معرفی مهم ترین عوامل تاثیر گذار بر قیمت جهانی نفت خام

به گزارش تجارت امروز؛ عوامل تاثیر گذار بر قیمت جهانی نفت خام، بسیار مهم و حیانی هستند که می توانند سرنوشت صدارات و واردات یک کشور را تغییر بدهند. اقتصادهای رو به رشد به معنای تقاضای بیشتر برای انرژی، به طور کلی، به ویژه برای حمل کالا از تولیدکنندگان به مصرف کنندگان است.

بخش حمل و نقل جهان تقریباً به طور کامل به محصولات نفتی مانند بنزین و سوخت دیزل وابسته است. بسیاری از کشورها نیز عمدتاً به سوخت های نفتی برای گرم کردن، پخت و پز یا تولید برق متکی هستند. فرآورده های نفتی ساخته شده از نفت خام و سایر مایعات هیدروکربنی حدود یک سوم کل مصرف انرژی جهان را تشکیل می دهند.

اوپک از مهم ترین عوامل تاثیر گذار بر قیمت جهانی نفت خام

سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) می تواند با تعیین اهداف تولید برای اعضای خود، تاثیر گذار بر قیمت جهانی نفت خام هستند. اوپک شامل کشورهایی است که برخی از بزرگترین ذخایر نفت جهان را دارند. در ابتدای سال ۲۰۲۱، اعضای اوپک حدود ۷۲ درصد از کل ذخایر نفت خام اثبات شده جهان (به اضافه میعانات اجاره) را در اختیار داشتند و ۳۷ درصد از کل تولید نفت خام جهان در سال ۲۰۲۱ را تشکیل می دادند.

اوپک تلاش می کند تا با تعیین اهداف یا سهمیه های تولید نفت خام برای اعضای خود، تولید نفت کشورهای عضو خود را مدیریت کند. پایبندی اعضای اوپک به سهمیه های اوپک مختلط است زیرا تصمیمات تولید در نهایت در دست تک تک اعضا است.

به طور کلی، عوامل اصلی تعیین کننده توانایی اوپک در تأثیرگذاری بر قیمت نفت عبارتند از:

• میزان رعایت سهمیه های تولید اعضای اوپک
• توانایی یا تمایل مصرف کنندگان برای کاهش مصرف نفت در پاسخ به قیمت های بالاتر محصول
• رقابت تولیدکنندگان غیراوپک در هنگام تغییر قیمت نفت
• کارایی تولیدکنندگان اوپک در عرضه نفت در مقایسه با تولیدکنندگان غیراوپک

تفاوت بین تقاضای بازار نفت و عرضه از منابع غیراوپک اغلب به عنوان فراخوان اوپک شناخته می شود، زیرا اعضای اوپک کل ظرفیت مازاد تولید نفت خام جهان را حفظ می کنند.

بزرگترین تولیدکننده نفت اوپک کیست؟

عربستان سعودی، بزرگترین تولیدکننده نفت اوپک و یکی از بزرگترین صادرکنندگان نفت جهان، از لحاظ تاریخی بیشترین سهم را از ظرفیت تولید مازاد نفت جهان داشته است. که از عوامل تاثیر گذار بر قیمت جهانی نفت خام محسوب می شود. توسعه و حفظ ظرفیت تولید اضافی بیکار معمولاً برای شرکت های نفتی بین المللی (IOC) مقرون به صرفه نیست زیرا مدل تجاری IOC با تولید نفت درآمد را به حداکثر می رساند تا زمانی که قیمت فروش نفت بالاتر از هزینه تامین یک بشکه اضافی نفت باشد. نفت به بازار ظرفیت اضافی اوپک نشانگر توانایی بازار جهانی نفت برای پاسخگویی به اختلالات واقعی و بالقوه در عرضه جهانی نفت است.

