ترمومترلیزری و انواع آن را بشناسید.اشتباهی که ممکن است …

دماسنج یا ترمومتر به انگلیسی Thermometer که از دو کلمه ترمو (حرارت) + متر ساخته شده به ظاهر دستگاهی ساده و آشنا برای سنجش دما ست. ابزاری قدیمی و با سابقه طولانی که اندازه گیری گرما را روی انواع سطوح، اجسام، پوست و… انجام می‌دهد. اما ترمومترها هم مثل بسیاری از دستگاه‌های دیگر جهان صنعت به مرور از اختراعات و ابداعات جدید بهره مند شدند و حالا با حرارت سنج هایی نوین و چندکاره مثل ترمومتر لیزری، ترمومتر مادون قرمز، ترمومتر دیجیتال، ترمومتر نفوذی و … مواجه‌ایم. ابزارآلاتی که در هر مدل مختص کاربری خاصی هستند، دقت مشخصی دارند و با امکانات گوناگونی به بازار عرضه می‌شوند.

ترمومتر چیست؟

یک دماسنج یا ترمومتر برای اندازه گیری گرما چه در مدل ساده یا چه مدل پیشرفته دارای دو عنصر و آلمان اصلی است. ۱: سنسور دما: که با کم و زیاد شدن حرارت تغییر می‌کند. مثلا در دماسنج‌های کلاسیک جیوه‌ای نقش آن را حباب جیوه به عهده دارد و در ترمومتر لیزری و مادون قرمز، سنسور پیزومتریک داخلی این کار تغییر را انجام می‌دهد. ۲: متد تبدیل و نمایش: روشی که این تغییرات سنسور را به یک مقدار عددی و پارامتر تبدیل کرده و به کاربر نشان دهد. این ترکیب و تکنولوژی خلاصه کار تمام دماسنج‌هاست و بیس و اصول فانکشن داخلی هر مدل ترمومتر بر این اساس انجام می‌شود.

انواع ترمومتر

قبل از اینکه بخواهیم بدانیم ترمومتر لیزری چیست باید با انواع این دستگاه‌ها آشنا شویم. به طور کلی دماسنج به ۲ دسته کلی ترمومتر تماسی و ترمومتر غیر تماسی تقسیم می‌شود. در نوع تماسی، پراب یا حسگر دستگاه باید به سطح جنس مذکور بچسبد تا عمل سنجش حرارت انجام گیرد؛ اما در نوع غیر تماسی یا همان ترمومتر لیزری یا ترمومتر ریموتی و از راه دور، این کار بدون نیاز به برقراری تماس و اتصال به جسم قابل انجام است. ترمومتر غیر تماسی به نام ترمومتر لیزری شناخته می‌شود.

انواع ترمومتر تماسی

ترمومترهای تماسی دقت بالایی دارند و با قیمت ارزانتری نسبت به نوع غیر تماسی عرضه می‌شوند. این مدل‌ها محدوده جابجایی محدودی دارند و به طور جداگانه شامل چند مدل و عنوان هستند که برای کاربری پزشکی، آزمایشگاهی، غذایی، صنعتی و… استفاده می‌شوند. نقطه مشترک در تمام ترمومترهای تماسی وجود یک پراب یا یک حباب و سنسور از جنس فلزی است که برای سنجیدن دما، با سطح جسم و قطعه مورد نظر تماس و ارتباط مستقیم برقرار می‌کند. انواع دما سنج‌های تماسی طبق تکنولوژی ساخت شامل عناوین زیر است:

– ترمومتر جیوه ای: همان دماسنج ساده و کلاسیک که شامل لوله شیشه ای با حباب جیوه و یک صفحه مدرج است.

– ترمومتر دیجیتال: به جای لوله شیشه‌ای و صفحه مدرج، دارای نمایشگر دیجیتال است و به صورت قلمی ساخته می‌شود. این ترمومتر در نوع پزشکی به نام تب سنج نیز معروف است.

