پاسداشت روز فارسی، روز حکیم ابوالقاسم فردوسی در چه تاریخی است؟

به گزارش تجارت امروز؛ روز حکیم ابوالقاسم فردوسی، در ایران بسیار قابل احترام و ارزش است. زیرا همانطور که خود فردوسی فرموده است: بسی رنج بردم در این سال سی/ عجم زنده کـردم بدیــن پــــارسی. بنابراین فردوسی جز بزرگ ترین افراد در تاریخ بشری ایران است.

روز حکیم ابوالقاسم فردوسی، زنگی نامه فردوسی

ابوالقاسم فردوسی طوسی (زاده ی ۳۲۹ هجری قمری – درگذشت ۴۱۶ هجری قمری)، شاعر حماسه سرای ایرانی و سراینده ی شاهنامه، حماسه ی ملی ایران، است. بعضی افراد فردوسی را بزرگترین سراینده ی پارسی گو دانسته اند که از شهرت جهانی برخوردار است. فردوسی را حکیم سخن و حکیم طوس می گویند.

فردوسی در شهر خراسان متولد شد و از شاعران آن زمان بود. نام کامل فردوسی، ابوالقاسم حسن منصور بن محمد بن اسحاق شرفشاه بود. این شاعر بزرگ در روستای باژ از توابغ بلوک طابران طوس در زمان سامانیان بود.

همچنین پدر این بزرگوار، ابومنصور از بزرگ ترین کشاورزان خراسان بود. مادر او گردویه نام داشت که دختر شاهزادگان مازندرانی بود. فردوسی سه خواهر تنی هم داشت.

مقدمات کمال و تحصیل را نزد پدر و در مکتب خانه های باژ و طوس فرا گرفت، سپس برای ادامه تحصیلاتش به مدرسه در طوس رفت و از همان دوران به خواندن داستان های تاریخی علاقمند شد. او در مدرسه با فردی به نام محمد بن حسن که بعد از شاعر شدن نام دقیقی برای خود برگزید هم اتاق و دوست شد که به مدت چهل سال با هم همنشین بودند. بنابر زحمت های این شاعر روز روز حکیم ابوالقاسم فردوسی برای همه ما ارزشمند است.

چه زمانی نظم دادن شاهنامه را آغاز کرد؟

شاعر بزرگ ایران فردوسی، شاهنامه را در سال ۳۷۰ یا ۳۷۱ آغاز کرد تا به نظم دربیاورد. فردوسی خود از ثروتمندان آن دوره بود و از ثروت خود در این راه استفاده کرد. همچنین اطرافیان علاقه مند به ایران باستان نیز به او در این زمینه کمک کردند. فردوسی پس از سال ها دیگر ثروت چندادنی نداشت و خود در فقر به سر می برد. این بزرگواری او برای مردم سبب شد تا روز حکیم ابوالقاسم فردوسی در اردیبهشت ماه به ثبت برسد.

فردوسی پس از آگاهی یافتن از مرگ دقیقی توسی و نیمه‌کاره ماندن گشتاسب نامه سرودهٔ او (که به زمانهٔ زرتشت می‌پردازد)، به نگاشته شدن شاهنامه ابومنصوری که به نثر بوده و بن‌مایهٔ دقیقی توسی در سرودن گشتاسب نامه بوده است پی برد و به دنبال آن به بخارا، پایتخت سامانیان “تختِ شاهِ جهان” رفت تا آن را پیدا کند و بازمانده آن را به شعر درآورد.

متاسفانه فردوسی در این سفر خود موفق به پیدا کردن شاهنامه ابومنصوری نشد. اما او زمانی که به توس بر می گشت، امیرک منصور را ملاقات کرد. امیرک از دوستان فردوسی بود و شاهنامه ابومنصوری به دستور پدر او ابومنصور محمد بن عبدالرزاق جمع آوری و نوشته شد. امیرک منصور نسخه ای از شاهنامه ابومنصوری را در اختیار فردوسی گذاشت..

