نقش ایران به‌عنوان یکی از بازیگران اصلی صنعت مس بر نوسانات قیمت جهانی مس
مس یک فلز حساس، حیاتی و کمیاب و یکی از پرکاربردترین فلزات در صنایع مختلف است و ازاین‌رو قیمت مس جزو یکی از مهم‌ترین کامودیتی‌ها در بازار شناخته می‌شود. ایران با داشتن سهم ۶ درصدی ذخایر بزرگ مس در رتبه پنجم جهان قرار دارد و ازاین‌رو میتواند نقش مهمی در قیمت جهانی مس ایفا کند. البته میزان سهم ایران در بخش تولید و مصرف مس کمتر از این مقدار بوده که در ادامه به بررسی صنعت مس در ایران و تأثیر آن بر قیمت جهانی مس می‌پردازیم. با توجه به اهمیت این فلز می‌توانید قیمت مس در سایت فولادینو را با مطابق با آخرین تغییرات مشاهده نمایید.
جایگاه مس در اقتصاد جهان
مس یک فلز استراتژیک است که در صنایع مختلفی مانند ساختمان‌سازی، لوازم‌خانگی، خودروهای برقی، مخابرات، صنایع الکترونیکی و انرژی‌های تجدیدپذیر مانند ساخت پنل‌های خورشیدی مورداستفاده قرار می‌گیرد. دراین‌ارتباط قیمت میلگرد فسفر برنز یکی از مهم‌ترین محصولات آلیاژ مسی در صنعت ساختمان به شمار می‌رود. ازاین‌رو افزایش منطقی قیمت مس نشان‌دهنده افزایش تقاضا در صنایع و خدمات مختلف است که رونق در صنعت و اقتصاد جهان را نشان می‌دهد و در مقابل کاهش قیمت جهانی مس نشانی از رکود در اقتصاد جهانی است. بنابراین مس به‌عنوان یک پارامتر برای پیش‌بینی روند و سلامت اقتصادی در نظر گرفته می‌شود. دراین‌ارتباط براساس نظر کارشناسان پیش‌بینی‌شده که تقاضای مس تا سال۲۰۳۰ به مقداری بیش از ۳۰میلیون‌تن خواهد رسید که با توجه به‌سختی توسعه معادن مس و سرمایه‌گذاری اندک در این زمینه می‌توان به فاصله ۵ الی ۱۰ میلیون تنی میان عرضه و تقاضای جهانی مس رسید.
نقش ایران در عوامل مؤثر بر قیمت مس
برای درک تأثیر ایران در قیمت جهانی مس باید به شناخت عوامل مؤثر بر قیمت جهانی مس بپردازیم و ببینیم ایران در هر یک از این پارامترها چه نقشی میتواند ایفا کند. از مهم‌ترین پارامترهای مؤثر بر قیمت مس در جهان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- میزان ممکن ذخایر و استخراج فلز مس
میزان اکتشاف معادن و کشف ذخایر جدید، استخراج و انتقال آن یکی از عوامل مهم در تعیین قیمت جهانی مس شناخته می‌شود. ایران به‌عنوان یکی از پنج کشور اول در داشتن ذخایر معادن مس نقش مهمی در زنجیره تأمین این فلز ایفا می‌کند و میتواند با تأثیر بر میزان عرضه بر قیمت جهانی مس تأثیرگذار باشد. دراین‌ارتباط بیش از ۲۵ درصد از کل مس جهان در شیلی تولیدشده و این کشور نقش بارزی در تأمین تقاضای بازار جهانی دارد.
ایران در کنار شیلی، پرو و چین ازجمله کشورهایی هستند که بیشترین سهم را از معادن مس جهان در اختیار دارند. بنابراین هرگونه تغییری در قیمت جهانی مس میتواند تأثیر قابل‌توجهی بر اقتصاد این کشورها داشته باشد. البته ایران با مشکلات زیادی در این صنعت درگیر است که می‌توان به مشکلات تحریم، کمبود مواد اولیه و چالش‌‌‌های در صنعت معادن کشور مانند مستهلک شدن ماشین‌آلات معدنی و تجهیزات حفاری و کاهش سرمایه‌گذاری خارجی اشاره کرد.
- میزان تقاضای بازار
تقاضا در میزان مس مصرفی ارتباط مستقیمی با روند اقتصادی کشورهای بزرگ صنعتی دارد چراکه این کشورها مانند آمریکا و چین از بزرگ‌ترین مصرف‌کنندگان این فلز به شمار می‌روند. به‌این‌ترتیب رشد اقتصادی و افزایش توسعه به‌ویژه افزایش ساخت‌وساز، توسعه صنایع خودروسازی برقی، صنایع مربوط به انرژی‌های پایدار و … میتواند باعث افزایش تقاضا و افزایش قیمت مس در جهان شود. با توجه به سهم ۲ درصدی ایران از میزان مس مصرفی در مقابل مثلاً سهم ۴۰ درصدی آمریکا در مصرف مس، ایران نمی‌تواند نقش چندان مهمی در میزان تقاضای بازار داشته باشد.
