علت سیاه شدن طلا چیست؟ 9 دلیل و روش های رفع آن
طلا، این فلز گران‌بها و درخشان، گاهی برخلاف انتظار دچار تیرگی و سیاه شدن می‌شود. اما چرا این اتفاق می‌افتد و چطور می‌توان جلوی آن را گرفت؟ در این مطلب، دلایل اصلی سیاه شدن طلا و راه‌های جلوگیری از آن را بررسی می‌کنیم.
در ادامه، ۹ دلیل سیاه شدن طلا را به شما می‌گوییم تا بتوانید از جواهرات ارزشمندتان بهتر مراقبت کنید:
۱. عیار طلا و وجود فلزات دیگر
طلا در حالت خالص (۲۴ عیار) نرم است و برای افزایش استحکام، آن را با فلزات دیگر مانند مس، نقره، یا نیکل ترکیب می‌کنند. هر چه عیار طلا پایین‌تر باشد (مثلاً ۱۸ یا ۱۴ عیار)، درصد فلزات دیگر بیشتر است و این فلزات می‌توانند با اکسیژن و گوگرد موجود در هوا واکنش نشان دهند و باعث سیاه شدن طلا شوند. مثلاً مس به مرور زمان اکسید می‌شود و طلا را تیره می‌کند.
۲. تماس با آب و مواد شیمیایی
آب حاوی کلر، مواد شوینده، و حتی آب دریا (به دلیل نمک زیاد) می‌توانند به فلزات موجود در آلیاژ طلا آسیب بزنند. کلر می‌تواند فلزات مانند نیکل یا روی را تجزیه کند و باعث تغییر رنگ طلا شود. این اتفاق بیشتر در استخرها یا هنگام شستن ظروف رخ می‌دهد.
۳. واکنش با عرق بدن
عرق بدن حاوی نمک و مواد اسیدی است. وقتی طلا مدت زیادی روی پوست باقی می‌ماند و با عرق تماس پیدا می‌کند، فلزات موجود در آلیاژ طلا (مثل مس یا نقره) اکسید شده و روی سطح طلا لکه‌های تیره ایجاد می‌کنند. این حالت در افرادی که عرق بدنشان اسیدی‌تر است، بیشتر دیده می‌شود.
۴. تماس با لوازم آرایشی و عطرها
برخی محصولات آرایشی، کرم‌ها، اسپری‌ها و عطرها حاوی مواد شیمیایی هستند که می‌توانند با فلزات موجود در طلا واکنش دهند. برای مثال، ترکیبات گوگردی یا الکل در عطرها باعث تغییر رنگ طلا می‌شوند. حتی لوسیون‌ها هم می‌توانند لایه‌ای روی طلا ایجاد کنند که درخشش آن را کم کرده و باعث تیرگی شود.
۵. حرارت بالا
قرار گرفتن طلا در معرض دمای بالا، مثل مجاورت با آتش یا منابع حرارتی قوی، می‌تواند باعث تغییر رنگ آن شود. حرارت زیاد می‌تواند واکنش‌های شیمیایی بین فلزات آلیاژی و اکسیژن یا گوگرد موجود در هوا را تسریع کند و باعث سیاه شدن طلا شود.
۶. آبکاری نامناسب یا فرسوده شدن آبکاری
برخی از طلاها (مخصوصاً طلای سفید) با لایه‌ای از رودیوم یا پالادیوم آبکاری می‌شوند تا درخشنده‌تر شوند. اما اگر این لایه به مرور زمان از بین برود، فلزات زیرین که حساس‌تر هستند، سریع‌تر اکسید شده و تغییر رنگ می‌دهند.
۷. ترشحات بدن و حساسیت‌های پوستی
افرادی که پوست اسیدی دارند، یا کسانی که داروهای خاص مصرف می‌کنند که تعریق را تغییر می‌دهند، ممکن است بیشتر شاهد سیاه شدن طلا روی پوست باشند. برخی از داروها تعادل شیمیایی بدن را تغییر می‌دهند و باعث می‌شوند عرق بدن بیشتر حاوی موادی باشد که با طلا واکنش نشان می‌دهد.