رویدادهای ژئوپلیتیک و آب و هوای شدید از عوامل تاثیر گذار بر قیمت جهانی نفت خام

رویدادهای ژئوپلیتیک و آب و هوای شدید که جریان نفت خام و فرآورده های نفتی به بازار را مختل می کند، می تواند بر قیمت نفت خام و فرآورده های نفتی تأثیر بگذارد. این رویدادها ممکن است باعث ایجاد عدم اطمینان در مورد عرضه یا تقاضا در آینده شود که می تواند منجر به نوسانات بیشتر قیمت شود.

نوسانات قیمت نفت با واکنش کم یا عدم کشش عرضه و تقاضا به تغییرات قیمت در کوتاه مدت مرتبط است. ظرفیت تولید نفت خام و تجهیزاتی که از فرآورده های نفتی به عنوان منبع اصلی انرژی استفاده می کنند در کوتاه مدت نسبتاً ثابت هستند. توسعه منابع تامین جدید یا تغییر تولید به زمان نیاز دارد و هنگامی که قیمت ها افزایش می یابد، تغییر به سوخت های دیگر یا افزایش بهره وری سوخت تجهیزات در کوتاه مدت برای مصرف کنندگان چالش برانگیز است. این شرایط ممکن است نیاز به تغییر قیمت بزرگ برای متعادل کردن مجدد عرضه و تقاضا داشته باشد.

کدام رویدادهای سیاسی جز عوامل تاثیر گذار بر قیمت جهانی نفت خام بودند؟

بیشتر ذخایر نفت خام در جهان در مناطقی قرار دارد که مستعد تحولات سیاسی بوده اند یا در مناطقی که تولید نفت به دلیل رویدادهای سیاسی دچار اختلال شده است. چندین شوک عمده قیمت نفت در همان زمان رخ داده است که رویدادهای سیاسی باعث اختلال در عرضه شده است، به ویژه موارد زیر:

• تحریم نفتی اعراب در سالهای ۱۹۷۳-۱۹۷۴
• انقلاب ایران
• جنگ ایران و عراق در دهه ۱۹۸۰
• جنگ خلیج فارس ۱۹۹۰-۱۹۹۱

در سال‌های اخیر، درگیری‌ها و رویدادهای سیاسی در خاورمیانه، خلیج فارس، لیبی و ونزوئلا به اختلال در عرضه جهانی نفت منجر شده است که منجر به افزایش قیمت نفت شده است.

چه مواردی برای فعالان در بازار نفت حائز اهمیت است؟

با توجه به تاریخچه اختلالات عرضه نفت ناشی از رویدادهای سیاسی، فعالان بازار به طور مداوم احتمال اختلالات آینده را ارزیابی می کنند که از عوامل تاثیر گذار بر قیمت جهانی نفت خام می باشد. علاوه بر اندازه و طول مدت یک اختلال بالقوه، فعالان بازار در دسترس بودن ذخایر نفت خام را نیز در نظر می گیرند و اینکه آیا تولیدکنندگان دیگر بتوانند از دست دادن عرضه بالقوه را جبران کنند. هنگامی که ظرفیت اضافی و موجودی انبارها کم باشد، اگر فقط تقاضا و عرضه فعلی را بررسی کنیم، ممکن است اختلال عرضه بالقوه تأثیر بیشتری بر قیمت‌ها داشته باشد.

تغییرات آب و هوایی در خلیج فارس جز عوامل تاثیر گذار بر قیمت جهانی نفت خام

آب و هوا نیز نقش بسزایی در عرضه نفت خام دارد. طوفان در خلیج مکزیک می تواند بر تولید نفت و عملیات پالایشگاه در منطقه خلیج فارس تأثیر بگذارد. در نتیجه، قیمت فرآورده های نفتی ایالات متحده ممکن است با کاهش عرضه از خلیج فارس به سایر مناطق، به شدت افزایش یابد.

