سفری به باغ دلگشا شیراز؛ از معماری کهن تا طبیعت بیبدیل
باغ دلگشا یکی از قدیمیترین و زیباترین باغهای شیراز است که با تاریخچهای پررمز و راز و معماری چشمنواز، جلوهای از شکوه و هنر ایرانی را به نمایش میگذارد. این باغ که از دوره ساسانیان تا امروز پابرجا مانده است، با درختان نارنج، حوضهای آب زلال و عمارت تاریخی خود گویی قصهای از دل تاریخ و طبیعت شیراز را روایت میکند.

به گزارش تجارت امروز؛باغ دلگشا شیراز با قدمتی که به دوران ساسانیان بازمیگردد، طی قرنها شکوه خود را حفظ کرده و در دوران صفویه، زندیه و قاجاریه به اوج رونق رسیده است. این باغ از جمله مکانهایی است که میتوان در آن تلاقی طبیعت سرسبز با هنر معماری ایرانی را در بهترین شکل ممکن مشاهده کرد. از درختان نارنج و سروهای سر به فلک کشیده گرفته تا عمارت باشکوه و حوضهای آب همه اجزای این باغ با دقت و هنرمندی خاصی طراحی شدهاند تا بازدیدکنندگان را به سفری روحنواز و دلنشین در دل تاریخ و طبیعت مهمان کنند.
در این مقاله سفری خواهیم داشت به باغ دلگشا، تا از پیشینه تاریخی آن بگوییم زیباییهای معماریاش را به تصویر بکشیم و رازهایی که در دل این باغ نهفته است را کشف کنیم. اینجا جایی است که شکوه گذشته با زیبایی امروز پیوند خورده و به مکانی تبدیل شده است که هر بازدیدکنندهای را مجذوب خود میکند. اگر هم که به دنبال جاذبه های گردشگری تاریخی دیگری هستید به مقاله دیگر ما مراجعه کنید.
معرفی باغ دلگشا شیراز
شیراز، این شهر تاریخی و فرهنگی که به «نگین فرهنگ و ادب ایران» شهرت دارد و سرزمینی است که در هر گوشه آن میتوان شاهکاری از هنر، تاریخ و طبیعت را یافت. در میان باغهای بینظیر این شهر که جلوهای از بهشت را بر زمین تداعی میکنند باغ دلگشا شیراز جایگاهی ویژه دارد. این باغ که از زیباترین و قدیمیترین باغهای ایران به شمار میرود نه تنها محلی برای آرامش و گشتوگذار بلکه گنجینهای از هنر معماری ایرانی و روایتگر تاریخ پرفراز و نشیب این دیار است.
پیشینه باغ دلگشا شیراز
باغ دلگشا یکی از باغهای تاریخی و برجسته شهر شیراز است که در نزدیکی آرامگاه سعدی قرار گرفته و جلوهای از تاریخ و فرهنگ این شهر کهن را به نمایش میگذارد. پیشینه این باغ به دوران پیش از اسلام و عصر باشکوه ساسانیان بازمیگردد دورهای که شیراز مهد تمدن و هنر به شمار میرفت. در دوره تیمور گورکانی باغ دلگشا به اوج شکوفایی خود رسید و به حدی تأثیرگذار بود که گفته میشود تیمور پس از بازدید از این باغ در سمرقند باغی با همان نام ساخت. باغ دلگشا در دوره صفویه نیز از محبوبیت بسیاری برخوردار بود و در نوشتهها و نقاشیهای جهانگردان اروپایی آن زمان به کرات از این باغ نام برده شده است.
با این حال، در فاصله میان دوره نادرشاه تا دوران زندیه باغ دلگشا شیراز آسیبهای زیادی را متحمل شد. اما در دوران کریمخان زند یکی از طلاییترین دورههای تاریخ شیراز، این باغ مورد بازسازی قرار گرفت و روح تازهای به آن بخشیده شد. همچنین در این باغ عمارتهایی به یادگار مانده از دوران قاجاریه نیز به چشم میخورد که جلوهگر هنر معماری ایرانی در آن دوره هستند. باغ دلگشا با تاریخ پرفراز و نشیب خود، همچنان یکی از مقاصد گردشگری برجسته شیراز است و هر ساله پذیرای علاقهمندان بسیاری از سراسر ایران و جهان است.
معماری
عمارت باغ دلگشا شیراز با الهام از معماری کاخهای ساسانی در بیشاپور ساخته شده است. این عمارت باشکوه دارای تالاری مرکزی با چهار شاهنشین است که نمونهای زیبا از هنر معماری ایرانی به شمار میآید. عمارت سهطبقهای باغ، همراه با ایوانی زیبا و دو ستون در دوره زندیه بنا شده است. تزئینات داخلی آن شامل آینهکاریهای ظریف، نقاشیهای رنگ روغن، سقفهایی از چوب و گچبریهایی مزین به نقش گل و بته است که جلوهای بینظیر به بنا بخشیدهاند.