– ترمومتر الکلی: کاملا شبیه به دماسنج ساده و کلاسیک جیوه‌ای بوده اما به جای جیوه از الکل استفاده می‌کند که مزایای خاص خود را دارد.

– ترمومتر ترموکوپل: به جای یک سنسور و نقطه تماس فلزی، دارای یک یا دو سوزن یا میله باریک فلزی است که می‌تواند در عمق و بافت جسم نفوذ کند. در ترمومتر ترموکوپل دار ارتباط این سوزن و سنسور با دستگاه توسط یک سیم و رابط شکل می‌گیرد. از این دماسنج ترموکوپلی برای سنجش حرارت در لایه های زیرین و داخلی اشیاء و اجسام مثل محصولات غذایی و بهداشتی استفاده می‌گردد.

– ترمومتر دو کانال: برخی از مدل‌های ترموکوپل دار دارای دو عدد پرآب و سیم هستند که به دماسنج دو کانال یا ترمومتر دو کاناله معروف بوده و امکان اندازه گیری دو نقطه همزمان را فراهم می‌کنند. حتی در بازار و جهان صنعت ترموکوپل سه کانال هم وجود دارد که همزمان دمای ۳ نقطه را نشان می‌دهد. از ترمومترهای ۲ کاناله برای بررسی همزمان حرارت دو نقطه مثل سنجش میزان گرمای درون و بیرون محصولات غذایی در آشپزخانه ها و رستوران ها برای آزمایش و چک اینکه غذا و محصول کاملا پخته و آماده شده است استفاده می‌گردد.

ترمومتر لیزری چیست؟

دماسنج های غیر تماسی که بیشتر به عنوان ترمومتر مادون قرمز، ترمومتر لیزری و در کل Infrared Thermometer شناخته می‌شوند اگر چه قیمت بالاتری دارند، اما می‌توانند در فاصله و محدوده بیشتری بکار گرفته شوند. این محصولات به دلیل عدم نیاز به تماس مستقیم با سطح جسم و پوست، برای کارهای متفاوت و خصوصا عملیات‌های بهداشتی و ایمنی در دوران بیماری‌های عمومی مثل پاندمی کرونا ایده آل هستند. ترمومتر غیر تماسی با فناوری لیزر و اشعه مادون قرمز کار می‌کند و در انواع مختلف و عمومی می‌تواند بین دمای -۳۰ تا ۱۳۰۰ درجه سانتی گراد را بسنجد. بهتر است بدانید که در این محصولات لیزر نقشی در اندازه گیری حرارت ندارد و تنها به عنوان یک راهنما برای نشانه گیری بهتر کاربر و تنظیم محدوده مورد نظر عمل می‌کند؛ و کل مکانیزم سنجش گرما توسط لنز مادون قرمز و قطعات داخل دستگاه ترمومتر لیزری انجام می‌گیرد. اما قبل از اینکه به مرور انواع ترمومتر لیزری بپردازیم؛ باید با اشعه مادون قرمز آشنا شویم و بفهمیم اساسا یک ترمومتر InfraRed یا همان مادون قرمز چیست؟

اشعه مادون قرمز یکی از نورها و انرژی‌های غیر مغناطیسی نامریی است که امکان انعکاس، جذب و تمرکز دارد. این اشعه با تابش و برگشت از روی هر ماده، نسبت به آن مواد و تغییر دما دچار ارتعاش می‌شود و این ارتعاش در هر ماده و دما تفاوت دارد. هر چه جسم گرمتر باشد، ارتعاش و مادون قرمز بیشتری از آن ساطع می‌شود و در جنس با دمای کمتر، این رویه برعکس است. از آنجا که طول موج مادون قرمز قابل اندازه گیری است؛ پس می‌توان در دستگاه‌های سنجش از این خاصیت استفاده کرد.

با شناخت این اشعه حالا می‌توان فهمید که ترمومتر مادون قرمز چیست؟ و چگونه کار می‌کند؟… این دماسنج‌ها به کمک یک لنز، انرژی مادون قرمز بازتاب شده از یک جسم را متمرکز کرده و به قطعه‌ای به نام ترموپلی یا همان آشکارساز می‌رسانند. در داخل دستگاه عملیات تبدیل این نور به انرژی الکتریکی انجام شده و بعد از نوسان گیری و محاسبه حرارت محیطی، میزان دمای جسم روی صفحه نمایشگر نقش می‌بندد.