هوای سرد شدید همچنین می‌تواند بازار محصولات را تحت فشار قرار دهد زیرا تولیدکنندگان تلاش می‌کنند تا محصول کافی مانند روغن گرمایشی را در مدت زمان کوتاهی به مصرف‌کنندگان عرضه کنند. این تقاضای فصلی همچنین می تواند منجر به قیمت های بالاتر شود.

عوامل تاثیر گذار بر قیمت جهانی نفت خام شامل: قطعی پالایشگاه یا مشکلات خط لوله

رویدادهای دیگری مانند قطعی پالایشگاه یا مشکلات خط لوله نیز می تواند جریان نفت خام و فرآورده های نفتی را به بازار محدود کند. این رویدادها می تواند منجر به اختلال موقت عرضه شود که می تواند قیمت ها را افزایش دهد. تأثیر این عوامل بر قیمت نفت خام نسبتاً کوتاه مدت است. هنگامی که اختلال عرضه فروکش کرد، زنجیره تامین نفت و محصول تعدیل می‌شود و قیمت‌ها معمولاً به سطوح قبلی خود باز می‌گردند.

حراج جهانی نفت تاثیرگذار بر قیمت نفت

قیمت نفت خام و فرآورده های نفتی نتیجه هزاران معامله است که به طور همزمان در سراسر جهان در تمام نقاط زنجیره تامین، از تولیدکننده نفت خام تا مصرف کننده منفرد، انجام می شود. بازارهای نفت اساساً یک حراج جهانی هستند. بالاترین قیمت پیشنهادی برنده عرضه موجود خواهد بود.

مانند هر حراجی، پیشنهاد دهندگان نمی خواهند بیش از آنچه باید بپردازند. وقتی بازارها تنگ هستند (زمانی که تقاضا زیاد است یا عرضه موجود کم است)، پیشنهاد دهنده باید مایل به پرداخت قیمت بالاتر باشد. زمانی که بازارها سست هستند (تقاضا کم است یا عرضه موجود زیاد است)، پیشنهاد دهنده ممکن است ترجیح دهد از رقبا پیشی نگیرد و در عوض منتظر عرضه با قیمت پایین تر باشد.

انواع مختلفی از معاملات بازار نفت در دسترس است

ترتیبات قراردادی در بازار نفت بیشتر نفت خامی را که دست به دست می‌شوند پوشش می‌دهد. که این بازارها جز عوامل تاثیر گذار بر قیمت جهانی نفت خام هستند.  نفت خام در بازارهای آتی معامله می شود. قرارداد آتی یک قرارداد استاندارد برای خرید یا فروش یک کالای خاص با کیفیت استاندارد در تاریخ معینی در آینده است.

اگر تولیدکنندگان نفت بخواهند در آینده نفت بفروشند، می توانند با فروش قرارداد آتی امروز، قیمت مورد نظر خود را قفل کنند. از طرف دیگر، اگر مصرف‌کنندگان در آینده نیاز به خرید نفت خام داشته باشند، می‌توانند با خرید قرارداد آتی، قیمتی را که در آینده پرداخت خواهند کرد، تضمین کنند. علاوه بر تولیدکنندگان و مصرف کنندگان نفت، قراردادهای آتی نیز توسط فعالان بازار یا سفته بازانی که نفت خام تولید یا مصرف نمی کنند، خرید و فروش می شود. این نوع معامله گران به امید اینکه از این تغییرات سود ببرند، قراردادهای آتی را با پیش بینی تغییرات قیمت خرید و فروش می کنند.

علامت نوسانات قیمت نفت خام

قیمت ها در بازارهای نقدی سیگنال روشنی در مورد تعادل عرضه و تقاضا ارسال می کنند. افزایش قیمت ها نشان می دهد که عرضه اضافی مورد نیاز است و کاهش قیمت ها نشان می دهد که عرضه بیش از حد برای تقاضای فعلی وجود دارد. بازارهای آتی همچنین اطلاعاتی در مورد تعادل فیزیکی عرضه و تقاضا و همچنین انتظارات بازار ارائه می دهند.

انتهای مطلب/آ.ع