غذاهای مخصوص افطار در شهرهای ایران؛ لذت رمضان با طعم غذاهای محلی

غذاهای مخصوص افطار در شهرهای ایران

در ماه مبارک رمضان، هر منطقه از ایران با توجه به فرهنگ و ذائقه خاص خود، غذاهای ویژه‌ای را برای افطار آماده می‌کند که علاوه بر تأمین انرژی، نشانگر هویت و تاریخچه آن منطقه است. در ادامه، به معرفی برخی از این غذاهای محلی می‌پردازیم:

۱. تهران

• دمپختک: یکی از غذاهای ساده و محبوب تهرانی که با برنج و باقالی تهیه می‌شود و معمولاً با ماست یا ترشی سرو می‌گردد.

• آش شله قلمکار: آشی مقوی که با انواع حبوبات و گوشت تهیه می‌شود و در مراسم‌ها و ماه رمضان مورد استفاده قرار می‌گیرد.

• سرگنجشکی: غذایی سنتی که با گوشت چرخ‌کرده و سیب‌زمینی تهیه می‌شود و طعمی لذیذ دارد.

کرمان

• آش شولی (آماجو): یکی از معروف‌ترین آش‌های کرمانی که با سبزیجات، آرد گندم، گیاهان دارویی و سرکه یا قره‌قروت تهیه می‌شود. این آش انواع مختلفی دارد که هر کدام با مواد متفاوتی تهیه می‌شوند.

• آش گندم شیر: آشی مقوی که با گندم، شیر و سبزیجات تهیه می‌شود و در ماه رمضان بسیار مورد توجه است.

همدان

• حلوا زرده: دسری مقوی و خوش‌طعم که با زرده تخم‌مرغ تهیه می‌شود و رنگی زرد متمایل به نارنجی دارد.
• نان کماج: نانی سنتی که در وعده‌های افطار، سحری، صبحانه و عصرانه مورد استفاده قرار می‌گیرد.
• انگشت‌پیچ: شیرینی سنتی و مجلسی که از خوراکی‌های محبوب افطار در همدان محسوب می‌شود.

کردستان

• نان برساق: نان محلی و سنتی که با مخلوط کردن آرد، شیر و بیکینگ پودر تهیه می‌شود و خمیر آن پس از استراحت در روغن داغ سرخ می‌شود. این نان خوشمزه معمولاً در ماه رمضان و به عنوان افطار سرو می‌شود.
• کولیره (گیته): نانی ساده و سریع‌پخت که در سنندج و کردستان رایج است. این نان روغنی گاهی به عنوان شیرینی نیز سرو می‌شود و پای ثابت سفره‌های افطار است.
• نان جشن: نانی مخصوص که برای عید فطر تهیه می‌شود و به عنوان نمادی از شادی پایان ماه رمضان، بر سر سفره‌های عید قرار می‌گیرد.

مازندران

• قماق: شیرینی سنتی مازندرانی که با گردو، آرد و ادویه‌های معطر تهیه می‌شود. این شیرینی لذیذ در ماه رمضان بر سر سفره‌های افطار خودنمایی می‌کند و برای مهمانی‌ها و دورهمی‌ها انتخابی عالی است.

• ترش او: آش ترش معروف شمالی که در افطار مازندرانی‌ها جایگاه ویژه‌ای دارد. این آش خوش‌طعم با سبزی مخصوص، رب انار، رب آلوچه و حبوبات تهیه می‌شود و طعمی ملس و دلچسب دارد.

• شیر آش (شیربرنج): غذایی مقوی و پرطرفدار در سفره‌های افطار که با شیر تازه و برنج تهیه می‌شود. این غذا انرژی زیادی به بدن می‌دهد و انتخابی عالی برای پایان یک روز روزه‌داری است.