این عمارت دارای دو در ورودی در دو سمت ساختمان است و ایوانی در طبقه میانی آن قرار دارد که رو به استخر بزرگ و روبهروی ساختمان باز میشود. ایوان و بارگاه عمارت، شکوه و عظمت باغ در روزگاران گذشته را به تصویر میکشند. بر دیوارهای پیرامون ایوان اشعاری از شوریده شیرازی با خط نستعلیق زیبا بر روی گچ نگاشته شده است. افزون بر این نخستین سازه کلاهفرنگی در ایران نیز در این باغ ثبت شده است که نشان از اهمیت تاریخی آن دارد. در جلوی عمارت حوض سنگی بزرگی قرار گرفته که انعکاس عمارت را به نمایش میگذارد.
مساحت باغ دلگشا حدود ۵.۷ هکتار است و درختان نارنج و پرتقال آن سراسر باغ را پوشاندهاند. این درختان از میانههای فروردین تا میانههای اردیبهشت به بار مینشینند و شکوفههای سفید و معطرشان فضای باغ را سرشار از بوی دلانگیز میکنند. آب این باغ از چشمه قنات آرامگاه سعدی تأمین میشود که طراوت خاصی به محیط میبخشد. امروزه باغ دلگشا شیراز تحت مالکیت شهرداری شیراز قرار دارد و یکی از مقاصد گردشگری محبوب این شهر است که میراث فرهنگی و طبیعی غنی خود را به بازدیدکنندگان ارائه میدهد.
موزه باغ دلگشا
در عمارت کلاهفرنگی باغ دلگشا، گنجینهای از آثار تاریخی و اشیای قدیمی به نمایش گذاشته شده است که بازدید از آن تجربهای جذاب و منحصربهفرد را برای علاقهمندان به تاریخ و فرهنگ فراهم میکند. این مجموعه شامل کلکسیونی ارزشمند از سکههای قدیمی، تمبرهای نایاب، لباسهای سنتی، نقشههای تاریخی، دوچرخههای عتیقه و کبریتهای قدیمی است که هر یک روایتگر بخشی از گذشته پرفرازونشیب این سرزمین هستند.
یکی از بخشهای ویژه این موزه نمایشگاهی از ۵۰ رادیوی قدیمی است که در نوع خود بینظیر است. این مجموعه نه تنها یادآور روزگار پیشین و تحولات ارتباطات در تاریخ معاصر است، بلکه برای مجموعهداران و علاقهمندان به اشیای عتیقه، فرصتی بیبدیل برای آشنایی با این وسایل نوستالژیک فراهم میآورد. این نمایشگاه در دل باغ دلگشا شیراز تلفیقی از هنر، تاریخ و فرهنگ را به نمایش میگذارد و بازدیدکنندگان را به سفری در زمان دعوت میکند.
موقعیت مکانی باغ دلگشا شیراز
باغ دلگشا در نزدیکی آرامگاه سعدی و در سمت جنوب تنگ آبخان در دامنه کوهستان قرار گرفته است. این موقعیت مکانی دسترسی به باغ را هم با وسایل نقلیه عمومی و هم با خودروی شخصی آسان کرده است. اگر قصد استفاده از اتوبوسهای شهری را دارید خطوط پایانه شهید دستغیب-بلوار نارنجستان و بلوار نارنجستان-پایانه نمازی ایستگاهی با نام «چهارراه دلگشا» دارند که در نزدیکی این باغ قرار دارد.
در صورتی که بخواهید از مترو شیراز استفاده کنید نزدیکترین ایستگاه، ایستگاه ولیعصر است. از این ایستگاه تا باغ دلگشا چند کیلومتر فاصله وجود دارد و میتوانید با تاکسیهای بلوار سلمان فارسی خود را به مقصد برسانید. همچنین امکان مشاهده مکان دقیق باغ دلگشا بر روی نقشه دسترسی شما را آسانتر خواهد کرد.
حرف آخر
این باغ با قدمت دیرینه و داستانهای پرفرازونشیب خود نهتنها بهعنوان یکی از نمادهای هویت تاریخی شیراز شناخته میشود بلکه مکانی برای آرامش و غرق شدن در زیباییهای اصیل ایرانی است. چه بهدنبال آشنایی با تاریخ باشید و چه بخواهید لحظاتی دلنشین در طبیعت بگذرانید، باغ دلگشا مکانی است که نمیتوان آن را از دست داد. در پایان باغ دلگشا تنها یک باغ نیست، بلکه سفری است به دل تاریخ و فرصتی برای لمس اصالت و زیبایی فرهنگ ایرانی سفری که خاطره آن برای همیشه در ذهن باقی خواهد ماند.
از همراهی شما در معرفی باغ دلگشا شیراز سپاسگزاریم. اگر سوالی در ذهن دارید در بخش نظرات منتظر شما هستیم. همچنین پیشنهادات شما برای بهبود کیفیت مطالب ما چراغ راه آینده ما خواهد بود. با همراهی شما تجارت امروز تلاش میکند تا اطلاعات دقیق و بهروز را در اختیار مخاطبان خود قرار دهد.
انتهای مطلب/ م.د