خانه سازی و بلوک های مدرن امروزی
مصالح نوینی که هم اکنون در سرتاسر دنیا ساخته میشوند تابع علم و تکنولوژی هستند و از قابلیتها و مزایایی برخوردا هستند که مصالح قدیمی فاقد آنها هستند.
مصالح نوینی که هم اکنون در سرتاسر دنیا ساخته میشوند تابع علم و تکنولوژی هستند و از قابلیتها و مزایایی برخوردا هستند که مصالح قدیمی فاقد آنها هستند. مواد جدید همان مواد قدیمی هستند که دستخوش تغییر و تحول شدهاند. آنها نه تنها از نظر مواد تشکیلدهنده بلکه از نظر ظاهر و کاربرد نیز دچار تغییر شدهاند. مصالحی که در گذشته مورد استفاده بودند، ویژگیها و مزایای محدودی داشتند و به مرور زمان کیفیت اولیه خود را از دست میدادند و با فرسودگی باعث کاهش عمر بنا میشدند.
اما امروزه در حوزه ساخت و ساز، مواد جدیدی به بازار عرضه شدهاند که با تنوع بسیار زیاد خود پاسخگوی نیاز مشتریان هستند. طراحی و ساخت بناهای امروزی متناسب با نیازهای بشر است و به گونهای متفاوت از گذشته هستند، چرا که نه تنها نوع ساخت بلکه مصالحی که برای ساخت آنها استفاده میشود نیز نوینتر و باکیفیتتر هستند. در ادامه با ما همراه باشید تا با برخی از این مصالح آشنا شویم:
بلوک
بلوکهای ساختمانی به عنوان یک بخش مجزا در بدنه سازه بتنی یا فولادی به کار گرفته میشوند و سرعت ساخت و ساز را افزایش میدهند. استفاده از بلوک به معنای کاهش استفاده از مواد خام در محل پروژه است. اینگونه سرعت ساخت و ساز به طرز چشمگیری افزایش پیدا میکند. نکته بسیار مهم در مورد بلوک این است که انواع مختلفی از آنها ساخته میشود و هر پیمانکاری میتواند با توجه به نیازهای خود، مدلهای مختلفی از آنها را مورد استفاده قرار دهد. برخی از این بلوکها بر پایه سیمان ساخته میشوند و برخی دیگر از سایر مواد ساختمانی مانند لیکا و گل رس. در ادامه سایر انواع بلوکها نیز آورده شده است. بلوکها با استفاده از بتن یا سیمان ساخته میشوند. آنها ممکن است شامل یک هسته توخالی باشند تا سبکتر شوند و خواص عایق آنها بهبود یابد. بلوک از دهه ۱۹۳۰ استفاده میشود، زمانی که معمولاً برای لایه داخلی دیوارهها مورد استفاده قرار میگرفتند. در این مرحله آنها از سنگ یا ضایعات صنعتی مانند کلینکر یا بریز ساخته میشدند، از این رو اصطلاح Breezeblock پدید آمد. انواع بلوک در حال حاضر برای اهداف مختلف مانند ساخت دیوارهای باربر، دیوارهای حائل، پارتیشنها و فونداسیونها استفاده می شوند. یک بلوک استاندارد ۴۴۰ میلی متر در ۲۱۵ میلی متر است، معادل ۳ آجر ارتفاع و ۲ آجر عرض، یعنی حداکثر اندازهای که یک نفر میتواند به راحتی بلند کند. آنها در محدوده عرضی از ۵۰ میلی متر تا ۳۰۰ میلی متر نیز در دسترس هستند.
قیمت بلوک متاثر از قیمت سیمان و قیمت سنگدانهها است و البته تاثیر حقوق کارگران و حاملهای انرژی را هم نمیتوان انکار کرد. به صورت کلی افزایش قیمت سیمان بر روی قیمت مصالح ساختمانی و قیمت تمام شده ساختمانها تاثیر بالایی دارد. مواد معدنی مانند پوکه معدنی نیز به طور مستقیم بر روی قیمت بلوک پوکهای تاثیر دارند. بنابراین میتوان گفت افزایش قیمت بلوک بر اساس افزایش قیمت مصالح پایه بلوکسازی مانند سیمان، پوکه معدنی، ماسه و غیره است. همچنین هزینههای تعمیرات دستگاههای خط تولید، دستمزد کارگر و حمل و نقل هم باعث افزایش قیمت بلوک میشوند.
بلوک سیمانی
بلوک سیمانی از مصالح ساختمانی پرمصرف است که در دیوارهای باربر و غیر باربر مورد استفاده قرار میدهند. بلوک سیمانی ساده و استاندارد باید مستطیل شکل و کاملا سالم و بدون نقص باشد و سطوح آن به گونهای باشند که ملات مورد استفاده به سادگی به آن بچسبد.
بلوک سیمانی همچنین انواع مختلفی دارد، مانند بلوک سیمانی سبک، بلوک سیمانی سنگین و غیره. حاشیه سود کارگاههای بلوکزنی و کارخانههای تولید بلوک سیمانی بسیار محدود است، بنابراین افزایش قیمت هر یک از عوامل تاثیرگذار بر تولید بلوک، خیلی سریع روی قیمت بلوک سیمانی تاثیر خواهند گذاشت.