تبریز

• ایران آشی: آشی مخصوص که پای ثابت سفره‌های افطار تبریزی‌هاست. عطر و طعم این آش، فضای خانه‌ها را در ماه رمضان پر می‌کند و غذایی کامل و مقوی برای پایان روزه‌داری است.

• زنجفیلی کوکه: نانی سنتی و خوش‌طعم که با زنجبیل معطر می‌شود و در کنار چای نبات یا شیر گرم، انتخابی ایده‌آل برای افطار است.

• نزیه: نانی مغزدار و شیرین که روی آن با رد استکان یا قاشق تزیین می‌شود. این نان خوشمزه، در کنار عرقیات گرم یا آب جوش با خرما، افطار را لذت‌بخش‌تر می‌کند.

• دلمه و کوفته تبریزی: غذاهای معروف آذری که نه‌تنها در مهمانی‌ها بلکه در سفره‌های افطار هم جایگاه ویژه‌ای دارند. این غذاهای مقوی و خوش‌طعم، از گزینه‌های رایج برای وعده افطار هستند.

• قایقاناق و اوماج آشی: شیرینی‌ها و آش‌های محلی که با مواد مغذی تهیه می‌شوند و برای تقویت بدن بعد از روزه‌داری، انتخابی عالی محسوب می‌شوند.

اردبیل

• خشیل: غذای محلی که به عنوان دسر یا صبحانه مقوی تهیه می‌شود. این غذا با آرد گندم و شیره تهیه می‌شود و در شب‌های سرد زمستان و ماه رمضان مصرف می‌گردد.

• آش دوغ: یکی از محبوب‌ترین غذاهای افطاری در تبریز و اردبیل که طعم خاص و دلچسب آن زبانزد است. این آش با دوغ، سبزی‌های معطر و نخود تهیه می‌شود و انرژی زیادی به روزه‌داران می‌بخشد.

رشت

• باقلاقاتوق: این خورش محبوب گیلانی با ترکیب پاچ باقلا، شوید، سیر و تخم‌مرغ تهیه می‌شود. در ماه رمضان، برای جلوگیری از تشنگی، معمولاً به جای ماهی شور یا اشپل، آن را با ماهی دودی ملایم سرو می‌کنند.
• رشته‌خشکار: شیرینی سنتی رشت که با خمیر رشته و مغز گردو و دارچین تهیه می‌شود. این شیرینی خوش‌طعم را معمولاً در افطار، کنار چای داغ سرو می‌کنند.
• ترش‌تره: یکی از غذاهای محبوب سفره افطار که از سبزی‌های معطر محلی، برنج، تخم‌مرغ و آب‌نارنج تهیه می‌شود. این غذای سبک و خوشمزه برای افطار انتخابی عالی است.
• آش‌ترش: آشی پرطرف‌دار که با سبزیجات، حبوبات و چاشنی‌های ترش مثل رب‌انار یا آلوچه درست می‌شود. این آش هم سبک است و هم سرشار از مواد مغذی برای تأمین انرژی بعد از روزه‌داری.
• کلوچه فومن: شیرینی معروف گیلان که در ماه رمضان هم جایگاه ویژه‌ای دارد. این کلوچه با مغز گردو، دارچین و هل پر می‌شود و کنار چای یا شیر، یک گزینه عالی برای افطار است.

