فرایند تولید رب گوجه فرنگی در کارخانهها؛ از گوجههای تازه تا رب آماده
رب گوجه فرنگی یکی از اصلیترین چاشنیهای آشپزی ایرانی است که بهصورت صنعتی در کارخانهها تولید میشود. اما آیا تاکنون به این فکر کردهاید که گوجهفرنگیهای تازه چگونه از مزارع به کارخانه منتقل شده و طی چه مراحلی به رب خوشطعم و باکیفیتی که در آشپزخانهها استفاده میکنیم تبدیل میشوند؟ در این مطلب نگاهی به فرآیند کامل تولید رب گوجه فرنگی از برداشت محصول تا بستهبندی و عرضه خواهیم داشت.

به گزارش تجارت امروز؛ فرایند تولید رب گوجه فرنگی از اولین مرحله تا بستهبندی، ترکیبی از تکنیکهای دقیق و فناوریهای پیشرفته است. گوجه فرنگیهای تازه پس از برداشت از مزارع وارد کارخانهها میشوند، جایی که ابتدا شسته شده و از ناخالصیها پاک میشوند. سپس گوجهها برش داده شده و وارد مراحل پخت و تغلیظ میشوند تا عصاره غنی و غلیظی از آنها به دست آید. در این میان توجه به کیفیت و رعایت استانداردهای بهداشتی در هر مرحله از فرآیند، تأثیر مستقیمی بر طعم و ماندگاری رب گوجهفرنگی دارد.
فرآیند تولید رب گوجه فرنگی شامل چندین مرحله مهم و دقیق است که هر کدام تأثیر زیادی بر کیفیت نهایی محصول دارند. در اینجا مراحل اصلی تولید رب گوجه فرنگی در کارخانه ها شرح داده میشود:
مرحله اول؛ دریافت گوجه فرنگی
در فرایند تولید رب گوجه فرنگی اولین مرحله دریافت و توزین محمولههای گوجهفرنگی است که از مزارع به کارخانه منتقل میشوند. این محمولهها پس از نمونهبرداری و تأیید کیفیت آماده ورود به خط تولید میشوند. گوجهها ممکن است به دو روش سبدی یا معلق وارد کارخانه شوند و پس از توزین به حوضچههای آب منتقل میشوند. در این حوضچهها گوجهها همراه با جریان آب تخلیه میشوند و به سمت مراحل بعدی انتقال مییابند.
پس از تخلیه اولیه گوجهها وارد مخزن شستشوی ثانویه میشوند، جایی که مجدداً شسته و آلودگیها از آنها پاک میشود. در این مراحل هوای دمیدهشده از لولههای هوا باعث به غلیان آمدن گوجهها و شستشوی بهتر آنها میشود. پس از تمیز شدن گوجهفرنگیها به مرحله سورتینگ منتقل میشوند تا برای تولید رب آماده شوند.
سورت کردن گوجه فرنگی ها توسط دستگاه سورتینگ
پس از شستشوی اولیه و ثانویه، گوجه فرنگی ها وارد مرحله سورتینگ میشوند. در این مرحله گوجهها با استفاده از دستگاههای سورتینگ به دقت بررسی و جداسازی میشوند. دستگاه سورتینگ معمولاً شامل نوار نقالهای است که گوجهها به ترتیب روی آن قرار میگیرند و سپس بر اساس اندازه، رنگ و کیفیت از هم تفکیک میشوند.
گوجههای خراب، آسیبدیده یا غیرقابل استفاده از گوجههای سالم جدا شده و به مراحل بعدی تولید وارد نمیشوند. این فرآیند با استفاده از سنسورها و سیستمهای بینایی پیشرفته برای شناسایی ویژگیهای گوجهها انجام میشود و کمک میکند تا تنها گوجههای با کیفیت عالی به مرحله بعدی تولید رب فرستاده شوند. هدف از سورتینگ حصول اطمینان از کیفیت نهایی رب و جلوگیری از ورود گوجههای ناصاف به خط تولید است.
خرد کردن گوجه فرنگی ها توسط دستگاه کراشر
پس از مرحله سورتینگ، گوجهفرنگیهای سالم وارد مرحله خرد شدن میشوند. در این مرحله گوجهها توسط دستگاههای مخصوص خردکن به نام دستگاه کراشر (Crusher) خرد میشوند. دستگاه کراشر وظیفه دارد تا گوجهفرنگیها را به قطعات ریزتر تبدیل کند تا فرآیند عصارهگیری و پخت در مراحل بعدی سریعتر و موثرتر انجام شود.
دستگاه کراشر معمولاً شامل تیغههای تیز و مقاومی است که گوجهها را به قطعات کوچکتر تبدیل میکند. این مرحله به ویژه در تولید رب گوجهفرنگی حائز اهمیت است زیرا هر چه گوجهها به قطعات ریزتری خرد شوند، عصاره آنها راحتتر از گوشت گوجهفرنگی جدا شده و به رب غلیظتر و باکیفیتتری تبدیل میشود. پس از خرد شدن، گوجه فرنگی ها آماده میشوند تا وارد مراحل پخت و تغلیظ شوند.
حرارت دادن گوجه فرنگی های خرد شده با دستگاه پری هیتر
پس از خرد کردن گوجهفرنگیها مرحله بعدی حرارت دادن آنها است که با استفاده از دستگاههای پری هیتر (Pre-heater) انجام میشود. دستگاه پری هیتر وظیفه دارد تا گوجهفرنگیهای خرد شده را به طور یکنواخت حرارت دهد. این دستگاه معمولاً از لولههای بخار یا سیستمهای گرمایی استفاده میکند تا دمای گوجهها را بالا برده و آنها را برای مرحله پخت آماده کند.