چه چیزی باعث شد تا فردوسی دوران نوجوانی خود را به تحصیل بگذراند؟

تمکن مالی فردوسی باعث شد او بتواند دوران نوجوانی و جوانی را صرف مطالعه تاریخ و به دست آوردن علم کند. فردوسی هرچه بیشتر در تاریخ ایران پیش می رفت و مطالعه می کرد، به داستان ها و افسانه های کهن ایرانی بیشتر علاقه مند می شد؛ تا جایی که تصمیم به نوشتن مجموعه ای عظیم از داستان های اساطیری ایرانیان گرفت. دوران کودکی فردوسی با دوران پادشاهی سامانیان هم زمان بود و پادشاهان سامانی به ادبیات ایران علاقه بسیار داشتند.

سبک فردوسی چگونه بود؟

فردوسی همیشه در سخن خود لطیف و پر شور است. شما اگر به اثر منظوم شاهنامه دقت کنید طبعش لطیف و وطن دوستی در آن موج می زند. این شاعر بزرگ همیشه علاقه خود را به ایران و قهرمانا افسانه ای نشان داد. از ویگی های بارز او می توان به این اشاره کرد که، هچو و دروغ و تملک در نوشته های او جایی نداشتند. اثر حماسی فردوسی شاهنامه دارد.

آیا فردوسی به تشویق شاه شاهنامه را آغاز کرد؟

بنابر روز حکیم ابوالقاسم فردوسیبه این موضوع می پردازیم که، تذکره نویسان گفته اند که فردوسی به تشویق سلطان محمود شروع به نظم شاهنامه کرده است. اما این گفته نادرست و اشتباه است. زیرا در نسخه دوم  شاهنامه نام سلطان محمود آمده است. این نام به خواسته خود فردوسب بوده است.

از این رو نسخه اول شاهنامه (که منحصر بود به منظوم ساختن متن شاهنامه ابومنصوری)، زمانی آغاز شد که دولت سامانی به پایان نرسیده بود و ۱۹ سال به تمام شدن این حکومت مانده بود و اگر فردوسی تقدیم منظومه خود را به پادشاهی لازم می‌شمرد ناگزیر به درگاه آل سامان، که خریدار این‌گونه آثار بودند، روی می‌آورد نه به درگاه سلطانی که هنوز روی کار نیامده بود.

در کل این کار بزرگ، برخلاف آنچه تذکره نویسان و افسانه‌سازان جعل کرده‌اند، به دستور هیچ‌یک از سلاطین، خواه سامانی و خواه غزنوی، انجام نشد بلکه استاد طوس در این راه مجاهدت کرد و تعدادی از دوستان و بزرگان محلی طوس از فردوسی حمایت کردند.

شاهنامه در چه تاریخی به اتمام رسید؟

تاریبخ اتمام شاهنامه با توجه به ترجمه فتح بن علی بنداری سال ۶۲۰ الی ۶۲۴ از شاهنامه به عربی نوشته است تقریبا سال ۳۸۴ می باشد.

به ماه سفندار مذ روز اَرد

سرآمد کنون قصه یزدگرد

بنام جهان داور کرد گار

زهجرت سه صدسال وهشتاد و چار

آرامگاه فردوسی

تاریخ وفات فردوسی را بعضی ۴۱۱ و برخی ۴۱۶ هجری قمری نوشته‌اند. وی را در شهر طوس، در باغی که متعلق به خودش بود، به خاک سپردند.

مرگ فردوسی هم زمان با تصمیم سلطان محمود غزنوی به دلجویی از فردوسی و پرداخت پاداش بابت سرودن شاهنامه، به او بوده است. فردوسی را در حیاط خانه خودش دفن کردند و یکی از حاکمان محلی غزنویان، بنایی در محل مقبره فردوسی ساخت.

در طول زمان این آرامگاه رو به ویرانی می رفت، تا زمان حکومت پهلوی که در طی سال‌های ۱۳۰۷ تا ۱۳۱۳، به دستور رضا شاه پهلوی و توسط انجمن میراث فرهنگی، بنای آرامگاه فردوسی را کامل بازسازی کردند. در سال ۱۳۱۳ و هم‌زمان با آیین هزاره فردوسی از بنای جدید آرامگاه فردوسی رونمایی شد. در سال ۱۳۴۸، هوشنگ سیحون، معمار برجسته ایرانی، طراحی آرامگاه را تکمیل کرد و شکل امروزی بنای آرامگاه فردوسی، نتیجه طراحی استاد هوشنگ سیحون است.

انتهای مطلب/آ.ع