انواع ترمومتر لیزری و غیر تماسی

ترمومتر دیجیتال مادون قرمز دستگاهی یا به شکل تفنگی یا صاف بوده که دارای اشعه لیزر است و طبق فناوری توضیح داده شده در بالا، دمای یک سطح را از دور اندازه می‌گیرد. هر چند که اصول کار تمام ترمومترهای لیزری یکی است اما به توجه به میزان حساسیت، بازه و رنج اندازه گیری، ابعاد، فاصله قابل تشخیص و برخی مشخصات دیگر و البته نوع کاربری از یکدیگر جدا خواهند شد.

ترمومتر لیزری پزشکی

اولین مورد به رایج ترین ترمومتر لیزری می‌رسد که برای کارهای بهداشتی، پزشکی، تشخیص تب و دمای بدن استفاده می‌شود. این دسته دماسنج امکانات و رنج محدودی دارند و مناسب استفاده صنعتی نیستند اما برای پوست و بدن انسان هیچ ضرری نخواهند داشت. ترمومتر لیزری طبی در ابعاد مختلف و برای گرفتن دمای بدن از روی پیشانی، سطح پوست یا توی گوش استفاده می‌گردد در مدل‌های ترمومتر هفت تیری و یا شکل ساده و کوچک وجود دارد.

مینی ترمومتر لیزری

بدنه دماسنج های لیزری و ترمومتر مادون قرمز معمولا در دو طراحی عمومی و پر کاربرد به شکل هفت تیری و ترمومتر تفنگی یا بدنه‌ای با طرح ساده به شکل لوله گرد یا چهارگوش شبیه به متر لیزری یا مولتی متر ساخته می‌شود. این شکل دوم اغلب به نام مینی ترمومتر معروف بوده و دارای بازه اندازه گیری محدود و امکانات کمی است. به دلیل حمل آسان و ابعاد کوچک، این ابزار به نام ترمومتر لیزری جیبی و ترمومتر قلمی هم معروف بوده و دستگاهی ایده آل برای نظارت ماموران بهداشت، بازرسان محصولات غذایی و کیفی در کارخانه، رستوران، خطوط تولید و… به حساب می‌آید.

مینی ترمومتر لیزری

بدنه دماسنج های لیزری و ترمومتر مادون قرمز معمولا در دو طراحی عمومی و پر کاربرد به شکل هفت تیری و ترمومتر تفنگی یا بدنه‌ای با طرح ساده به شکل لوله گرد یا چهارگوش شبیه به متر لیزری یا مولتی متر ساخته می‌شود. این شکل دوم اغلب به نام مینی ترمومتر معروف بوده و دارای بازه اندازه گیری محدود و امکانات کمی است. به دلیل حمل آسان و ابعاد کوچک، این ابزار به نام ترمومتر لیزری جیبی و ترمومتر قلمی هم معروف بوده و دستگاهی ایده آل برای نظارت ماموران بهداشت، بازرسان محصولات غذایی و کیفی در کارخانه، رستوران، خطوط تولید و… به حساب می‌آید.

ترمومتر لیزری دما بالا

قابلیت تشخیص دماهای گرم بسیار بالا را دارد و با تحمل و تشخیص دما تا حتی ۳۰۰۰ درجه سانتی گراد برای محیط‌های صنعتی و اجسام شدیدا داغ و کاربری مواد مذاب استفاده می‌گردد. این ترمومترها معمولا ساختمان و بدنه کاملا ایمن و عایق در برابر حرارت شدید را دارند.

شما عزیزان میتوانید برای خرید انواع ترمومتر لیزری و همچنین خرید انواع محصولات فلوک به وبسایت فرآیند کالا نمایندگی رسمی fluke  مراجعه کنید