حرارت دادن گوجهفرنگیها به این روش باعث میشود که ساختار سلولی گوجهها شکسته شده و عصاره آنها راحتتر جدا شود. همچنین این فرآیند به تخریب آنزیمها و مواد مضر موجود در گوجهها کمک میکند، که منجر به بهبود کیفیت و ماندگاری رب تولیدی میشود. پس از عبور از دستگاه پری هیتر گوجهها آماده ورود به مرحله پخت و تغلیظ میشوند تا رب با غلظت و طعم مناسب تولید شود.
صاف کردن آب گوجه فرنگی توسط دستگاه صافی توربو
در فرآیند تولید رب گوجه فرنگی، پس از حرارت دادن گوجهفرنگیها مرحله بعدی صاف کردن آب گوجهفرنگی است که توسط دستگاههای صافی توربو (Turbo Strainer) انجام میشود. این دستگاه برای جدا کردن آب اضافی و مواد غیرمفید از گوجهفرنگیهای خرد شده طراحی شده است. با استفاده از فشار و سرعت بالا، آب گوجهفرنگی از گوشت آن جدا شده و عصارهی غنیتری به دست میآید.
در این مرحله گوجهها از طریق یک فیلتر یا مش با دانهبندی ریز از دستگاه عبور میکنند. فشار زیاد در این دستگاه باعث میشود که آب گوجهفرنگی به راحتی از گوشت آن جدا شود و مواد جامد باقیمانده در دستگاه باقی بمانند. این فرآیند به افزایش غلظت رب و حذف هر گونه ناخالصی کمک میکند و در نهایت عصارهای صاف و یکدست به دست میآید که برای مراحل بعدی پخت و تغلیظ آماده است.
تغلیظ رب گوجه فرنگی توسط دستگاه بچ یا کانتینیوس
در فرایند تولید رب گوجه فرنگی، پس از جدا شدن آب گوجهفرنگی و صاف شدن عصاره آن مرحله بعدی تغلیظ (یا غلیظ کردن) است. این مرحله توسط دستگاههای بچ (Batch) یا کانتینیوس (Continuous) انجام میشود.
دستگاه بچ به صورت دورهای عمل میکند، بدین معنی که مقدار مشخصی از عصاره گوجهفرنگی به دستگاه وارد میشود و در یک زمان خاص پخته و غلیظ میشود. در این دستگاه، عصاره گوجهفرنگی با حرارت دادن و تبخیر آب اضافی به غلظت دلخواه میرسد. دستگاه کانتینیوس (مداوم) نیز به صورت پیوسته کار میکند. در این سیستم، عصاره گوجهفرنگی به طور مداوم وارد دستگاه میشود و در طول فرآیند تغلیظ به تدریج غلیظ میشود. این نوع دستگاه معمولاً برای تولید حجمهای بالا و فرآیندهای سریعتر استفاده میشود.
پرکردن و دربندی رب گوجه فرنگی
در فرایند تولید رب گوجه فرنگی پس از تغلیظ و رسیدن به غلظت مطلوب، مرحله نهایی پرکردن و دربندی رب گوجهفرنگی است که برای نگهداری و عرضه به بازار ضروری است.
در این مرحله رب گوجهفرنگی غلیظ شده وارد دستگاههای پرکن میشود. این دستگاهها رب را به دقت در ظروف بستهبندی (مانند قوطیهای فلزی، شیشهای یا ظروف پلاستیکی) پر میکنند. پرکردن باید بهطور دقیق انجام شود تا هیچ گونه آلودگی یا هوا وارد محصول نشود که ممکن است بر کیفیت و ماندگاری آن تأثیر بگذارد. پس از پر کردن مرحله دربندی انجام میشود. در این مرحله درب ظرف بهطور محکم و بهصورت اتوماتیک بسته میشود تا از نفوذ هوا و آلودگی به داخل آن جلوگیری شود. این کار معمولاً با استفاده از دستگاههای درببند که قادر به بستن انواع دربهای فلزی یا پلاستیکی هستند صورت میگیرد.
پاستوریزاسیون رب گوجه فرنگی
پاستوریزاسیون یکی از مراحل نهایی در فرآیند تولید رب گوجه فرنگی است که هدف آن افزایش ماندگاری و بهبود ایمنی محصول است. در این مرحله رب گوجهفرنگی پس از پرکردن و دربندی به دستگاههای پاستوریزاتور منتقل میشود تا با استفاده از حرارت، هر گونه میکروب، باکتری یا قارچهای ممکن در داخل محصول از بین بروند.
کلام آخر
در نهایت فرآیند تولید رب گوجه فرنگی شامل مراحل متعددی است که هر کدام نقش حیاتی در دستیابی به محصول با کیفیت دارند. از انتخاب گوجهفرنگیهای تازه و شستشو گرفته تا خرد کردن، صاف کردن، تغلیظ و دربندی تمامی این مراحل با دقت و فناوریهای پیشرفته انجام میشوند. در مرحله پاستوریزاسیون نیز رب گوجهفرنگی تحت تأثیر حرارت قرار میگیرد تا ایمنی و ماندگاری آن حفظ شود.
از همراهی شما در فرایند تولید رب گوجه فرنگی سپاسگزاریم. امیدواریم این مطلب به شما کمک کرده باشد و اگر سوالی در ذهن دارید در بخش نظرات منتظر شما هستیم. همچنین پیشنهادات شما برای بهبود کیفیت مطالب ما چراغ راه آینده ما خواهد بود. با همراهی شما تجارت امروز تلاش میکند تا اطلاعات دقیق و بهروز را در اختیار مخاطبان خود قرار دهد.
انتهای مطلب/ م.د