شیراز

• حلوای کاسه: دسر سنتی شیراز که با آرد برنج، گلاب، زعفران و شکر تهیه می‌شود. این حلوا به دلیل عطر و طعم خاصش، جایگاه ویژه‌ای در سفره‌های افطار دارد و اغلب در مراسم مذهبی و ماه رمضان سرو می‌شود.
• آش سبزی شیرازی: آشی مقوی و خوش‌عطر که از سبزی‌های محلی، حبوبات و گوشت گوسفندی تهیه می‌شود. این آش به خاطر طعم دلپذیر و مواد مغذی، یکی از انتخاب‌های اصلی برای افطار است.
• آش رشته: مانند دیگر شهرها، شیراز هم در سفره‌های افطار خود آش رشته دارد. این آش با حبوبات، رشته، سبزیجات و کشک، غذایی کامل و دلچسب برای افطار محسوب می‌شود.
• رنگینک: دسر خوشمزه و مقوی شیرازی که با خرما، گردو، آرد و دارچین تهیه می‌شود. این شیرینی سنتی به دلیل انرژی بالا، برای جبران کمبود قند بدن بعد از روزه‌داری بسیار مناسب است.
• کوفته هلو: یکی از غذاهای خاص شیراز که با گوشت چرخ‌کرده، آلو، ادویه و سبزیجات معطر تهیه می‌شود. این غذا به خاطر طعم منحصربه‌فردش، انتخابی عالی برای سفره‌های افطار است.
• کلوچه شیرازی: شیرینی سنتی و محبوب که با آرد، شکر، روغن، و هل تهیه می‌شود و در کنار چای، یک میان‌وعده دلچسب برای افطار است.

کرمانشاه

• آش عباسعلی: یکی از معروف‌ترین آش‌های کرمانشاه که با گوشت، نخود، عدس، برنج و ادویه‌های محلی تهیه می‌شود. این آش را معمولاً با پیازداغ و نعناداغ فراوان تزیین می‌کنند و به دلیل طعم غنی و مقوی بودن، گزینه‌ای عالی برای افطار است.

• آش ترخینه (دوینه): آشی سنتی که با ترخینه (نوعی خمیر خشک‌شده از بلغور و دوغ)، حبوبات و سبزیجات معطر درست می‌شود. طعم ترش و خوشایند این آش باعث شده یکی از پرطرفدارترین غذاهای افطاری در کرمانشاه باشد.

• کلوچه کرمانشاهی: شیرینی خوشمزه‌ای که با آرد، شکر، روغن حیوانی، و هل تهیه می‌شود. این کلوچه‌ها به دلیل عطر خاص و بافت نرمشان، همراه چای یا شیر برای افطار سرو می‌شوند.

• نان برنجی: یکی از معروف‌ترین شیرینی‌های کرمانشاه که معمولاً در کنار سایر خوراکی‌ها در سفره‌های افطار حضور دارد. این نان سبک و خوش‌عطر با آرد برنج، گلاب و روغن حیوانی درست می‌شود.

• بژی: شیرینی سنتی و مقوی کرمانشاهی که با آرد، روغن، شکر و رازیانه تهیه می‌شود. این شیرینی ماندگاری بالایی دارد و برای افطار همراه با چای یا شیر انتخابی عالی است.

• آش رشته: هرچند این آش در سراسر ایران محبوب است، اما نسخه کرمانشاهی آن با روغن حیوانی و حبوبات فراوان، طعم منحصربه‌فردی دارد و سفره افطار را کامل می‌کند.

گرگان

• ترک: این دسر سنتی گرگان با عطر و طعمی خاص، جایگاه ویژه‌ای در سفره‌های افطار دارد. ترک معمولاً با ترکیبی از آرد برنج، شکر، هل و گلاب تهیه می‌شود و بافتی نرم و لطیف دارد که آن را به یک انتخاب شیرین و محبوب برای پایان روزه تبدیل می‌کند.
• فرنی: یکی از دسرهای کلاسیک که در سراسر ایران محبوب است، اما در گرگان با حساسیت و دقت خاصی تهیه می‌شود. ترکیب شیر، نشاسته، شکر و گلاب این دسر را به گزینه‌ای عالی برای بازگرداندن انرژی در افطار تبدیل می‌کند.
• مسقطی: این دسر ژلاتینی و براق، با نشاسته، شکر، گلاب و گاهی مغزها تهیه می‌شود. مسقطی در گرگان به عنوان یک شیرینی لوکس برای افطار سرو می‌شود و به‌خاطر بافت نرم و شیرینش، طرفداران زیادی دارد.
• آش ماستی: یکی از آش‌های سنتی گرگان که با ماست محلی، سبزیجات تازه و حبوبات تهیه می‌شود. این آش سبک و خوشمزه، انتخابی عالی برای شروع افطار است.
• چغرتمه: یک غذای محلی که با مرغ، پیاز، تخم‌مرغ و زعفران درست می‌شود. این خوراک معطر و پرانرژی، معمولاً کنار پلو سرو می‌شود و برای وعده افطار بسیار مناسب است.

