روز ملی فناوری هسته ای، روزی پرافتخار و غرور آفرین

به گزارش تجارت امروز؛ در روز ۲۰ فروردین ۱۳۸۵ دانشمندان ایرانی اعلام کردند به فناوری صلح آمیز هسته ای و راه اندازی زنجیره کامل غنی سازی اورانیوم دست پیدا کرده اند. این روز ارزشمند است، زیرا با تکیه بر همت و تلاش دانشمندان ایرانی به دست آمده است و جوانان مهمی در این راه شهید شده اند.

فناوری هسته ای چیست؟

«فناوری هسته‌ای» عبارتست از توانایی تبدیل اورانیوم طبیعی از طریق شکافت اتم‌ها به اورانیوم غنی شده که دارای کاربردهای علمی و صنعتی بسیار زیاد است. تبدیل اورانیوم به اورانیوم غنی‌شده، راه‌های مختلفی دارد که دو نوع رایج آن از طریق دستگاه‌های سانتریوفوژ و لیزر است.

 یکی از مهم‌ترین موارد استفادۀ صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای، تولید برق از طریق نیروگاه‌های اتمی است. در کشورهای پیشرفته صنعتی، از انرژی هسته‌ای به صورت گسترده، در پزشکی استفاده می‌کنند. با توجه به شیوع برخی بیماری‌ها، از جمله سرطان، ضرورت تقویت طب هسته‌ای در کشورهای در حال توسعه، هر روز بیشتر می‌شود.

موارد مورد استفاده انرژی هسته ای

انرژی هسته ای در کشورهای پیشرفته به صورت گسترده استفاده می شود، همچنین در موارد پزشکی کاربرد زیادی درد. موارد زیر از مصادیق تکنیک‌های هسته‌ای در علم پزشکی است:

• تهیه و تولید کیت‌های رادیو دارویی برای مراکز پزشکی هسته‌ای،
• تهیه و تولید رادیو دارویی به منظور تشخیص بیماری تیروئید و درمان آنها،
• تهیه و تولید کیت‌های هورمونی،
• تشخیص و درمان سرطان پروستات،
• تشخیص سرطان کولون، رودۀ کوچک و برخی سرطان‌های سینه،
• تصویربرداری بیماری‌های قلبی، تشخیص عفونت‌ها و التهاب مفصلی.

مروری بر تاریخ روز ملی فناوری هسته ای

پس از پایان یافتن جنگ تحمیلی، ایران در حال انجام اقدامات مختلفی برای تقویت برنامۀ هسته‌ای خود بود. در زمان دولت هشتم ایران، این دولت حاضر به پذیرش چند توافق‌نامه شد که به تدریج کلیۀ فعالیت‌ها و مطالعات مرتبط با دانش اتمی در ایران را به حالت تعلیق درآورد.

در سال اول فعالیت دولت نهم جمهوری اسلامی ایران، ایران اعلام کرد که تعلیق داوطلبانۀ غنی‌سازی به پایان رسیده ‌است و با فک پلمب، فعالیت‌های UCF اصفهان را تحت نظارت آژانس، ادامه می‌دهد. در تاریخ ۹ فوریۀ سال ۲۰۰۳ میلادی، محمد خاتمی، رئیس جمهور وقت ایران، خبر از تهیۀ سوخت هسته‌ای توسط متخصصین ایرانی برای نیروگاه‌های هسته‌ای ایران داد.

در ۲۰ فروردین ماه سال ۱۳۸۵ (۹ آوریل۲۰۰۶)، دانشمندان ایرانی موفق به تولید چرخۀ کامل سوخت هسته‌ای در مقیاس آزمایشگاهی شدند و خبر دست‌یابى ایران به فناورى غنى‌سازى اورانیوم و راه‌اندازى یک زنجیرۀ کامل غنى‌سازى توسط سانتریفیوژهاى ساخت ایران اعلام شد.

در پی موفقیت دانشمندان و متخصصان کشورمان در دست‌یابی به نسل جدیدی از سانتریفیو‌ژها در ایران و اعلام آن به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، کشورمان در زمرۀ کشورهای صاحب تکنولوژی در غنی‌سازی اورانیوم به شمار آمد و به کشورهای عضو باشگاه اتمی پیوست.