۸. آلودگی هوا و گوگرد
هوای آلوده به ترکیبات گوگردی (مثل دی‌اکسید گوگرد) یا زندگی در مناطقی با هوای صنعتی، می‌تواند باعث ایجاد لایه‌ای تیره روی طلا شود. این ترکیبات با فلزات موجود در آلیاژ طلا واکنش داده و سولفید تشکیل می‌دهند که باعث تیرگی طلا می‌شود.
۹. واکنش الکترولیتی بین فلزات مختلف
اگر چند فلز مختلف را با هم بپوشید (مثلاً طلا، نقره و استیل)، ممکن است واکنش‌های الکترولیتی رخ دهد. این واکنش‌ها باعث انتقال الکترون بین فلزات می‌شود و می‌تواند رنگ طلا را تغییر دهد.
در بخش بعدی راه حل های مشکل سیاه شدن طلا را ارائه می دهیم که حتما آن هارا باید امتحان کنید تا از نتایج شگفت انگیز آن بهره ببرید.
روش‌های تمیز کردن طلای سیاه شده
در ادامه، به بررسی روش‌های ساده و مؤثر برای تمیز کردن طلای سیاه شده می‌پردازیم تا جواهرات شما دوباره بدرخشند:
۱. استفاده از جوش شیرین و فویل آلومینیومی
یک کاسه را با فویل بپوشانید، طلا را داخل آن قرار دهید. یک قاشق جوش شیرین روی آن بریزید و آب جوش اضافه کنید. این واکنش شیمیایی باعث می‌شود سولفیدها و اکسیدهای روی طلا از بین بروند. بعد از چند دقیقه، طلا را خارج کرده، با آب بشویید و با پارچه نرم خشک کنید.
۲. محلول آمونیاک (با احتیاط)
یک محلول رقیق از آمونیاک و آب تهیه کنید (۱ واحد آمونیاک + ۶ واحد آب). طلا را برای ۳۰ ثانیه داخل آن قرار دهید. سپس با مسواک نرم تمیز کرده و با آب بشویید. مراقب باشید که این روش برای طلاهای آبکاری شده یا سنگ‌دار مناسب نیست.
۳. مایع ظرفشویی و آب گرم
ساده‌ترین روش این است که طلا را ۲۰ دقیقه در آب گرم و کمی مایع ظرفشویی قرار دهید. بعد با مسواک نرم روی طلا بکشید تا آلودگی‌ها پاک شوند. سپس با آب بشویید و خشک کنید.
۴. خمیر دندان (برای لکه‌های کوچک)
مقدار کمی خمیر دندان را روی طلا بگذارید و با مسواک نرم، آرام روی آن بکشید. سپس با آب گرم بشویید و خشک کنید. این روش برای لکه‌های کوچک و روزمره مناسب است، اما نباید زیاد تکرار شود چون ممکن است سطح طلا را خراش بیندازد.
چگونه از سیاه شدن طلا جلوگیری کنیم؟
- اجتناب از تماس با مواد شیمیایی: هنگام شست‌وشو، شنا در استخر، یا استفاده از محصولات آرایشی، طلا را از بدن خارج کنید.
- جلوگیری از تماس با عرق بدن: هنگام ورزش یا فعالیت‌های بدنی شدید، بهتر است طلا را درآورید.
- نگهداری در جعبه مناسب: طلاها را در جعبه‌های پارچه‌ای یا ضد رطوبت نگه دارید تا از تماس با هوا و رطوبت جلوگیری شود.
- تمیز کردن منظم: بعد از هر بار استفاده، طلا را با پارچه نرم تمیز کنید تا آلودگی‌ها و چربی‌های بدن روی آن باقی نمانند.
- آبکاری دوره‌ای: اگر طلای شما سفید است یا آبکاری دارد، هر چند سال یک‌بار آن را برای آبکاری مجدد به جواهرساز ببرید.
کلام آخر
امیدوارم این مطلب برای شما مفید بوده باشد. نظرات و پیشنهادات خود را با ما و دیگر دوستان به اشتراک بگذارید.
انتهای مطلب/ ن.پ
