عوامل مؤثر بر قیمت آهن آلات
پیش‌بینی بازار آهن برای تولیدکنندگان، مشتریان، سرمایه‌گذاران و بورسی‌ها بسیار حائز اهمیت است زیرا به کمک آن می‌توانند تصمیمات مهمی را در مورد سرمایه‌گذاری، خرید و فروش آهن و مدیریت ریسک‌های بازار آهن بگیرند.
به طور کلی، پیش‌بینی بازار آهن به کاربران امکان می‌دهد ریسک‌های بازار را کاهش دهند، با داشتن پیش‌بینی درست از بازار آهن کاربران می‌توانند ریسک‌های مختلفی همچون افزایش نوسانات قیمت، کاهش تقاضا و غیره را پیش‌بینی کنند و در نتیجه، ریسک خود را کاهش دهند.
برنامه‌ریزی برای سود بیشتر نیاز دیگری برای پیش‌بینی بازار آهن است همچنین با داشتن پیش‌بینی درست از بازار آهن، کاربران می‌توانند تصمیم‌گیری‌های بهتری در مورد سرمایه‌گذاری، خرید و فروش اهن و مدیریت ریسک‌های بازار اهن بگیرند؛ بنابراین، پیش‌بینی بازار آهن به صورت مداوم انجام می‌شود و برای افراد و شرکت‌هایی که در این صنعت فعالیت دارند بسیار مهم است.
برای تحلیل و پیش‌بینی چشم‌انداز بازار آهن، تکنیک‌های مختلفی وجود دارد که به طور عمده به دو دسته تحلیل فنی و تحلیل بنیادی تقسیم می‌شوند.
تحلیل فنی: در این روش، با استفاده از چارت‌های قیمتی، شاخص‌ها و الگوهایی که در قیمت اهن شناخته شده‌اند، برای پیش‌بینی جهت تغییر قیمت استفاده می‌شود؛ در این روش معمولاً نمودار قیمتی، نمودار حجم، نمودار اندیکاتورها و روش‌هایی مانند مستطیل‌ها، خطوط محیطی و نقاط دیداری برای شناسایی الگوهای قیمتی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
گفتنی است مجموعه آهن پرایس روی وبسایت خود نمودار نوسانات قیمت کلیه مقاطع فولادی را در بازه‌های زمانی هفتگی، ماهانه، سه ماهه، شش ماهه و یک ساله درج نموده و در اختیار مخاطبان عزیز قرار داده است، از همین رو همه فعالان این حوزه که به نوعی به دنبال پیش‌بینی روند و الگوی رفتاری بازار اهن هستند می‌توان از این نمودارها استفاده کنند.
تحلیل بنیادی: در این روش، عوامل بنیادی اقتصادی، اجتماعی و سیاسی که بر بازار اهن تأثیر می‌گذارند، بررسی می‌شود؛ به عنوان مثال تقاضای چین برای آهن روبه افزایش است و به دلیل تقاضای بالا و عرضه محدود، قیمت آهن نیز در حال افزایش است. عوامل دیگری نیز مانند محدودیت تولید، تقاضای داخلی و خارجی، نرخ ارز و نرخ بهره‌برداری از پروژه‌های ساختمانی و اقتصادی از مواردی هستند که در تحلیل بنیادی مورد بررسی قرار می‌گیرند.
اما به طور کلی استفاده از هر دو روش تحلیل فنی و تحلیل بنیادی به طور ترکیبی و در کنار یکدیگر، می‌تواند بهترین نتیجه را در تحلیل بازار اهن به دست دهد.
عواملی که در تحلیل بنیادی بازار بررسی می‌شوند از مهم‌ترین پارامترهای تعیین قیمت آهن آلات هستند که تشریح نحوه اثر این مؤلفه‌های بنیادین بیانگر درجه اهمیت و میزان اثرگذاری آنها است که در ادامه به توضیح این عوامل پرداخته می‌شود:
- نرخ ارز: با توجه به اینکه اکثر مواد اولیه و تجهیزات مورد استفاده در تولید آهن الات وارداتی هستند، نرخ ارز تأثیر زیادی بر قیمت نهایی آهن الات دارد.
۲- قیمت مواد اولیه: قیمت آهن الات با توجه به تغییرات قیمت مواد اولیه مانند سنگ آهن، آهن اسفنجی، ذوب آهن و … تغییر می‌کند.
- تقاضا و عرضه: همانند هر کالای دیگری، تقاضا و عرضه نیز بر قیمت آهن الات تأثیر می‌گذارد، در صورتی که تقاضا برای محصولات فولادی بیشتر از تولیدات فعلی باشد، قیمت افزایش می‌یابد.
- تکنولوژی تولید: با بهره‌گیری از تکنولوژی‌های پیشرفته تولید، می‌توان کیفیت و مشخصات محصول را بهبود بخشید که مستقیما در افزایش قیمت آهن الات اثرگذار است.
