاهایی که ممکن است در حین حمل و نقل هوایی خطراتی به وجود آورند، نظیر مواد انفجاری، معمولاً ممنوع هستند.
- مواد اعتیادآور و حشرهکش:
صادرات و واردات مواد مخدر و حشرهکشها تحت قوانین بسیار سختگیرانه و مقررات بینالمللی است.
- اسلحههای سرد و گرم:
ارسال و واردات اسلحهها، چه سرد و چه گرم، معمولاً تحت مقررات بسیار دقیق و قوانین امنیتی قرار دارد.
- اشیای با ارزش تاریخی:
اشیای با ارزش تاریخی یا فرهنگی ممکن است تحت حفاظتهای ویژه قرار داشته و ارسال آنها نیازمند مجوزهای خاص باشد.
مثالهای کشورها:
استرالیا: واردات آلو، چای، گندم و لیمو ممنوع است.
ارمنستان: واردات طلا، نقره و جواهرات ممنوع است.
ژاپن: صادرات آلو، انجیر، زیتون، بادام زمینی و شاهدانه غیرمجاز است.
در هر کشوری قوانین و مقررات مربوط به واردات و صادرات کالا ممکن است متفاوت باشد، بنابراین پیش از ارسال کالا توصیه میشود با قوانین خاص کشور مقصد آشنا شوید.
قوانین گم شدن بار در هواپیما
اگر بار همراه شما در طول پرواز گم شود، هزینه جبران آن بر عهده شرکت هواپیمایی است، نه شما.
پروازهای داخلی در آمریکای شمالی: جبران خسارت برای بار گمشده تا مبلغ ۲۵۰۰ دلار است.
پروازهای بینالمللی: مبلغ جبران خسارت به وزن بار و سیاستهای شرکت هواپیمایی بستگی دارد.
شرایط و مقدار جبران خسارت میتواند با توجه به هر شرکت هواپیمایی متفاوت باشد. همچنین، میتوانید از بیمههای مسافرتی برای پوشش این نوع خسارتها استفاده کنید. برای اطلاعات دقیقتر، توصیه میشود به وبسایت شرکت هواپیمایی خود مراجعه کنید.
نکات مهم و مقررات حمل بار با هواپیما
- برای حمل اشیای قیمتی مانند پول، لپتاپ، جواهرات و اسناد مهم، بهتر است این موارد را در کابین هواپیما با خود ببرید و از تحویل آنها به بخش بار خودداری کنید.
- هنگام تحویل بار به بخش بارگیری، برچسبی با مشخصات شما روی آن قرار میگیرد. این برچسب به عنوان شناسه چمدان عمل میکند، لذا تا پایان سفر آن را حفظ کنید.
- حمل حیوانات زنده در کابین هواپیما ممنوع است. برای حمل حیوانات زنده باید از بخش بار و بر اساس دستورالعملهای یاتا و مقررات کشور مقصد و ترانزیت استفاده کنید. هزینه مربوط به حمل حیوانات زنده باید پرداخت شود.
- کالاهای خطرناک، که ممکن است سلامت و ایمنی مسافران یا هواپیما را به خطر اندازند، باید طبق دستورالعملهای سازمان بینالمللی هواپیماییها (ICAO) و انجمن هواپیماییها (IATA) حمل شوند. حمل این اقلام در کیف دستی ممنوع است.
کلام آخر:
در این مقاله، به بررسی شرایط و قوانین حمل بار با هواپیما پرداختیم. مسافران باید به قوانین شرکت هواپیمایی و مقررات امنیتی و گمرکی کشور مقصد توجه کنند تا از بروز مشکلات جلوگیری کنند. درصورت داشتن تجربه در این زمینه، خوشحال می شویم نظرات و پیشنهادات خودتان را با ما و سایر دوستان به اشتراک بگذارید.
انتهای مطلب/ن.پ