پس از آن با تصویب شوراى عالى انقلاب فرهنگى، به پاس قدردانى از تلاش‌هاى افتخارآفرین دانشمندان جوان ایرانى در دست‌یابى به فناورى صلح‌آمیز هسته‌اى، ۲۰ فروردین در تقویم رسمى ایرانیان، «روز ملى فناورى هسته‌اى» نام گرفت. فعالیت‌های مرکز نظام ایمنی هسته‌ای کشور طی سال‌های ۸۴ و ۸۸ از سوی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مورد تأیید قرار گرفت.

شروع فعالیت سازمان انژری هسته ای

در سال ۱۳۵۳ سازمان انرژی اتمی ایران تشکیل شد. برنامۀ ایران در این سال این بود که در مدت ۲۰ سال، چرخۀ کامل سوخت را بومی کرده و بیست و سه هزار مگا وات برق را از طریق ۲۲ نیروگاه هسته‌ای تأمین نماید.

در سال ۱۳۵۷ با پیروزی انقلاب اسلامی، عملیات ساخت این نیروگاه‌ها از جانب کشورهای غربی متوقف و در ‌طول جنگ ایران و عراق تأسیسات موجود، چندین بار مورد حملۀ هوایی عراق قرار گرفت که در اثر آن آسیب‌هایی به تجهیزات و ساختمان‌های موجود وارد شد.

سال ۱۳۶۳، سال جان‌گرفتن دوبارۀ فعالیت‌های هسته‌ای ایران بود. جمهوری اسلامی، عزم خود را جزم کرده بود تا فعالیت‌ رآکتور بوشهر را دوباره آغاز کند. به محض آغاز فعالیت دوباره در بوشهر، دولت عراق بارها این نیروگاه را مورد حمله قرار داد و همین امر سبب شد تا روند پیش‌روی و تکمیل پروژه‌های هسته‌ای در ابتدای کار، بسیار کند شود. در سال ۱۳۶۴ تصمیم راه‌اندازی برنامۀ غنی‌سازی به وسیلۀ سانتریفیوژ اتخاذ شد.

مصطفی احمدی روشن، شهیدی نخبه و پر آوازه

مصطفی احمدی روشن، سومین شهید هسته‌ای کشور و دانشمند جوانی بود که در ۳۲ سالگی به شهادت رسید و فرزند کوچکش “علی” سایه گرم پدر را از دست داد تا قامت انقلاب نشکند.

او ۱۷ شهریور سال ۱۳۵۸ در روستای سنگستان همدان متولد شده و با امکانات ساده بزرگ شد؛ خانه‌ای اجاره‌ای در محله آقاجانی بیک و نزدیکی امامزاده یحیی(ع) همدان و پدری که در جبهه حضور داشت.

تحصیلات را تا پایان دبیرستان در همدان گذراند و سال ۷۷ وارد دانشگاه صنعتی شریف شده و ۸۱ در رشته مهندسی پلیمر فارغ‌التحصیل شد.

او از نخبگان و فعالان فرهنگی دانشگاه بود و با همسرش “فاطمه بلوری کاشانی” هم در همان‌جا آشنا شده و ازدواج کرد.

مصطفی بعدها به سازمان انرژی اتمی پیوست و از پایه‌گذاران سایت هسته‌ای نطنز بود و تأثیر بسیار مطلوبی در بخش تأمین کالاها و خرید تجهیزات هسته‌ای برای غنی‌سازی در زمان تحریم‌ها داشت.

در مدت حضور او به عنوان معاون بازرگانی، کالاها به‌موقع، به تعداد و با کیفیت تأمین می‌شد و در همه‌جا از پیمانکاران خود دفاع می‌کرد و در عین شوخ طبیعی، مدیری جدی و قاطع بود.

همسرش می‌گوید: «همه تلاش مصطفی برآورده کردن خواسته مقام معظم رهبری بود و برای این کار سر از پا نمی‌شناخت و معتقد باید نایب امام زمان(عج) را با مجاهدت علمی خوشحال کرد».

مصطفی احمدی روشن که برای سربلندی کشور تلاش می‌کرد به همراه دوستش “رضا قشقایی” ۲۱ دی ۱۳۹۰ با چسباندن یک بمب مغناطیسی به خودرو به‌وسیله یک موتورسوار به شهادت رسید و پیکر پاکش پس از تشییعی باشکوه در امامزاده علی‌اکبر(ع) چیذر به خاک سپرده شد.

انتهای مطلب/آ.ع