- اوضاع بازار جهانی: نوسانات در بازار جهانی آهن و فولاد به عنوان نمونه تجاری در بورس اثرگذار بر قیمت آهن الات است.
- تغییرات فصلی: با رکود ساخت‌وساز و کاهش تقاضای مصرفی در فصل سرد سال قیمت اهن الات نیز تغییر می‌کند. به طور تجربی قیمت آهن در فصل سرما کاهشی و در فصل گرما افزایشی است.
- شرایط سیاسی: تحریم‌های اقتصادی و تنش‌های سیاسی در مناطق تولیدکننده فولاد قیمت آن را تحت تأثیر قرار می‌دهند. تحریم‌های همه جانبه، اعتراضات اخیر در کشور و چندین عامل دیگر مواردی است که به لحاظ حقیقی و روانی بر نوسانات قیمت اهن اثر می‌گذارند.
- قیمت انرژی: فرایندهای تولید فولاد، به انرژی بسیار زیادی نیاز دارند و قیمت انرژی نیز به طور مستقیم بر قیمت فولاد تأثیرگذار است. به عنوان مثال قطعی گاز در زمستان و قطعی برق در تابستان از چالش‌های بازار آهن و اثرگذار در نرخ محصولات فولادی است.
- قیمت نفت: در صورت افزایش قیمت نفت، هزینه تولید و تولید مواد اولیه نیز افزایش می یابد که در نهایت باعث افزایش قیمت اهن الات نیز می شود. همچنین، ارتباط قیمت نفت و قیمت ارز نیز باعث تأثیر بر قیمت اهن الات می شود، زیرا بسیاری از مواد اولیه و محصولات در جهان با ارز دلار تجارت می کنند و در نتیجه تغییرات در نرخ ارز باعث تأثیر بر قیمت اهن الات می شود.
- هزینه حمل و نقل: حمل آهن از معدن و کارخانه تا مقصد نهایی، می‌تواند تأثیر زیادی بر قیمت نهایی آهن داشته باشد. این هزینه ممکن است به دلیل فاصله زیاد بین معدن و مقصد، هزینه بنزین و سوخت، هزینه نگهداری و تعمیرات وسایل حمل و نقل، هزینه کارگری و … باشد. لذا هر افزایشی در هزینه حمل و نقل، ممکن است تأثیر قابل توجهی در قیمت نهایی آهن داشته باشد.
- نرخ تورم: تورم می‌تواند باعث افزایش قیمت اهن شود، زیرا افزایش تورم باعث افزایش هزینه‌های تولید، حمل و نقل و اجاره زمین می‌شود. بنابراین، شرکت‌های تولیدکننده قیمت محصولات خود را برای پوشش هزینه‌های افزایش یافته تعدیل می‌کنند. همچنین، افزایش قیمت مواد اولیه و سایر هزینه‌های مرتبط با تولید اهن، باعث افزایش قیمت اهن می‌شود. لذا می‌توان گفت که تورم می‌تواند تأثیر قابل توجهی در قیمت اهن داشته باشد.
- بورس کالا: بورس کالا به عنوان یکی از مراکز تجارت و فروش محصولات فلزی، تأثیر قابل توجهی در قیمت اهن دارد و امکان خرید و فروش انواع فلزات و محصولات فلزی را برای کارخانجات، تجار و مشتریان فراهم می‌کند. قیمت اهن در بورس کالا بر اساس تعرفه های وزارت صنعت، معدن و تجارت تعیین می شود.اطلاعات در دسترس در بورس کالا می تواند به عنوان یکی از تکنیک های تحلیل بازار اهن مورد استفاده قرار گیرد. همچنین، پیش بینی تغییرات قیمت با استفاده از شاخص های بورسی یکی از روش های پیش بینی بازار اهن است.
- عوامل پیش‌بینی نشده: گاهی اوقات اتفاقات پیش‌نشده و ناگهانی رخ می‌دهد که ممکن است کل معادلات و تنظیم بازار را به هم می‌ریزد؛ از نمونه این اتفاقات می‌توان به شیوع کرونا، جنگ بین اوکراین و روسیه، زلزله وسیع و گسترده ترکیه و زلزله خوی اشاره کرد.
موارد متعدد دیگری نیز وجود دارد که به طور مستقیم یا غیرمستقیم در تعیین قیمت اهن الات دخیل است از جمله این عامل می‌توان به بودجه تخصیص یافته به امور عمرانی، دستورالعمل‌های نهادهای تصمیم‌گیر، نیاز صنایع وابسته، نحوه تولید محصول، برند تولیدکننده، ابعاد، اشکال و وزن محصول، عناصر سازنده و استاندارد تولید محصول و مواردی از این دست اشاره کرد.
مؤلفه‌هایی که بیان شد بنیادی‌ترین پارامترهایی است که همه افرادی که در حوزه آهن و فولاد فعال هستند می‌توانند برای تحلیل و پیش‌بینی قیمت اهن الات به کار ببندند و با بررسی این عوامل بهترین زمان را برای خرید محصول مورد نیاز خود انتخاب کنند.