قزوین

• دیماج (دویماج): این غذای ساده و خوشمزه با نان خشک، گردوی خرد شده، پنیر، کره و دوغ یا آب تهیه می‌شود. دیماج به دلیل سبک بودن، گزینه‌ای عالی برای افطار است و معمولاً با سبزی‌های معطر و پیازچه سرو می‌شود.

• آش دوغ: یکی از آش‌های معروف قزوین که با دوغ محلی، نخود، سبزیجات و گاهی کوفته‌های کوچک گوشتی تهیه می‌شود. این آش خوش‌طعم با طراوت خاصی همراه است و برای باز کردن روزه بسیار مناسب است.

• قیمه نثار: غذای مجلسی و معروف قزوین که با گوشت، خلال بادام و پسته، زرشک، زعفران و ادویه‌های معطر تهیه می‌شود. این غذا که بیشتر برای مهمانی‌های افطاری سرو می‌شود، با برنج زعفرانی ترکیب شده و عطر و طعم بی‌نظیری دارد.

• نان قندی و شیرینی‌های قزوینی: سفره‌های افطار قزوین بدون شیرینی‌های سنتی مثل نان قندی، باقلوا، و نان چرخی کامل نمی‌شود. این شیرینی‌ها با هل، گلاب و زعفران عطر و طعمی دل‌انگیز دارند.

اهواز

• لگیمات: این شیرینی ترد و خوشمزه، شبیه بامیه اما با بافتی سبک‌تر است. خمیر لگیمات را در روغن سرخ کرده و سپس در شربت شیرین می‌غلتانند. همراه با چای، این شیرینی انتخابی عالی برای یک افطار دلپذیر است.

• فلافل: یکی از مشهورترین غذاهای خیابانی اهواز که برای افطار هم محبوب است. ترکیب نخود، سیر، و ادویه‌های تند، این غذا را لذیذ و پرانرژی می‌کند. معمولاً در نان ساندویچی با سبزیجات و ترشی سرو می‌شود.

• هریس: غذایی مقوی و مقایسه‌شده با حلیم، که از گندم و گوشت تهیه می‌شود. بافت نرم و طعم دلنشین آن باعث می‌شود که در وعده افطار بسیار محبوب باشد، چون به سرعت انرژی از دست رفته را برمی‌گرداند.

• مهلبی (مهلبیه): دسری لطیف و خوش‌عطر که با شیر، نشاسته و گلاب تهیه می‌شود. این دسر سبک اما مغذی، گزینه‌ای عالی برای پایان دادن به یک افطار شیرین و آرام‌بخش است.

بندرعباس

• تموشی (توموشی): این نان محلی نازک و خوش‌طعم را روی ساج می‌پزند و معمولاً با تخم‌مرغ، پنیر، یا مهیاوه (نوعی سس محلی) سرو می‌کنند. تموشی یک غذای سبک اما پرطرفدار برای افطار است.

• قلیه‌ماهی: یکی از معروف‌ترین غذاهای جنوب ایران که در بندرعباس جایگاه ویژه‌ای دارد. این خورشت خوش‌عطر با ماهی، سبزی‌های محلی، تمرهندی و ادویه‌های تند تهیه می‌شود. طعم ترش و تند قلیه‌ماهی، در کنار برنج یا نان، سفره افطار را کامل می‌کند.