- روند اقتصادی جهان در کشورهایی نظیر چین و آمریکا
هرگونه تورم و رکود در کشورهای توسعه‌یافته باعث می‌شود که تقاضا برای این فلز کاهش‌یافته و قیمت آن را نیز تحت تأثیر قرار دهد. با توجه به کوچک بودن اقتصاد ایران در جهان در این زمینه، روند اقتصادی ایران نمی‌تواند نقشی در قیمت جهانی مس ایفا کند.
چین مانند حوزه فولاد یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان مس در جهان است و هرگونه تغییری در میزان عرضه و تقاضای مس در این کشور تأثیر زیادی بر قیمت جهانی مس دارد. میزان تورم، نرخ بهره بانکی و رتبه اقتصادی در آمریکا نیز به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین مصرف‌کنندگان باعث تأثیر بر نرخ مس در جهان می‌شود. عدم ارتباط ایران با آمریکا و نوع ارتباط آن با چین خاطرنشان می‌کند که در این پارامتر نیز نقش مهمی نمی‌توان برای ایران در نظر گرفت.
- میزان ارزش دلار نسبت به سایر ارزها
معمولاً قیمت فلزات با نرخ دلار رابطه عکس دارد. به این صورت که با کاهش ارزش دلار نرخ فلزات و مس افزایش می‌یابد و برعکس و این به دلیل بالا رفتن توان خرید کشورهایی است که با واحد پولی متفاوت مانند ین چین و یورو اروپا اقدام به خرید مس می‌کنند. در مقابل یورو و قیمت فلزاتی نظیر مس، دارای همپوشانی مثبت هستند و تقویت یورو در مقابل دلار باعث افزایش قیمت مس و سایر فلزات می‌شود. در این بخش نیز ایران نمی‌تواند نقش چندانی در قیمت جهانی مس ایفا کند.
- قیمت نفت
هرچند نرخ نفت و قیمت مس تحت تأثیر پارامترهای متفاوتی تغییر می‌کنند اما روند سال‌های گذشته به رابطه متناسب و مشابه این دو کالا اشاره دارد. باید در نظر بگیریم که نمی‌توان از این تشابه به رابطه علت و معلولی رسید چراکه مس در مقایسه با فلز آلومینیوم اصلاً وابستگی بالایی به انرژی ندارد. بنابراین علت رشد قیمت مس را به دلیل افزایش قیمت نفت گزاره‌ای اشتباه است چراکه اصولاً رشد قیمت نفت باعث افزایش رکود و تورم در کشورهای صنعتی و کاهش رشد اقتصادی می‌شود و این به‌خودی‌خود میتواند باعث کاهش تقاضا در میزان مصرف مس در این کشورها شود. از دلایل کارشناسان برای توضیح این تناقض می‌توان به مصرفی بودن و وابستگی جهان به هر دو کالا، رابطه معکوس نسبت به نرخ دلار و رابطه کاربردی مس و آلومینیوم اشاره کرد. ایران به‌عنوان یکی از تولیدکنندگان نفت جهان میتواند نقش مؤثری بر قیمت نفت در جهان و درنتیجه به‌طور غیرمستقیم باعث تأثیر بر قیمت جهانی مس شود.
تأثیر ایران بر نوسانات قیمت مس
با توجه به موارد بالا بیشترین تأثیر ایران بر قیمت مس در جهان را می‌توان در بخش عرضه و تقاضا و میزان تولید و عرضه این فلز و هم‌چنین نرخ نفت دانست. همان‌طور که در بالا مشاهده کردید قیمت مس صرفاً توسط عوامل عرضه و تقاضا تعیین نشده و پارامترهای متغیر زیادی می‌توانند باعث افزایش یا کاهش قیمت جهانی مس شوند.
سخن پایانی
به‌صورت کلی با توجه به میزان ذخایر، تولید و مصرف مس، ایران میتواند با رفع مشکلات تحریم و افزایش سرمایه‌گذاری نقش مهمی در توسعه صنعت جهانی مس و طبیعتاً قیمت مس در جهان ایفا کند. البته مانند بسیاری دیگر از کامودیتی ها روند بازار مس در ایران و جهان همیشه مشابه یکدیگر نیست و معمولاً پارامترهای مانند نرخ ارز نقش بیشتری در قیمت مس در بازار داخلی ایفا می‌کنند. برای مشاهده آخرین قیمت مس می‌توانید به سایت فولادینو مراجعه نمایید.