در ابتدا برای شناخت این موضوع که بلوک سیمانی چه هست باید بدانیم که بلوکهای سیمانی از ترکیب شن، ماسه، سیمان و آب تشکیل میشوند. بلوکهای سیمانی مصالحی پیش ساخته هستند که بیشتر برای ساخت دیوارها از آنها در ساختمان سازی استفاده میکنند. پ برای به هم پیوستن بلوک سیمانی مانند آجرها از ملات شن و ماسه و آب استفاده میکنند. این بلوکهای سیمانی را در ابعاد مختلف و همچنین در وزنهای مختلفی تولید میکنند. بلوک سیمانی همچنین از مصالح ساختمانی پرمصرف است که در دیوارهای باربر و غیر باربر مورد استفاده قرار میدهند. بلوک سیمانی ساده و استاندارد باید مستطیل شکل و کاملا سالم و بدون نقص باشد و سطوح آن به گونهای باشند که ملات مورد استفاده به سادگی به آن بچسبد.
بلوک سبک
بلوک سبک را معمولا از ترکیب آب با ماسه ریز دانه، سیمان و پوکههای معدنی میسازند. بسته به نوع بلوک، این ترکیبات میتوانند متفاوت باشند. البته دلیل سبک بودن این بلوکها ایجاد تخلخل توسط حبابهای کوچک هوا در بافت آنهاست.
در واقع ترکیب عناصر در بلوک هر چیزی که باشد، وجود حبابهای هوا در بافت آنها ثابت است. همین امر منجر به ایجاد قابلیتهای چشمگیری برای این مصالح ساختمانی سبک شده است. بلوک سبک امروزه یکی از ضروریترین مصالح ساختمانی به شمار میرود و در دیوارچینی (دیوارهای غیرباربر)، پر کردن کف سازه، ساختن سقف و ایجاد شیب در بخشهای مختلف ساختمان به کار میرود. بسته به کم و کیفی که انواع بلوکهای ساختمانی سبک دارند، میتوان از آنها در قسمتهای مختلف یک سازه بهره برد.
سبک و مقاوم بودن بلوک جدید سیمانی باعث محبوبیت بلوک سبک در اروپا شده است. بیشتر مقالات علمی اواسط قرن ۱۹ به بلوک سبک و استفاده آن در سازهها اشاره کردهاند. به سرعت استفاده از بلوک سبک در آسیا رواج یافت و تولید آن به مقدار قابل ملاحظهای افزایش پیدا کرد. اما متاسفانه در سوئد برای تولید بلوک سبک از ترکیب شیل آلومینات استفاده میشده که به دلیل داشتن اورانیوم در ساختار طبیعی خود، گاز رادون رادیواکتیو آزاد میکرد! این مشکل به دست اداره ایمنی تابش رادیواکتیو سوئد در سال ۱۹۷۲ کشف شد و بدین ترتیب استفاده از شیل آلومینات در تولید بلوک استاندارد متوقف شد. پس از این، ترکیب جدید پودر آلومینیوم، ماسه، آهک، سیمان و آب جایگزین ترکیب قبلی شده است. امروزه در ساخت بلوک استاندارد و غیر استاندارد از ترکیبات متفاوت و جدیدتری مانند پوکه معدنی بهره میبرند.
اولین واحد صنعتی تولید بلوک سبک در خاورمیانه در عربستان صعودی در سال ۱۹۸۷ تاسیس شد. هدف مهم تاسیس این کارخانه پاسخگویی به نیاز خاورمیانه، ژاپن و آفریقا بوده است. البته در حال حاضر چین به خاطر داشتن نیروی کار فراوان و ارزان، بزرگترین تولید کننده بلوک سبک در دنیا محسوب میشود. استفاده از این بلوکها در ایران هم تقریبا همزمان با سایر کشورهای خاورمیانه آغاز شده و اولین استاندارد برای ساخت بلوک سیمانی سبک در سال ۱۳۷۰ تدوین و منتشر شده است.
بلوک لیکا
بلوک لیکا از دانههای لیکا، سیمان و آب تشکیل شده است. از ویژگیهای بلوک لیکا میتوان به عایق بودن لیکا مقابل گرما و سرما و همچنین عایق صدا بودن آن اشاره کرد. بلوک لیکا در برابر حرارت بالا نیز مقاوم است و از لحاظ وزن سبک است و همچنین به راحتی جا به جا میشود. روی سطح بلوک لیکا تخلخلهای زیادی وجود دارد، بلوک لیکا تحمل فشارهای زیاد را دارا است و در هنگام فشار شکسته یا خرد نخواهد شد بلوک لیکا را در شکل و اندازههای متفاوتی تولید و وارد بازار میکنند و در صنایع گوناگون مورد استفاده قرار میدهند. واژه لیکا مخفف یک عبارت به معنای دانه رس سبک منبسطشده است. دانههای لیکا از انبساط خاک رس در کورههای گردان به دست میآیند. حرارت این کورههای گردان گاهی به ۱۲۰۰ درجه سانتیگراد نیز میرسد. سنگدانههای لیکا، سطحی زبر دارند و گرد هم هستند. وقتی سنگدانههای لیکا با آب و سیمان ترکیب شوند، بلوک لیکا به دست میآید. بلوک لیکا به دو صورت بلوکهای توپر و توخالی تولید میشود. این بلوکها در دیوار و سقف ساختمان استفاده میشوند.