• نان ریخته: این نان سنتی که به شکل خاصی روی تابه ریخته می‌شود، بافتی نرم و طعمی دلنشین دارد. معمولاً آن را با چای یا انواع خوراک‌های سبک برای افطار سرو می‌کنند.

اراک

• آش بی‌بی سه‌شنبه: این آش خاص و نذری، از حبوبات، سبزی، رشته، و گاهی گوشت تهیه می‌شود. مردم باور دارند که این آش برای برآورده شدن حاجات پخته می‌شود و در ماه رمضان، پخش کردن آن میان نیازمندان و همسایه‌ها یک رسم زیباست.

• ترحلوا: دسری شیرین و لطیف که از آرد برنج، گلاب، زعفران، و شکر تهیه می‌شود. ترحلوا با عطر زعفران و بافت نرمش، انتخابی عالی برای پایان یک افطار سبک است.

• حلیم: این غذای مقوی که از گندم، گوشت، و دارچین درست می‌شود، یکی از محبوب‌ترین غذاهای سحری و افطاری است. مردم اراک حلیم را با شکر، دارچین، یا گاهی حتی کنجد تزیین می‌کنند.

زاهدان

• آش بت ماش: این آش مقوی با ماش، برنج، و ادویه‌های محلی تهیه می‌شود و عطر آن در شب‌های رمضان واقعاً دل‌نشین است.

مشهد

• آش بلغور شیر: آش سبک و مغذی که با شیر و بلغور تهیه می‌شود و انتخابی عالی برای شروع افطار است.
• شله مشهدی: یک غذای سنگین و غنی از حبوبات، گوشت و ادویه که واقعاً سفره را گرم و پررنگ می‌کند.
• دیگچه: دسری شبیه شله‌زرد که با برنج، شیر، و هل درست می‌شود و شیرینی لطیفی به سفره افطار می‌دهد.

شهرکرد

• کاکولی: نانی سنتی و خوش‌عطر که با شکر و دارچین طعم‌دار می‌شود و برای افطار ایده‌آل است.

زنجان

• رنگینک: دسر خرما و گردو که با آرد برشته و دارچین ترکیب می‌شود و برای انرژی‌بخشی بعد از روزه عالی است.
• چای چورکی: یک نان شیرینی محلی که با چای داغ ترکیب بی‌نظیری می‌سازد.
• آش ترش: آش سبزیجات و حبوبات که با سرکه یا آب‌غوره طعم ترش و تازه‌ای پیدا می‌کند.

اصفهان

• آش شله‌قلمکار: آش سنگین و مقوی با گوشت، حبوبات و سبزیجات معطر که یکی از شاهکارهای آشپزی ایرانی است.
• حلیم بادمجان: ترکیب بادمجان و گوشت که با کشک و سیر تزئین می‌شود و طعمی منحصربه‌فرد دارد.
• خورشت ماست: خورشتی سرد و شیرین با ماست و گوشت گوسفند که برای تعادل در سفره افطار عالی است.

کاشان

• دیزی تنوری: غذای سنتی که با گوشت، نخود و سیب‌زمینی در تنور آرام‌پز می‌شود و قوت زیادی به روزه‌داران می‌دهد.
• خورشت چغندر: خورشتی سبک و متفاوت که با چغندر، گوشت و ادویه‌های معطر تهیه می‌شود.

کلام آخر

رمضان فرصتی است برای تجربه طعم‌های محلی و آشنایی با فرهنگ‌های متنوع ایران. از شمال تا جنوب، هر شهر با غذاها و شیرینی‌های مخصوص خود، سفره‌ای رنگارنگ و پر از محبت می‌آراید. اگر شما هم غذای ویژه‌ای برای افطار در شهر خود دارید یا تجربه‌ای شیرین از سفره‌های رمضان دارید، خوشحال می‌شویم آن را با ما و دیگر دوستان به اشتراک بگذارید.

انتهای مطلب/ ن.پ